Dilan Babat 

 

ANKARA - HDP Kadın Meclisi'nin Nisan ayından bu yana sürdürdüğü "Kadın Yoksulluğuna Hayır" kampanyası kapsamında Ege'den İç Anadolu'ya, Çukurova'dan bölge kentlerine kadar yapılan buluşmalarda kadın yoksulluğunun ciddi boyutlarda olduğu ortaya çıktı. Söz konusu kadın emeği olduğunda “görünmezliğin” daha fazla hissedildiği Türkiye koşullarında kadın yoksulluğu her yerde. 

 

Türkiye’de büyüyen ekonomik krizin yanında kadın yoksulluğu da önemli sorunlardan biri. Halkların Demokratik Partisi (HDP) Kadın Meclisi "Kadınlar İçin Adalet" kampanyasının ikinci aşaması olan "Kadın Yoksulluğuna Hayır"  adı altında gerçekleştirdiği buluşmalarda kadınların yoksulluk ile yaşadıkları sorunları dinledi. İstanbul’da 5 Nisan'da startı verilen ikinci ayak buluşmaları ile birçok bölgede kadınlarla bir araya gelindi. 

 

Fotoğraf karelerine yansıyan kadın yoksulluğu 

 

Ekonominin neredeyse "dibe çakıldığı" dönemlerde HDP Kadın Meclisi'nin bu çalışması kadınlarda bir "umut" olarak görüldü. Gidilen her bölgede en ağır iş yükü verilen kadınların yaşamları sadece tarla, tekstil, yayla alanlarında geçiyor. En ağır koşullarda çalışan kadınların emeğini görmeyen iktidar her ne kadar kadın istihdam alanlarını çoğalttığı üzerinden “övünse” de çekilen görüntülerde ve fotoğraf karelerinde kadınlara dayatılan yoksulluğun ne kadar ciddi boyutlarda olduğu gün yüzüne çıktı. Neredeyse gitmedikleri alan bırakmayan HDP Kadın Meclisi, kadınların yaşadıkları sorunları Meclis’e taşırken, iktidar ise yaşam ve istihdam alanı bırakmadığı kadınların yoksulluğunu görmemekte ısrarcı. Geçtiğimiz günlerde Emine Erdoğan'ın "Porsiyonları küçültelim" söylemleri, ekonomik krizi, kadın yoksulluğunu ve iktidarın bunlara yaklaşımını bir kez daha gösterirken, kadınların söylemlerini hatırlatalım: "Küçültecek porsiyon mu var? Hangi porsiyon?”

 

Kadın Meclisi'nin ilk durağı Ege

 

Buluşmalara ilk olarak Ege Bölgesi’nde başlayan Kadın Meclisi, 13-14-15 Nisan tarihlerinde müzisyen, tekstil işçisi, Roman, çilek tarlalarında çalışan, midye yapan ve şiddete karşı mücadele veren kadınlarla, kadın yoksulluğuna karşı direnen "Yaşamın her alanında kadınlar vardır" diyen kadın dernekleri ve kurumları ile bir araya geldi. İlk olarak sokak müzisyeni kadınlarla görüşen Kadın Meclisi, burada müzisyenlerin sorunlarını dinledi.  İş anlaşmalarının keyfi şekilde feshedildiğini söyleyen kadınlar, gecede en fazla 150-200 TL kazandıklarını belirtirken, kıyafetlerinin bile tartışma konusu olduğunu vurguladı.  Ardından tekstil işçisi kadınlar ile gerçekleştirilen görüşmelerde, tekstil sektöründe en ağır işlerin kadınlar tarafından yapıldığı bir kez daha açığa çıktı. Tekstil atölyesinde dikkat çeken durumlardan biri de kadınların 100 parça karşılığında sadece 10 TL alması ve o 10 TL'nin ise işverenin insafına kaldığı oldu. 

 

Dayatılan yoksulluk 

 

Türkiye'de en fazla ötekileştirmeye maruz kalan kesimlerden biri olan Roman kadınlarla da görüşüldü Ege buluşmaları kapsamında. Romanların maruz kaldıkları ayrımcılık, yıllardır muhalefet tarafından dile getirilse de, iktidarın sadece seçim dönemlerinde hatırladığı Romanların yaşamları daha fazlasını anlatıyor. İzmir Menemen'e giden HDP Kadın Meclisi, kadınların yaşadıkları yoksulluğun aynı olduğunu bir kez daha gördü. Yapılan görüşmeler esnasında Roman kadınlardan biri, "Bizim bir şey anlatmamıza gerek yok, bu mahallede bir tur atarsanız içerisinde bulunduğumuz durumu anlamış olursunuz" sözleriyle yoksulluğun geldiği aşamayı anlattı. Romanların hemen hemen hepsinin kapısını çalan kadınlar, evlerin birçoğunda tuvalet dahi olmadığını gördü. 

