Kadın emeği ile kolektif yaşamın yeni yeri: Bizim Değirmen Kooperatifi
- 09:06 11 Eylül 2021
- Emek/Ekonomi
Sevim Sütçü
ANKARA - “Bizim Değirmen Kooperatifi” ile yeniden çalışmaya başlayan kadınlar istihdam alanları yaratmayı hedefliyor. Bir yandan da kooperatifin amacını hem üreticiye hem de tüketiciye anlatmayı amaçlayan kadınlar, “Kadın emeğini esas alacağız” dedi.
Kadınlar çalışma yaşamında kendi istihdam alanlarını oluşturmaya devam ediyor. Çalışma alanında giderek azalan kadın sayısını da arttırmak hedeflerin arasında ön sıralarda yer alıyor. Emeğin ve devlet sermayesinin tükettiği kolektif bilincini yükseltmeyi hedefleyen kadınlar, hem doğayı koruyacak hem de insanları sağlıklı gıdayla buluşturmak için “Bizim Değirmen Kooperatifi”ni kurdu. Daha önce Kars Bel” adı altında çalışmalarını sürdüren kooperatif, 2 Ekim 2020’de Kars Belediye’sine atanan kayyımla beraber bu çalışmalarını durdurmak zorunda bırakıldı. Uzun bir süre çalışmalarına ara veren kooperatif, üç kadının yönetimi devralmasıyla yeniden faaliyete geçti. Ankara’dan Kars’a sağlıklı gıdayı ulaştırma çalışmalarına başlarken, kooperatif yönetimini de Solmaz Saçılık, Zişan Kürüm Yılmaz ve Özlem Özartaç yer aldı.
Kooperatifteki çalışmalara ilişkin Solmaz Saçılık ve Yönetim Kurulu Başkanı Özlem Özartaç ile konuştuk.
Kooperatifin amacı
“Bizim Değirmen Kooperatifi”nin hem üretici hem de tüketicinin uğradığı sömürüyü en aza indirmeyi hedeflediklerini söyleyen Solmaz Saçılık, kooperatifin tüketiciyi daha nitelikli ürünlerle buluşturmayı önlerine koyduklarını belirtti. Kooperatifin Kars ayağında Özlem Özartaç’ın olduğunu dile getiren Solmaz, kooperatifin amacını şöyle anlattı: “Ürünler, Ankara’ya dağıtım olarak bize gönderiliyor. Aynı zamanda internet üzerinden de satışlarımız oluyor. Biz de Ankara’da daha çok sanat ve kültürel çalışmalar üzerine yoğunlaşıyoruz. Bir yayınevi hedefledik ve yayını bu kooperatif sistemle yürütüyoruz. Sadece üretim ayağıyla kalmayacak sosyal yaşamı dizayn etmeye yönelik projelerimiz var. Dünyaca ünlü yazarların kitapları çevirisi yapılacak, hatta şu an Avusturyalı bir yazarın kitabının çevirisini yapıyoruz. Müzisyen arkadaşlarımız örgütlü bir şekilde müzik yapacaklar. Kooperatif içerisinde yayınevi kuruldu ve hatta ilk dergisini çıkarttı. Aslında bir yaşam düşü kuruyoruz. Bir düş gibi düştük yola.”
‘Kadınlarla hareket etmeyi planlıyoruz’
Bizim Değirmen Kooperatifi’nin sadece Ankara ve Kars ile sınırlı kalmasını istemediklerini dile getiren Solmaz, “İstanbul İzmir, Van gibi metropol kentlerde de çalışma yürütmeyi hedefliyoruz, hatta dünyaya açılmayı düşünüyoruz. ‘Bizim değirmen kooperatifi’ gıda satışı olarak algılanmasın, tamamen sosyal sorumluluk anlamında biz de elimizi taşın altına sokacağız ve bu anlamda da hem öğrencilerle hem toplumla hem de ezilen işçi kadınlarla hareket etmeyi planlıyoruz. Bu konuda başaracağımıza inanıyoruz. Zaten halkın çalışmalarımıza karşı tavrı çok olumlu ve aynı zamanda büyük bir ilgi de var” dedi.
‘Üretiminden tüketimine kadar kadın emeği esas alınıyor’
Kooperatifin amaçlarından birinin de emek sömürüsüne karşı mücadele etmek olduğunu kaydeden kooperatifin Kars temsilcisi Özlem Özartaç ise üretim aşamasından pazarlama aşamasına kadar kadınlarla çalışmaya dikkat edeceklerini belirtti. Özlem, mevsimsel değişimlerden kaynaklı üretim konusunda da birçok sorun yaşadıklarını ekleyerek şunları paylaştı: “Kars’ta bir kuraklık yaşandı. Kuraklıktan sonra da sel yaşandı, en son dolu vurdu. Şu an üreticiler üretim yapmak için süt bulamıyorlar, süt bulamadıkları için çevre illerde getirdikleri sütü bir ürünün iki katını kullanmak zorundalar. Bu sefer de fiyat arttırıyor. Bu da hem bizi hem de üreticileri etkiliyor.”
Kadınların gelir elde edebileceği bir alan
Kars Belediyesi bünyesi altında “Mor Cafe” diye bir yer açtıklarını ifade eden Özlem, açtıkları yerin sadece çay, kahve içilecek bir yer olmadığını, kadınlar tarafından el sanatlarının da yapıldığı bir yer olduğunu anımsattı. Özlem, “Kayyım geldikten sonra Mor Cafe’nin ismi ‘Turkuaz Cafe’ olarak değiştirildi. Kayyım oradaki çalışanları çıkardıktan sonra kafeyi kendi özel misafirlerini ağırlayabileceği bir yer yaptı. Bundan kaynaklı kooperatifi hem kayyım sorunu yaşamayalım hem de kadınların daha rahat gelir elde edebileceği bir alan olmasını istedik” dedi.
‘Kooperatif anlayışını anlatacağız’
Kooperatif anlayışına da değinen Özlem kooperatif ile birlikte üretici ve tüketici arasında “alıcı” olmadan ürünü ya da gıdayı tüketiciyle buluşturmayı hedeflediklerine dikkat çekti. Özlem son olarak şöyle konuştu: “Kars’ın en önemli geçim kaynaklarından biri kaz. Kaz etine çok talep olduğu için Mersin, Adıyaman ve Elazığ’dan gelen satıcılar kaz etini 'Kars kazı' diye tüketicilere iki katına satıyorlar. Önümüzdeki süreçlerde kooperatif mantığını da tüketiciye anlatarak bunların önüne de geçmek istiyoruz.”