Melike Aydın

 

İZMİR -  Koronavirüs tedbirleri kapsamında kapatılan işletmelerden kaynaklı esnaf zor durumda. Devletin verdiği kredinin ödemelerinin geldiğini söyleyen kafe işletmecisi Welat Çelebi, üçüncü kapanma olursa iflas edeceğini belirtti.

 

Koronavirüs tedbirleri kapsamında hükümet tarafından kapatılan esnafın ekonomik sıkıntısı her geçen gün artıyor. Vergi borcu, kira, faturalar derken esnaflar kapatma noktasına geldi. İzmir’in Çiğli ilçesinde 6 yıldır kafe işleten Welat Çelebi de mağdur esnaflardan sadece biri. Kapanma süreçlerinde devletin küçük esnafa verdiği borcun zamanının geldiğini dile getiren Welat, hükümetin kadın esnaflara ayrıcalık tanıması gerektiğini söyledi.

 

Kira, vergi borçları, stopaj gibi kalemlerin yanı sıra aldığı su faturasındaki fahiş katı atık bedeli için İzmir Büyükşehir Belediyesine şikayette bulunan Welat, dükkanını kapatmamak için direndiğini dile getirdi.

 

‘Devletin verdiği borcun ödemesi geldi’

 

Evli olduğu erekten boşandıktan sonra İzmir’e yerleşen ve iki çocuğuyla yaşayan Welat İzmir’de ev yapımı börek, poğaça satarak başladığı ticaret hayatına Deniz Cafe’yi açarak devam etti. 6 yıldır işletmecilik yapan Welat pandemiden önceki kazancının kalmadığını söylüyor. Welat “İlk kapanmada üç ay kapalı kaldık. Zaten bütün gelirim burası olduğu için çok zorlandım, kaygılar başladı. İki çocuk var. Hem dükkan hem ev kirası bir sürü sıkıntı var. Daralmada başka iş de bulamazsın. İlk üç aylık kapanmada devletin verdiği kredilerle geçinmeye çalıştık. Onların da ödemesi geldi. Hibe değil borç verildi. İkinci kapanmada gelir olmayınca ödemeleri yapamadık” diye belirtti.

 

‘Ekonomik kriz müşteri sayısına yansıdı’

 

İlk üç aylık kapanmada devletin verdiği kredilerle geçinmeye çalıştığını ancak onların da ödemelerinin geldiğini ifade eden Welat, “Bazılarını altı ay daha uzattık. Her yerden kıstırıldık. En çok etkilenen küçük esnaf oldu. Sarma içli köfte ev böreği yapıyordum ama şimdi yapmıyorum. Her şey durmuş vaziyette. Müşteri virüs nedeniyle korkuyor, oturmuyor. Zaten ekonomik krizden nedeniyle insanlarda para yok ve harcayamıyor. Kimse rahatlıkla çay bile içemiyor. İkincisinin hesabını yapıyor” şeklinde konuştu.

 

‘Maske cezaları esnafı tedirgin ediyor’

 

Kapanma sürecindeki paket servislerin şimdi yok denecek kadar seyreldiğini ifade eden Welat, maske takılmaması nedeniyle kesilen cezaların esnafı da zor duruma düşürdüğünü ifade etti. Welat, “Böyle bir şey oluşmaması için daha özenli olmaya çalışıyoruz. Yoksulluk yeterince var. Bu cezalar da eklenince insanların psikolojisini düşünün” dedi.

 

‘Su parası için şikayette bulundu’

 

Gelir olmamasına rağmen vergi ve stopaj giderlerinin sadece ötelendiğini ama kaldırılmadığını belirten Welat, esnafın sırtına katı atık bedelinin de bindirildiğini dile getirdi. Yalnız çalıştığını ve kadın işletmeci olduğunun belediye tarafından bilindiğini ifade eden Welat, “Katı atık bedel ücretlerini yansıtırken düşünmeli. 20 metrekare alanda fahiş fiyatlarla karşılaşıyorum. Ben 1 ayda 400 lira ciro yapmazken 400 Lira su parası ödedim. Buna itiraz ettim dilekçe de sundum” diye belirtti.

 

‘Üçüncü kapanmayı kaldıracak gücümüz yok’

 

Her yerden sıkıştırıldığını, kapanmamak için de direndiğini dile getiren Welat, pandeminin başından beri iyi yönetilmemesinin sonuçlarını yaşadıklarını ifade etti. Aşı ile ilgili spekülasyonların ve belirsizliğin hala devam ettiğine dikkat çeken Welat, “Psikolojimiz bozuldu. Dünyanın sonu gelmiş gibi hissediyoruz. Hayat durmuş gibi hiçbir şeye çözüm odaklı yaklaşılmıyor. Bir sene doldu ama değişen bir şey yok. İlk kapanmadan sonra açılınca rahatladık ama önlem alınmayınca ikinci kapanma oldu ve daha kötü oldu. Borçlar üst üste bindi. Üçüncü kapanmada kapatmak zorundayız. Buna gücüm yok” diye kaydetti.