 

Görülmeyen emekler 

 

Ege Bölgesi’nde kadınların sorunlarını dinleyen, Meclis’e taşıyan ve önerge veren Kadın Meclisi'nin ikinci durağı ise İç Anadolu Bölgesi oldu. Kadınlar, Ankara'nın Bala ilçesi Kesikköprü Mahallesi, Konya'nın Kulu ve Cihanbeyli ilçelerinde mevsimlik tarım işçisi ve domates serasında çalışan kadınlarla buluştu. Konya'nın Kulu ilçesine giderek tarım işçisi kadınlar ile bir araya gelen Kadın Meclisi topraklarında kilometrelerce uzaklıkta yerlere gelerek çalışan kadınların ve çocukların en yoksul haliyle karşılaştı. Bir çadırda 10'dan fazla kişinin kaldığı Kulu'da pandemi sürecine rağmen hijyensiz alanlar adeta hastalığa davetiye çıkarıyor.

 

Ankara'nın Bala ilçesi Kesikköprü Mahallesi’nde de tarım işçisi kadınlar yaşadıkları yoksulluğu şu sözlerle anlattı: “Buradaki emeğimizi bir gün görseler… Ama onların cepleri dolu. Gelmezler buralarda. Geleceğimizi biz çizmeden onlar çiziyor.” Buradan sonra Cihanbeyliği'nde bulunan tarım işçileri ziyaret edilirken, heyet, daha kötü koşullarla karşılaştı.

 

Ağrı, Iğdır, Bitlis'te aynı yoksulluk 

 

İç Anadolu ziyaretlerini bitiren Kadın Meclisi, yönünü bu kez sömürgenin en yaygın olduğu yerlerden biri olan bölgeye çevirdi. Ağrı'nın Sinek Yaylası’nda çalışan koçer kadınları ziyaret eden Kadın Meclisi burada da kadınların sorunlarını dinledi. Koçerliğin zorluğunu anlatan kadınlar, çocuklarının ise uzaktan eğitime erişemediğini belirtti. Koçerler arasında göze çarpan noktalardan birisi ise iki kız kardeşin bir telefona bağlanarak uzaktan eğitim almaya çalışması oldu. Derin yoksulluğun her alanda kendini ziyarette koçer bir kadının, "Biz çalışıyoruz, parayı erkekler alıyor" sözleri ise iktidarın aileye uzanan erkek egemenliğinin, eşitsizliğin en somut hali.

 

Iğdır'a geçen heyet, kayısı bahçelerinde kadınların çalışma koşullarını inceledi. Güneş altında saatlerce çalışan ve oturmalarına dahi müsaade edilmeyen kadınların, öğlene kadar 70 TL, akşama kadar çalışmaları durumunda ise 100 TL almaları dikkat çekti. Bitlis'in Tatvan ilçesinde domates tarlalarında çalışan kadınların sorunlar da benzer sorunlar yaşarken, saatlerce alın teri döken kadınların günlük 80 TL ile yaşamlarını idame ettirmesi bekleniyor. 

 

5'inci durak olan Çukurova

 

Bölgedeki çalışmalarını bitiren Kadın Meclisi'nin 5'inci adresi Çukurova bölgesi oldu. Heyetin Çukurova'daki ilk durağı Adana'nın Karataş ilçesinde biber tarlasında çalışan kadınlar.  35-40 derece sıcaklığın altında çalışan kadınlar, kendilerine dayatılan yoksulluğu anlattı.  Suriye'deki savaş nedeniyle Kobanê’den Adana'ya gelen bir aile, mültecilere yönelik ayrımcılığı ve yoksulluğu derinden yaşayanlardan bir örnek…

 

Kadın Meclisi'nin Çukurova'daki temaslarına HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan da katıldı. Tekstil atölyesinde süren ziyaretlerde işçi kadınlar, iktidarın "Ekonomiyi uçurduk" söylemlerinin gerçeği yansıtmadığını vurguladı. Ceyhan'da da tarım işçisi kadınların sorunlarını dinleyen heyet, ardından Bursa'ya geçti. Bursa'da tarım ve tekstil işçilerini ziyaret etti. 

 

Kadın Meclisi’nin “Kadın Yoksulluğuna Hayır” buluşmaları devam ediyor.