Dilan Babat

 

ŞIRNEX - Yıllar önce annesiyle çıktığı topraklara 39 yıl sonra geri dönen ve ilçeyi yönetmek için kolları sıvayan DEM Parti Hezex Belediye Eşbaşkan adayı Türkan Kayır, tüm dillerin, kimliklerin bir arada olacağı bir yaşamı halkla birlikte inşa edeceklerini söyledi.

 

Mezopotamya tarihinin kadim halklarından olan Süryaniler, tıpkı Kürtler ve birçok etnik,  dini grup gibi yok sayılmalarla, soykırımlarla, asimilasyon uygulamalarıyla karşı karşıya bırakılan kadim halklardan. İktidarların politikaları sonucunda topraklarından ayrılmak zorunda kalan Süryanilerin büyük kısmı Avrupa’ya göç ederken, topraklarında kalanlar ise asimilasyon politikalarına maruz kaldı. Ancak kimlik mücadelesini bırakmayan Süryaniler, özellikle son yıllarda yönünü yeniden Mezopotamya’ya çevirdi.

 

13 yaşında göç yollarına düşer

 

Şırnex’in (Şırnak) Hezex (İdil) ilçesinde Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi’nden (DEM Parti) belediye eşbaşkan adayı olan Türkan Kayır da topraklarını terk etmek zorunda kalan Süryanilerden. 12 yaşına kadar Hezex’te yaşayan Türkan, 13 yaşındayken annesi ve sağlık sorunları yaşayan bir ablası ile göç yoluna düşer. “Buraları terk etmek istemiyordum” diyen Türkan, annesine her ne kadar gitmek istemediğini belirtse de baskılar sonucunda göç yolunu tutar. Doğduğu toprakları unutamayan Türkan, yeniden dönmenin umudunu hep içinde taşır.

 

‘Köklerine döndü

 

Türkan ve ailesi İsviçre’ye yerleştikten sonra burada eğitimini sürdürür. Okulunu bitirdikten sonra evlenen ve üç çocuk sahibi olan Türkan, 23 yıl sonra ilk kez 2004 yılında “köklerim” dediği Hezex’le kucaklaşmak için yola çıkar. Hezex’e geldiği ilk günü, “Bıraktığım gibi değildi” sözleriyle anlatan Türkan, bıraktığı topraklarının bakımsız kaldığını, halklara hak etmedikleri bir yaşamın reva görüldüğüne tanıklık eder. Türkan, özlem duyduğu memleketini “Hezex artık rüyalarıma girmeye başladı. 23 yıl sonra buraya ayak bastığım gibi oturup toprağını öpüp ağladım” sözleriyle anlatıyor.

 

‘Kendimi azınlık olarak görmüyorum’

 

Türkan, 2019 yılında doğduğu topraklara Hezex'e temelli dönüş yapar. Kendi topraklarına döndüğü günden bu yana Hezex'te mücadelesini sürdüren Türkan, bu dönemde de DEM Parti çatısı altında Hezex'i yönetme iddasıyla belediye eşbaşkan adayı olur. Türkan, bu süreci şu sözlerle anlatıyor: “Aslında adaylığımı bırakıp bırakmama konusunda çok düşündüm. 39 yıl boyunca Avrupa’da yaşayıp ardından buraya gelip bir kenti yönetme iddiasında bulunmak da öyle kolay bir şey değil ama ilk geldiğimde doğduğum toprakların bu halini görünce o an karar vererek bunu yapabileceğimi düşündüm. Çok normal bir şekilde yıllardır burada olmamamdan kaynaklı aday olduğumda insanlar şaşırdı ama halk beni destekledi. Ben buranın yabancısı değilim. Aslen buralıyım, kadim bir Süryani’yim. Kendimi asla azınlık olarak görmüyorum, biz burada aynı topraklar içerisinde yaşıyoruz. Kendimi hiçbir zaman yabancı hissetmedim.”

 

Hezex’teki projeleri

 

İsviçre’de yaşadığı süreçte de kadına yönelik şiddet, toplumsal cinsiyet farkındalığı gibi mücadele alanlarında çalıştığını dile getiren Türkan, Hezex’e dair projelerini şöyle aktarıyor: “Önceliğimiz bu kenti kadın kenti haline getirmek. Kadın özgürleşmediği sürece toplum da özgürleşemez. Kadınlara farkındalık eğitimlerine başlayacağız. Mahallerde, kadınlara dair atölyeleri devreye koyacağız, ekonomik anlamda kadınlara kazandırmak ve farkındalığı artırmak projelerimiz içerisinde yer alıyor. Şiddete maruz kalan kadınlar için psikolog yardımlarına başlayacağız. Kadınların daha fazla özgürleşmesine, sözünü kurmasına yönelik çalışmalarımız olacak.”

 

‘Hezex’i yeniden kuracağız’

 

Türkan, Hezex merkezinde neredeyse hiç ağaçlandırma olmadığına işaret ederken, yeşil alanları genişleteceklerini, ağaçlandırma çalışması yapacaklarını vurguluyor. Dışarıda kalan hayvanlar için de çalışacaklarına değinen Türkan, “Yol sorunu var, yağmur yağdığı zaman çamurdan geçilmiyor, ilk olarak bu yollardan başlayacağız ama bunun için halkımızın da yardımlarına ihtiyacımız var” sözlerine yer veriyor.

 

Türkan son olarak kendisini seçen Hezex halkına teşekkür ederek, Hezex’i Hezexlilerle yeniden kuracaklarının mesajını verdi.