‘Bilimsel yöntemler dışında bütün tavsiyelerden uzak durmalıyız’

  • 09:01 23 Mart 2020
  • Sağlık/Spor
Medya Üren-Rengin Azizoğlu
 
DİYARBAKIR - Covid-19’a ilişkin bilgilendirmelerde bulunan doktor Evin Bahar Dündar, “Korunma yollarıyla ilgili bilimsel yöntemler dışında diğer bütün tavsiyelerden uzak durmalıyız. Solunum zorluğu, nefes darlığı gibi semptomlar gelişirse en yakın hastaneye başvurmalısınız” dedi.
 
Çin'de ortaya çıkan yeni tip koronavirüs (Covid-19) nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı on bini aştı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın Türkiye’de de yayılan koronavirüse ilişkin dün akşam yaptığı açıklamada 9 kişinin daha yaşamını yitirdiğini, böylece sayının 30’a yükseldiğini söyledi. Bakan ayrıca 20 bin 345 kişiye test yapıldığını, vaka sayısının ise bin 236’ya yükseldiğini duyurdu. 
 
Virüs tüm dünyada yayılmaya devam ederken enfekte olma halinde ve olmamak adına yapılacaklar konusunda kaynaksız ve teyitsiz çok sayıda bilgi de paylaşılıyor. Doktor Evin Bahar Dündar, Covid-19’dan korunma yollarını, virüs belirtileri taşıyan kişilerin ve kronik hastaların yapması gerekenleri anlattı.
 
‘Sosyal izolasyon kronik hastalar için önemli’
 
Covid-19’un klinik olarak akciğer hastalıkları, hipertansiyon, kalp yetmezliği, diyabet gibi hastalığı olanlarda ve 60 yaş üstü kişilerde vücudun doğal bağışıklık sistemi zayıfladığı için daha ağır seyrettiğini söyleyen Evin, verilere göre bu grupta hastaneye yatış ve ölüm oranlarının genç ve/veya kronik hastalığı olmayanlara göre çok daha fazla olduğunu belirtti. Evin, “Bahsettiğimiz el yıkama gibi hijyen önlemleri, sosyal izolasyon kronik hastalar için çok daha büyük önem arz ediyor. Sağlık Bakanlığı da Covid-19 salgınıyla beraber kronik hastalar için bazı önlemler aldı. Kronik hastalığı olan hastaların mevcut tedavileri için düzenlenmiş olan ilaç raporlarının süresi bitse bile haziran sonuna kadar uzatıldı. Ayrıca hastalar bu ilaçları hastaneye veya aile hekimine gitmeden direkt olarak eczaneden temin edebilecekler” dedi.
 
‘Reçete edilmeyen herhangi bir ilacı kullanmayın’
 
Hayatımızın her döneminde hekim tavsiyesi olmadan herhangi bir ilaç kullanımının doğru olmadığına dikkat çeken Evin, böyle zamanlarda TV’lerde ‘her derde deva’ çayları, bitkileri, macunları tavsiye edenlere rastlanabileceğini kaydetti. Evin, “Bu noktada dikkatli olmalıyız. Covid-19’dan korunma yollarıyla ilgili bilimsel yöntemler dışında diğer bütün tavsiyelerden uzak durmalıyız. Bilimsel açıdan bir ilacın veya herhangi bir maddenin bir hastalığa iyi gelip gelmediğine kesin karar verebilmek için o hastalıkla ilgili uzun çalışmalar yapmak gerekir. 29 Aralık 2019’da tanımlanmış bir virüse ‘Şu ilaç iyi gelir’ ya da ‘bu ilaç kesinlikle kötüdür’ demek pek de bilimsel olmaz. Nitekim 17 Mart 2020’de ibuprofen almaktan kaçınmayı tavsiye eden Dünya Sağlık Örgütü, bu fikrinden bugün vazgeçtiğini yayınladı. Ben bir hekim olarak yine tekrarlıyorum. Hekiminiz tarafından size reçete edilmeyen herhangi bir ilacı kullanmayın” şeklinde konuştu. 
 
‘Hasta olmamak için ne yapmalı demeliyiz’
 
Koronavirüsün bulaştığından şüphe duyanların ALO 184 Covid-19 danışma hattını araması gerektiğini vurgulayan Evin, “Bunun dışında Covid-19 ile enfekte olmuş biriyle temastan sonraki 14 gün içinde yüksek ateş, öksürük semptomları olan, kronik hastalıkları bulunan veya 60 yaş üstü hastalar ve yaşı kaç olursa olsun saydığım semptomlara solunum zorluğu, dudaklarda ve parmaklarda morarma gibi semptomlar eklenen hastalar mutlaka hastaneye başvurmalıdırlar. ‘Hastalar genel anlamda ne yapmalı?’ demek yerine ‘Hasta olmamak için ne yapmalı’ demeliyiz. Bu salgında hedefimiz virüsün bulaşmasından korunmak olmalı. Korunmayla ilgili halkı bilgilendirmek adına Diyarbakır Tabip Odası’nın (TTB) hem Türkçe hem de Kürtçe yayınları mevcut” sözlerini kullandı. 
 
‘TTB yayınlarını mutlaka takip etmenizi öneriyorum’
 
Covid-19 bulaşan hastaların yüzde 80’inin hafif semptomlarla bu hastalığı evde geçirdiğini anlatan Evin, kişinin hasta olduğunu düşünüyorsa ve hastaneye gitmeyi gerektirecek belirtileri yoksa ayrı bir odada aile fertlerinden izole olması gerektiğini söyledi. Evin, “Bulunduğunuz odayı sık sık havalandırmalısınız. Aile fertleriyle yan yana geleceğiniz zaman 2 metre mesafe kuralını uygulamalı ve maske takmalısınız. Öksürdüğünüzde, hapşırdığınızda kullandığınız peçeteleri sağlam bir poşete koyup ağzını sıkıca bağladıktan sonra atmalısınız. Ellerinizi en az 20 saniye olacak şekilde akan suyun altında sabun kullanarak sık sık yıkamalısınız. Solunum zorluğu, nefes darlığı gibi semptomlar gelişirse en yakın hastaneye başvurmalısınız. Son olarak Covid-19 semptomları, bulaşma ve korunma yollarını ayrıntısıyla öğrenmek için TTB yayınlarını mutlaka takip etmenizi öneriyorum” diye kaydetti.