Marta Somek

 

STENBOL - Yew mamosteya Enstîtuya Kurdî ya Stenbolî Aysel Tabak dîyar kerd ke ziwanêk eşkeno se bikero, Kurdkî de zî no xeylêk zêde yo û ziwanêko dewlemend o û vat: "Kurdkî binê teda de ya, eke teda çinîbibayîne ma do xeberê ‘Semedo ke kurdkî qisey kerd ame lînçkerdiş’ nêeşnawitêne. No nîşaneyê ke teda serê ziwanî de esto yo. Semedo ke kurdkî yena terorîzekerdiş.”

 

Tedayê serê ziwanê kurdkî her ke şinê zêde benê û hewl yeno dayîş ke bêro asîmîlekerdiş û binê teda bêro girewtiş. Kurdkî zîndanan de bena babeta cipersayîşî û yena çinkerdiş û terorîzekerdiş. Sewbîna çapemenî de zî Kurdkî bena hedefê nefretî. Mamosteya Enstîtuya Kurdî ya Stenbolî Aysel Tabak derheqê xebatanê ke kena û ziwanê kurdkî ser o ercnayîş kerd.

 

1ê teşrîna verêne de perwerde dest pêkenê 

 

Aysele dîyar kerd ke wexto pandemî dest pêkerdo bi onlîne perwerdeyê kurdkî dayê û vat: "1ê teşrîna verêne de do dersê ma yê rî bi rî dest pêbikerê. Xebatê ma tena dersî nîyê. Weşanê ma estê, kitab, kovare estê. Nika kitabê Heciyê Cindî estê, sewîyeyê çapkerdişî de yê. Ma Hînkeranê xo zî newe kerd."

 

'Semedê kurdkî eleqe zêde yo' 

 

Aysele vat, enstîtuyî verê semîner kerdo, nika nêeşkenê bernameyê rî bi rî bikerê û vat: "Ma semînerê onlîne kerdî. Semedê kurdkî eleqeyêk pîl esto. Ma muracatê onlîne akerdî û rojêke de hezarî ra zêdeyêr kesî muracat kerd. La wexto ke dersî dest pêkenê, hûmare eşkena kêm bo. Vernê de sinifan de 30 kesî estê û dima ra seba sebeban beno ke bikewo 23ine. La pêroyî de eleqeyêk pîl esto."

 

'Kurdkî însîyatîfê îdarekarîyê mektebî rê manena' 

 

Aysele dewam de vat: "Kurdkî semedo ke dersa weçînîtîya, însîyatîfê îdarekarîyê mektebî rê menda. Coka xeylê mektebî nêdanê. Wexto ke mektebî yenê akerdiş, merdimî wayîrê hişmendî bê û îdarekarî mecbûr bo derse abikero. Prosesê çareserî de sembolîk bo zî dersê kurdkî abibî la nika ma nêeşkenê vajê ke prosesêk wina çin o."

 

 'Ganî ma pabeyê dewlete nêbê'

 

Aysele dîyar kerd ke semedê kurdkî bêro ciwîyayîş çi destê înan ra bêro do bikerê û vat: "Kurdî semedê ziwanê xo ganî heme îmkanan bikerê dewre. Tirkîya de sîyaset tesîrêk pîl serê komelî de keno.  Hem îqtîdar, hem partiyê rastgir netewperest û xeylêk partîyê bînî destek nêdanê kurdkî. Îqtîdar xora terorîze keno. Ganî sîyasetê kurdî vera nê polîtîkayan xebatê xo de ca bidê kurdkî. Eşkenê eşkerayîyê xo bi kurdkî bidê, eşkenê mesaj û xebatê xo bi kurdkî bikerê. Eşkenê kombîyayîşan de bi kurdkî qisey bikerê. Ganî kurdkî bi qiseykerdişê rojane dir bi sînor nêmano. Kurdkî ziwanêk dewlemend a. Bi ziwanêk merdim eşkeno çi bikero, kurdkî de zî no esto. Teda serê kurdkî de esta. Eke teda çinbo do xeberê, ‘Semedo ke kurdî qisey kerd ame lînçkerdiş’ do ma nêeşnawitêne. Hêrişê serê kurdkî nîşaneyê tedayî yê. Semedo ke kurdkî yena terorîzekerdiş.”

 

'Ganî kurdkî bêro qiseykerdiş'

 

Aysele tewr peyîn wina vat: "Bi tutan dir ganî Kurdkî bêro qiseykerdiş. No xeylêk girîng o. Ziwanê dayîke hetê averşîyayîşê zeka de zî girîng o. Heta ke mimkun o keyeyî tutanê xo dir kurdkî qisey bikerê û keyeyê înan de materyal bibê. Ganî weşanê sey sey Zarok TV qetî bêrê temaşekerdiş û ercnayîş."