Kürtçe’ye sansür Meclis gündeminde

  • 15:40 29 Eylül 2025
  • Siyaset
 
ANKARA – DEM Parti Milletvekili Ceylan Akça Cupolo, Amed’de TED Koleji’nde yapılan tek dil dayatması ve TFF’nin Amedspor’un formasında yer alan Kürtçe slogana ceza vermesini Meclis gündemine taşıdı.
 
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Amed Milletvekili Ceylan Akça Cupolo, formasında Kürtçe slogan taşıyan ilk takım olan Amedspor’un Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) tarafından onaylanan Kürtçe yazılı formasına ceza verilmesini Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak’a; TED Diyarbakır Koleji’nin “26 Eylül Türk Dil Bayramı” nedeniyle düzenlediği etkinlikte yaşları 7 ile 13 arasında olan çocuklara tek dil dayatmasını ise Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’e soru önergesiyle iletti.
 
‘Toplumsal kutuplaştırmayı derinleştirmektedir’
 
Amed’de kısa aralıklarla yaşanan iki gelişmenin hem hukuk ve eşit yurttaşlık ilkeleri açısından hem de toplumsal barış ve demokratik bir gelecek tahayyülü bakımından ciddi sorunlara işaret ettiği belirtilen önergede, “Amedspor’a, TFF tarafından önceden onaylanmış olmasına rağmen formasındaki Kürtçe slogan gerekçe gösterilerek ağır bir para cezası verilmesi, Kürtçenin kamusal alandaki görünürlüğüne yönelik sistematik bir tahammülsüzlüğün kurumsal düzeyde yeniden üretildiğini göstermektedir. Öte yandan TED Koleji’nde Türk Dil Bayramı kapsamında, ‘Türkçe’den başka dil kullanılmayacaktır’ fermanının çocuklara okutulması, çok kimlikli ve çok kültürlü Diyarbakır’da pedagojik bir etkinlik olmanın ötesine geçerek ideolojik bir tek dil dayatması niteliği taşımaktadır. Anadilin kamusal yaşamda tanınması ve korunması sadece kültürel bir talep değil, aynı zamanda demokratik toplum düzeninin ve evrensel insan haklarının da temel bir gereğidir; buna karşı geliştirilen yasakçı ve tekçi pratikler, toplumsal kutuplaşmayı derinleştirme riski taşımaktadır” denildi. 
 
Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak’tan yanıtlaması istenen sorular şunlar: 
 
“*Amedspor’un forma göğüs sponsorunun Kürtçe sloganının yer aldığı forma tasarımı, müsabakalardan önce TFF’nin ilgili birimleri tarafından onaylanmış mıdır? Onaylanmış ise, TFF’nin kendi onayını yok sayarak sonradan ceza vermesinin hukuki dayanağı nedir?
 
*TFF’nin, hukuken marka tesciline sahip ve Türk Ticaret Bakanlığı’na tescilli bir firmanın sloganını, sadece Kürtçe olması nedeniyle sportif ekipman talimatına aykırılık olarak değerlendirmesi, anadilin kullanımı üzerinde bir yasaklama ve ayrımcılık anlamına gelmekte midir?
 
*Türkiye Cumhuriyeti’nde Kürtçe herhangi bir spor talimatnamesi veya yasa ile yasaklanmış bir dil midir? Eğer değilse, TFF’nin bu kararı alırken, sporun birleştirici ruhuna ve ülkedeki toplumsal barış çabalarına verdiği zarar göz önünde bulundurulmuş mudur?
 
*Bakanlığınız, TFF’nin daha önce onayladığı bir slogana sonradan ceza vermesini, bir dil ve kültüre karşı çifte standart ve tahammülsüzlük göstergesi olduğu yönündeki tepkiler ışığında incelemekte midir? İnceleme başlatıldıysa, sonuçları ne zaman kamuoyu ile paylaşılacaktır?
 
*Bakanlığınız, TFF’nin bu karardan dönmesi, verilen cezayı iptal etmesi ve bu eylemle milyonlarca yurttaşın anadiline karşı yapılan saygısızlık nedeniyle özür dilemesi için herhangi bir girişimde bulunmayı veya tavsiyede bulunmayı planlamakta mıdır?
 
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’den de şu sorulara cevap vermesi istendi: 
 
“*TED Diyarbakır Koleji’nde okutulan ‘Türkçe’den başka dil kullanılmayacaktır’ şeklindeki ferman pedagojik açıdan bakanlığınızca uygun görülmekte midir?
 
*Farklı dilleri ve kültürleri yok sayan, tekçi anlayışı teşvik eden etkinliklerin çocuklarda yaratabileceği ayrımcı etkiler konusunda bakanlığınız bir çalışma yürütmekte midir?
 
*Anadilin korunması ve geliştirilmesi amacıyla okullarda Kürtçe dahil olmak üzere çok dilli eğitim modellerine yönelik bir hazırlığınız bulunmakta mıdır?
 
*Toplumun büyük çoğunluğunu Kürtlerin oluşturduğu Diyarbakır’da böylesi etkinliklerin yarattığı tepkiler hakkında bakanlığınızın değerlendirmesi nedir?”