VAN -  Yaşanan ağır ekonomik koşullar, her geçen gün giderek artan işsizlik ve hayat pahalılığı etkisiyle kayıt dışı, yarı zamanlı ve geçici çalışan kadınların sayısı giderek artıyor. Çalıştıkları iş yerinde bin lira dahi alamayan kadınlar, asgari ücrete yapılması düşünülen zam için, “Kaşıkla verdiğini, kepçeyle alıyor” sözleriyle tepki gösterdi.

 

Türkiye’de pandemi koşullarında derinleşen ekonomik kriz ve artan yoksullukla beraber asgari ücret konusu da Meclis gündeminde. Asgari Ücret Tespit Komisyonu geçtiğimiz günlerde ilk toplantısını gerçekleştirdi. 2020 yılında 2 bin 324 lira 70 kuruş olarak belirlenen ve açlık sınırı altında olan asgari ücrete karşı bu yıl, işçi, emekçi sendikaları ve siyasi partilerin teklifi 4 bin TL.

 

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, yeni yılda asgari ücretin ne kadar arttırılacağına dair görüşmelerini sürdürürken, İşsizlik ve yoksulluğun yoğun yaşandığı kentlerden biri olan Van’da asgari ücrete dahi ulaşamayan kadınlara mikrofonumuzu uzattık. 

 

‘Asgari ücret alan da geçinemiyor’

 

Laboratuvar bölümü mezunu olan ve yaklaşık 3 yıldır atanamadığı için bir giyim mağazasında çalışmak zorunda kalan Kader Çavaş, “Asgari ücretten daha az alıyorum” diyerek,  çalıştığı Büyük Halk Pazarı içinde yaklaşık iki yüz küçük esnafın yer aldığını ve hiçbir işverenin asgari ücret vermediğini söyledi. Kader, “En yüksek ücret bin liradır. Asgari ücretli bir işte çalışmak isterim tabi ki; ama asgari ücret alan da geçinemiyor” ifadelerini kullandı.

 

‘Asgari ücretli olabilmek için torpilli olmak lazım’

 

Asgari ücret karşılığında çalışan birinin mutfak masrafını dahi karşılayamadığını kaydeden Kader, “Ben iki yıllık Laboratuvar bölümü mezunuyum, özel sektörün dışında çalışamam; çünkü torpil olması lazım. Üniversite mezunu okuduğu alanda iş bulamadığı için farklı alanlarda asgari ücretle çalışmak zorunda kalan arkadaşlarım çok fazla mesai yapıyor. Fakat hiçbiri emeklerinin karşılığını bulamıyor” şeklinde konuştu.

 

 “Üniversite mezunu olursam daha rahat iş imkânı bulurum” diyerek ailesinin kendisini kıt kanaat imkânlarla okuttuğunu dile getiren Kader, “Boşuna okudum. Başkalarına tavsiyem de okumayın okumak yerine başka bir işte çalışıp en azından eli ekmek tutabilecek bir yerde iş bulsunlar” dedi.  

 

‘Asgari ücret faturaları karşılamıyor’

 

Ev geçindirmek zorunda olduğunu söyleyen Kader, “Bir hafta önce 80 TL’ye aldığım bir yağ bir sonraki hafta 160’a çıkabiliyor. Hayat gerçekten çok pahalı. Birçok insan tanıyorum çok daha kötü koşullarda geçinmek zorunda kalıyor. Asgari ücret alamıyorum ama asgari ücret sağlayabilecek bir iş yerinde çalışmak isterim. Arkadaşlarımın birçoğu asgari ücret alabilmek için başka şehre yerleşmek durumunda kalıyor. Aldıkları asgari ücret ise faturalarını dahi karşılayamıyor. Asgari ücretin en az 3 bin olması gerekiyor” sözlerini kullandı.

 

‘Çalıştığım süre boyunca asgari ücret alamadım’

 

Ebru Yılmaz ise, ekonomik nedenlerden kaynaklı hem okumak hem de çalışmak zorunda olduğunu söyledi. Çalışma hayatı boyunca asgari ücret almadığını, aldığı ücretin asgari ücretin çeyreği dahi olmadığını kaydeden Ebru, “Benim durumumda olan binlerce arkadaşım var. En fazla aldığım para miktarı bin beş yüzdü. Lise mezunu oluyorsun geçimini sağlayacak miktarda para kazanamıyorsun, üniversite mezunu olsan alamıyorsun. Asgari ücretin en az 3 bin olması gerekiyor. Asgari ücret alan müşteriler alışveriş yapar bunun sonucunda bende kazanırım. Ondan dolayı asgari ücretin artmasını istiyorum” ifadelerini kullandı.  

 

'Kiramı dahi çıkaramıyorum'

 

Kendisine mikrofon uzattığımız esnaf Nejla Çelçuk ise dükkânın kirasını dahi çıkaramadığını söyleyerek ay sonunda asgari ücret kadar eline para geçmediğini vurguladı. Nejla, “Beni asgari ücretle çalıştıracak bir yer bulsam dükkânımı kapatırım. Dört çocuğum var, evde çalışan bir benim” sözleriyle tepkisini dile getirdi.  

 

‘Kaşıkla alınan kepçeyle geri veriliyor’

 

Kadınlardan Feyruli Beyaz da, 6 aydır oğlunun çalıştığı AVM’de asgari ücret aldığını ifade ederek, “Onun da tamamı faturalara gidiyor” dedi. Hükümetin bir taraftan göstermelik olarak asgari ücreti arttırdığına işaret eden Feyruli, “ Her şey pahalı. Kaşıkla verdiğini kepçeyle alıyor” dedi.

 

Evde sadece bir çalışan olduğunu dile getiren Feyruli, artan işsizliğe de tepki gösterdi.