Tirkîya de serrê peyînan de krîzê ekonomî her ke şino giran beno û bi taybetî bi pandemî dir betalî, deyn zêde bî û coka krîz tesîr serê her hat ra kerd. Roj bi roje semedê zemê ke yeno kerdiş, şar beno deyndar. Krîzî ekonomîye dir betalbîyayîşê ciwanan zî endîşe virazneno. Cinîyê qezaya Yenîşehîrî ya Amedî de ciwîyenê, dîyar kerdî ke şaro feqîr mehkûmê vêşanî û mergî ameyo kerdiş û vatî êdî mimkun nîyo debara xo bikerê.

 

'Çareserî vurnayîşê hukmatî yo'

 

Citkare Ozlem Demîr: Cuye zehmet a. Ma citkar ê, ma sebzeyê xo baxçeyê xo ra gênê.  Ma sey citkarî qedîya yê. Ma 15-20 rojan ra reyke dayîş û girewtiş kenê. Pêwa nê ma zehmetî ancenê. Dewlete paştdayîş nêdanan citkaran. Wexto hetkarî dana zî di rey cêbê ma ra gêna. TEDAŞ ma rê zorî keno. Mi di traktorê xo rotî, mi deynê TEDAŞî da. Nika tefekaro tewr pîl TEDAŞ o. Ez semedê deynê xo mecbûr menda traktorê xo biroşî. Çaraserî vurnayîşê hukmatî yo. Eke hukmatêk newe bêro do rewşe zî weş bo.

 

'Se ra se zam'

 

Mamoste Yasemîn Aydin: Enflasyonî tesîrêk pîl serê serra 2021 de kerd. Memur, karker her kes zehmetî de yo. Semedê enflasyonî kîra zêde bî. Êdî her kes feqîr o, her kes seyyewbînan o. Se ra se zam yeno kerdiş. Ez mamosteya û ez vana karêk bîn zî bibayîne mi bikerdêne. Ez her tim debara xo fikrîyena. Bêguman rewşa cinîyan camêrdan ra hîna zehmet a.

 

'Ma hewl danê roje xo xelas bikerê'

 

Hunermenda vengî Sultan Tuzay: Welat de krîzêk pîl esto. Ez qezencê xo yê verê xerc kena. Dewlete pandemî de hetkarîyêk nêda. Eke paştdayîşêk bidayîne, do esnafan dukanê xo panêdayîne. Rewşa ekonomî qet baş nîya. Rewşa şarî baş nîya. Kes nêeşkeno çîyêk bigîro. Her kes hewl dano ke roja xo xelas bikero. Ganî dewlete destê şarî bigîro û meaşê asgarî zêde bikero.

 

‘Ez ameyoxê tutanê xo baş nêvînena'

 

Mehtap Ay: Çar tutê mi estê, debara ma asan nîya. Mi meaşê tutê xo yê astengdar û pereyê ewnîyayîşî girewtêne. La semedo ke qîm nêkerdêne, ez şîne kar zî. Wexto tutî şêrê mekteb, debare bena zehmet. Ez mecbûr menda tutan bidî yurd. Semedê nê zî hetkarî ameyî birnayîş. Eke rewşa mi başbîne, mi tutanê xo nêdayîne yurd. Ez deyndarê banka ya. Semedê nê rewşe mi baş nîya. Semedê ekonomî ez ameyoxê tutanê xo zî baş nêvînena.

 

'Cinî nêeşkenê debara xo bikerê'

 

Sultan Çelîk ke aşxanedara: Krîz her ke şino giran beno. Rewşa cinîyan tewr zehmet a. Welat de vînayîşê karî zehmet o. Bi meaşêk baş keyeyî nêeşkenê debara xo bikerê. Ma do senîn bikerê. Xeylê îdarekarê dewlete camêrdan ra yenê meydan, coka rewşe baş nîya. Mi newe dest bi kar kerd, la semedo ke pere tayo cuya mi nêvurya. Ma nêeşkenê çîyêk bigîrê. Semedo ke krîz peynî bibo ganî her kes bibo yew û hemverê nêheqî vengê xo berz bikero."

 

'Ekonomî nêmenda'

 

Seyran Şeker: Ekonomîya dewlete qedîyaya. Însanî êdî nêeşkenê nan berê keyeyê xo. Mi bi metodê xozayî kremî viraştî û ez bi rotişê înan debara xo kena. La qezencêk baş nêbeno. Semedo ke pîyasa de hacetî zaf vay ê. Ez nêeşkena hacetê kremî bigîrî. Mi semedê hetkarî muracat kerd la çîyêk nêkerd. Heqê ma çin yenê hesibnayîş. Dewlete paştdayîş nêdana şarî.

 

'Her çî zaf vay o'

 

Edîbe Gurcum ke teqawid a: Meaşê mi qîmê hewteyêk nêkeno. Awe, ceyran, gaz û şîyayeyê bîna. Her çî zam kerdê. Bi di serrî yo ez nêeşkena solêke bigîrî. Her çî vay o, vayîye hakan bîya di qat. Semedo ke krîz werte ra wedaryo, ganî zam bêro wedaritiş. Ganî dewlete na babete de çîyêk bikero.