Marta Somek

 

STENBOL - Yewin rejîsora pêroyî ya Tirkîya Gurbetellî Ersoz ke fek têkoşînê çapemenîya azade ra vera nêda û verê xo da ko, 7ê teşrîna verêne de ameye qetilkerdiş. 7ê Teşrîna Verêne bi serran o sey, "Roja Rojnamegerê Cinîyanê Kurdî' yeno pêşwazîkerdiş. Hemrayê ci pêwa pêro astengîyan qelama heqîqetî erd de nêverdayî.

 

Gurbetellî Ersoz 11ê temmuza 1965î de dewa Zivêrî ya qezaya Pali ya Xaprêtî de yena dinya. Seba ke wextê bîyayîşê ci de babîyê aye sey xebatkarî Almanyayî yo nameyê Gurbetellî (xerîbîye de ciwîyayîş) nîyeno pa. Hema qijtîya ci de keyeyê ci bar keno şino Adana. Wextê dibistanî de ferq kerdêne ke çîyêko eceb esto. Çekuyê kurdkî yê ke aye miyanê qiseykerdişê xo de şuxulnayîne hetê embaz û mamosteyê ci ra nêameyîne fahmkerdene. Seba ke persê ke sereyê ci de yê cewab bikero zaf wendêne. Gurbetellî wina vana: "Mi wend û bêmabên mi wend. Heta ez rincan bîya mi radyo goşdarî kerd û ez baş tirkî musaya.” 

 

Naskerdişê têkoşîn û xoverdayîşî

 

Tutîya aye dewe ra zêdeyêr Edene de derbaz beno û ciwanîya xo de şoriş û têkoşînî nas kena. Dimayê unîversîte qedênena Enstutîya Zanistî ya Fenî ya Çukurovayî serê ‘Enerjî û Derûdorî’ lîsansê berz kena û xeylêk laboratuvar ra hes kena. Serekê kursî rojêke vano: “Heskerdişê to yê laboratuvarî semedê bîyayîşê merdimê/a zanîstî şerto verên o la to ganî xo vîrî ra mekerî ke çîyê ke to musaya eke ê bînan pare mekerî qet manayê ci çîno."

 

Pêwa tepiştiş û îşkenceyî reyna têkoşîn de israr

 

Gurbetellî na mabêne de rojnamegerî zî kena. 10ê kanûna 1990 de yena tepiştiş û 15 rojan binê îşkence de manena, 2 serrî zîndanê Meletî de manena. Dimayê ke yena veradayîş  fek têkoşîn ra vera nêdana, rojnamegerî dewam kena.

 

Serkewtişê têkoşînê cinîya kurde

 

Gurbetellî badê zîndanî Rojnameyê Ozgur Gundemî de dest pê xebate kena û bena Mudira Weşanê Pêroyî yê Rojnameyî. Sey cinîya verêne ya  mudira  weşanê pêroyî morê xo dana binê tarîxê çapemenî yê Tirkîya ro. Gurbetellî nê ser de wina vat: "Bêguman girîng o ke cinîyêke kurde bena mudura pêroyî. Serrê peyînan de cinîyê kurdî camêrdan ra hîna zaf rayîr da verê xo. Cayê ke ewro ez ameya zî pêwa hewldayîşê mi girêdayeyê nê yo."

 

'Pey notan girewtêne vera nêdayîne'

 

Huseyîn Aykol ke bi Gurbetellî dir rojname de xebate kerdêne, derheqê ci de wina vat: "Rojnameyêko rojane de, pêwa hende hêrişê dewlete rojnameyêk ke zaf zehmet ameyîne vetene bi. La aye ferqê zor û zehmetî de nêbî. La aye mudura pêroyî ya yewine ya cinîyan ê Tirkîya bî. Kombîyayîşan de probleman zaf baş goşdarî kerdêne û qetî not girewtêne. Sîstemêk aye xebate zaf bi. Têkiliyê merdiman de zaf samîmî û germ bî.”

 

Têkoşîn de israr

 

10ê Kanûna 1993 de roja Heqê Merdiman ê Dinya de erzenê serê buroyê Ozgur Gundemî. Gurbetellî bi embazanê xo bînan dir yena destbendkerdiş û yena tepiştiş. 13 rojan rastê îşkenceyan yena. Şawenê zîndanê Sagmacilar. Hezîrana 1994 de yena veradayîş. Falîyetê rojnamegerî kena.

 

Gurbetellî semedê cinîyê rojnamegerî ke ameyê qetilkerdiş û wina vat: "Eke  çapemenî de rastê biameyîne nuştiş,merdimî nêmerdêne" û dima ra vana, "Bi xatirê to bajar, bi xatirê şima bajarîno" û verê xo dana ko. Gurbetellî 7ê teşrîna verêne 1997 de pêrodayîşêk Herêma Federal a Kurdistanî de hetê pêşmergeyê PDKyî ra ameye qetilkerdiş.

 

Vatişê peyînî...

 

Rojaneyê Gurbetellî dimayê qetilkerdişî bi nameyê "Mi zerrîya xo koyan de nexş kerd" bi kitab. Cumleya "Awankerdişê cuya azad de ganî can û gonîya mi zî bibo" vatişê peyîn ê rojane yê Gurbetellî bi.

 

7ê teşrîna verêne ke roja Gurbetellî ameye qetilkerdiş sey, "Roja Rojnamegerê Cinîyan ê Kurdî’ yeno qebûlkerdiş. Hemrayê ci ke qelama Gurbetellî dewr girewtî, rêça aye de dewam kenê.