Gülistan Azak

 

DİYARBAKIR - Ücretsiz izne çıkarılan ya da kısa çalışma kapsamına alınan kadın işçiler, sigorta primleri yatırılmadığından dolayı analık ödeneğine hak kazanamıyor. HDP Milletvekili Züleyha Gülüm verdiği kanun teklifiyle konuyu Meclis’e taşırken, kadınların her alanda ayrımcılık yaşadığını vurguladı. 

 

Hamile işçilerin 'analık ödeneği'nden faydalanabilmesi için son bir yılda en az 90 gün sigorta primi koşulunun sağlanması gerekiyor. Ancak gebeliği pandemiden önce ya da pandemi sırasında başlayan birçok işçi, hamilelik iznine ayrılmaları gereken 32’nci haftaya yaklaşmalarına rağmen ücretsiz izne çıkarıldıkları ya da kısa çalışma kapsamına alındıkları için sigorta primleri yatırılmadığından analık ödeneğinden faydalanamıyor.

 

Ekmek ve Gül, kısa çalışma nedeniyle primi yatmayan, bu nedenle 90 gün prim koşulunu sağlayamayan kadın işçilere analık ödeneği verilebilmesi için yasada değişiklik yapılması talebiyle #AnalıkÖdeneğiHaktır etiketiyle kampanya başlatarak gündeme taşımıştı. Kampanyanın ardından Halkların Demokratik Partisi (HDP) Milletvekili Züleyha Gülüm ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Milletvekili Sera Kadıkgil geçtiğimiz günlerde kanun teklifi vererek Meclis gündemine taşımıştı.

 

Konuya dair görüşlerini belirten HDP’li Züleyha Gülüm, kadınların ayrımcılığa maruz kaldığını ve sundukları kanun teklifinin geriye dönükte geçerli olmasını istediklerini belirtti.

 

‘Haksız ve aykırı bir durum’

 

Pandemi sürecinde işçiler aleyhine birçok yasal düzenlemenin yapıldığını belirten Züleyha, ücretsiz izne çıkarılan işçilerin primlerinin yatırılmaması nedeniyle kimi mağduriyetlerin yaşandığını ifade etti. Züleyha, “Birçok kadın işçi  bu sorunlar nedeniyle ‘analık hakkı ödeneği’ni’ bir diğer ismiyle ‘geçici iş göremez ödeneğini’  kazanamadı. Bu durum dönem itibariyle baktığımızda haksız ve iş kanunun kuruluş mantığına aykırı bir durumdur. Bunun biran önce düzeltilmesi gerekiyor. Çünkü bu işçiden kaynaklı bir durum değil. Pandemi koşullarının getirdiği zorunlulukların sonucu aslında işverene tanınan haklardan dolayı primleri yatırılmıyor” diye kaydetti.

 

‘Birçok kadın mağdur oldu’

 

Konuyu Meclis'e taşıdıklarını belirten Züleyha, “90 gün prim şartı yalnızca kadın işçilerin çalıştıkları döneme ilişkin değil aynı zamanda ücretsiz izne çıkarıldıkları dönem de dahil olmak üzere kısmi çalışma döneminin de olduğu ve ücretin İŞ-KUR tarafından ödendiği diğer dönemin toplanmasını ve bu toplam üzerinden 90 gün hesabı yapılmasını istedik. Yani primin ödenmiş olup olmadığına bakılmaksızın bu sürelerin toplamının dikkate alınmasını ve bunun üzerinden analık hakkının ödenmesini istedik. Yasal düzenlemeler yürürlüğe girdiği tarihten sonraki zamanı kapsar. Ancak biz bu kanunda kanun geçmişi yani 2020’yi de kapsamasını istedik. Çünkü 2020 dönemi itibariyle birçok kadın bu konuda mağdur oldu. Kanun önerimizi umarız ki, Aile Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı dikkate alır” dedi.

 

‘İktidar sorunun üstünü kapatarak gizliyor’

 

Kadınların pandemi sürecinde yaşadıkları zorluklara değinen Züleyha, en fazla işsiz kalan ve yoksullaşan kesimin kadınlar olduğunu belirtti. Kadınların çoğunun kayıtsız ve güvencesiz işlerde çalıştığını söyleyen Züleyha, “Dolayısıyla işlerinden olduklarında da ödeneklerden faydalanamadılar. Yine kadınların ev içi emekleri  daha da arttı ve emek sömürüsüne daha da fazla maruz kaldı.  Yine kadına yönelik şiddetin de aslında kanunların uygulanmamasına bağlı olarak daha da arttığını gördük. Kadınlara dönük söz konusu  sorunları üstü kapatılan, gizleyen  ve buna dair istatistikleri dahi doğru şekilde ortaya çıkaramayan bir iktidarla karşı karşıyayız. Kadınların haklarına ilişkin tüm mekanizmaların sağlanması gerekiyor” sözlerine yer verdi.

 

‘Asgari ücret koşulunda pozitif ayrımcılığın sağlanması gerekiyor’

 

Bütçe tartışmalarına da değinen Züleyha, asgari ücret konusunda kadınlara dönük pozitif ayrımcılığın sağlanması gerektiğini kaydetti. Züleyha, “Ev içi işlere, hasta ve yaşlı bakımının kadınlar üzerinden alınarak kamusal hizmet haline getirilmesi için bütçe ayrılması gerekiyordu. Ama takibi ki olmadı. Çünkü bu iktidar gayet erkek egemen ve kadın düşmanı bir siyaset izlediği için pandemi döneminde de aynı politikalarına devam ediyor. Kadınlar çok ciddi emek sömürüsüne maruz kalıyor” diye konuştu.