Mamak’ta derinleşen yoksulluğun binbir hali
- 09:05 13 Nisan 2021
- Emek/Ekonomi
Öznur Değer
ANKARA - Pandemiyle birlikte derinleşen yoksulluk ve yoksunluğa karşı isyan eden Mamaklılar, “Sarayım yok, katlarım, yatlarım da yok. Karınca kararınca, iyi kötü, yarı aç yarı tok geçiniyoruz” diyor.
Türkiye’de giderek derinleşen ekonomik kriz, yoksulluk ve yoksunluğu da beraberinde getiriyor. 2021 yılına ait asgari ücret 2 bin 825 TL olarak açıklanırken, açlık sınırı 2 bin 652 TL, yoksulluk sınırı ise 8 bin 638 TL olarak açıklandı.
12 milyon işsiz
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 22 Mart 2020’de yayımladığı yıllık Hanehalkı İşgücü Araştırması (HİA) sonuçlarına göre, işsizlik oranı 13,2. Rapora göre Türkiye’de 4 milyon 61 bin kişi işsiz. Devrimci İşçi Sendikası Konfederasyonu Araştırma Merkezi’nin (DİSKAR) 22 Mart’ta yayımladığı İşsizlik ve İstihdamın Görünümü Raporu’na göre ise işsizlik oranı 27,4 seviyesinde. DİSKAR’a göre ülkede 12 milyon 115 yurttaş işsiz.
Özelde son bir yıllık süreçte, içinde bulunduğumuz pandemi koşullarıyla beraber artan yoksulluğun yoğun hissedildiği kentlerden biri de 5 milyon 663 bin 322 kişilik nüfusa ev sahipliği yapan Ankara.
Kentin bir yanı mavi bir yanı ise gri
Gerek siyasetin merkezi olması gerekse de Türkiye genelinden göç almasından dolayı sınıflar arası “eşitsizliğin” yoğun hissedildiği bir kent olarak Ankara’nın bir yanı lüks villalar ve saraylarla çevriliyken bir yanı da yıkık dökük gecekondularla çevrili. Kentin bir yanı mavi bir yanı ise gri.
25 ilçe, bin 425 mahalle
Akyurt, Altındağ, Ayaş, Bala, Beypazarı, Çamlıdere, Çankaya, Çubuk, Elmadağ, Etimesgut, Evren, Gölbaşı, Güdül, Haymana, Kahramankazan, Kalecik, Keçiören, Kızılcahamam, Mamak, Nallıhan, Polatlı, Pursaklar, Sincan, Şereflikoçhisar ve Yenimahalle olmak üzere 25 ilçeden oluşan kentin bin 425 de mahallesi var.
Mamak’ta bir soluk
Bu ilçelerden sınıflar arası eşitsizliğin en yoğun hissedildiği ve Kürdünden Türküne, Arabına kadar farklı kültür ve inançların bir arada yaşadığı ilçelerden biri Mamak. Toplam 669 bin 465 kişiye ev sahipliği yapan Mamak 64 mahalleden oluşan kalabalık ilçelerden biri. Her bir mahallesi farklı bir soluk olan Mamak’ta Suriyeli, Afgan gibi göçmenlerin nüfusu da oldukça fazla. Kozmopolit bir ilçe olan Mamak, çoğunlukla orta gelirli, memur, emekli ve hizmet sektörü emekçilerinden oluşuyor. Çoğunluğu asgari ücretle geçinen Mamak sakinlerinin ortak kaygıları ekonomi. Binaların yanı sıra gecekondular da sık sık gözüme ilişiyor. Apartman dairesinde yaşayan Sevgi’nin de gecekonduda yaşayan Güldane’nin de ortak kaygısı pandemiyle derinleşen ekonomik yoksulluk.
Binalar ve gecekondular
Mamak’ın Tuzluçayır Mahallesi’nde ilerliyorum. Mahalleden aşağı doğru indikçe sınıflaşmayı daha net görmeye başlıyorum. Mahallenin bir yanı apartman daireleriyle çevriliyken bir yanı gecekondularla dolu. Bir yanında ise yeni inşa edilecek olan yapılarla çevrili. Bunların belediye tarafından yıkılan gecekondular olduğunu öğreniyorum.
Gecekondulardaki sessizlik
Tuzluçayır Mahallesi’nin 603’üncü sokağına girerek sağda duran apartman ile solda duran gecekondulara uzun soluklu bakıyorum. Yönümü sola çeviriyor gecekonduların kapısına vurmaya başlıyorum. Kapısını çaldığım evlerin birçoğu duymuş olduğu kaygıdan olsa gerek kapıyı açmadılar. Gecekondular sessizliğe bürünmüş, görünmeyi tercih etmiyor.
‘Sarayım yok, katlarım, yatlarım da yok’
Sokakta ilerlemeye devam ederken yaşı ilerlemiş bir kadın ile karşılaşıyorum. Karşıdaki apartman dairesinde oturan Sevgi Şahin (65) başlıyor anlatmaya. Memur emeklisi olan ve ancak 3 ayda bir maaş alabildiğini söyleyen Sevgi, karşıdaki gecekondularda oturanlarla aralarında hiçbir fark olmadığını söylüyor. Sevgi, “Eşim önceden boyacılık yapıyordu iyi kötü yiyebiliyorduk ama şimdi o da yok. Emeklilik maaşıyla geçiniyorum, çocuklara da yardım edince artık biz de geçinemiyoruz. Sarayım yok, katlarım, yatlarım da yok. Karınca kararınca, iyi kötü, yarı aç yarı tok geçiniyoruz. Çocuklarım devlet dairesinde değiller işleri yok. Bazı şeylerden kısıp bazı şeyleri alıyoruz. Güzel bir şekilde yaşamak istiyoruz” diyor.
‘Daireye çıksak ne yapacağız?’
Aynı sokaktaki gecekonduda yaşayan Fatma Uyar (42) da geçinememekten şikayetçi. Kendisi çalışmayan eşi ise serbest meslekle uğraşan Fatma, borçlarla geçinmeye çalıştıklarına dikkat çekiyor. Oradan aldıklarını şuraya yatırdıklarını kaydeden Fatma, “Bir şekilde idare etmeye çalışıyoruz artık nereye kadar idare etmeye çalışacaksak. Asgari ücretle geçinmeye çalışıyoruz. Ev kira. Elektrik su derken geçinemiyoruz. Aylık 250 TL kira veriyoruz. Elektrik 100 TL, su 50 TL geliyor. Buraların yıkılacağını söylüyorlar, daireye çıksak ne yapacağız, nasıl geçineceğiz onu da bilmiyorum” diyerek aylık masrafına değiniyor.
‘Burası yıkılırsa ben kirada yaşayamam’
Mamak’ın bir başka mahallesi olan Misket Mahallesi’ne bağlı 610’uncu sokakta tek başına bir gecekonduda yaşayan Güldane Şengönül (68) ise bin 600 TL ile geçinmeye çalışıyor. Pandemi koşullarından da oldukça etkilenen Güldane, “Bağkur emeklisiyim. Komşularımın fitre ve zekatlarıyla geçiniyordum. Burası yıkılırsa ben kirada yaşayamam. Nasıl geçineceğim?” diye soruyor.