'Îqtîdar bi şer emrê xo derg keno'

  • 14:06 5 Teşrîna peyêne 2021
  • NAROJANE
Sema Çaglak
 
RIHA - Riha de cinîyan reaksîyon vera vetişê tezkereyî dayî û vatî: "Tezkere de qalê bicakerdişê leşkerê xerîban yeno kerdiş, gelo nê leşkerî do Efxanan ra bibo. Ganî bêro zanayîş ke hemverê şarê Kurdî şerêke topyekûn esto û lazim o ma hemverê hêrişan bibê yew û têkoşîn bikerê."
 
26ê teşrîna verêne de tezkere semedê di serran ame dergkerdiş. Tezkere bi raydayîşê AKP, MHP û ÎYÎ Partî ame qebulkerdiş. Nerazîbîyayîşê hemverê dergkerdişê demê tezkereyî dewam kenê. Riha de cinîyan bale ant serê tezkereyê ke ame vetiş, vatî ganî hemverê şerê lêşin helwestêk hempar bêro mojnayîş.
 
'Komel vera tezkereyê şerî aştî û demokrasî wazeno' 
 
Endama Meclîsê Dayîkê Aştîye ya Rihayî Hedle Ogur dîyar kerd ke komel vera tezkereyê şerî aştî û demokrasî wazeno û wina vat: "Ma semedê tezkereyê şerî ke meclîs ra derbaz bi vanê ney. Şer; feqîrî, bêçaretî û zulmêk pl o. Gonî rijnayîşî yo. Ma hemverê şerî yê û êdî nêwazenê şer virazyo. Gerek tezkere meclîs ra derbaz nêbîne. Ma nê qebul nêkenê. Şerêkê bi di serran do texrîbatê xeylêk giran bi ca bîyaro. Îqtîdar wazeno ke serê gonîya kurdan de bîyayîşê xo dewam bikero. La Tirkîya de kaosêk zaf pîl esto. Semedê feqîrî şar perîşan bîyo. Her roj zam kenê. Wexto ke zam kenê û welatî reaksîyonê xo mojenenê, Erdogan vano; 'Qey şima zanê vayîya hebêke gule çiqas o.' O wext wa şer nêkero û komelî na rewşe ra xelas bikero. Semedê şer û pêrodayîşî zîndanan pirrî kurd kerdê. Ma şer nêwazenê û heta peynî ma do şer ra vejê ney."
 
'Netîceyê tezkerî vindertişê partîyan dîyar kerd' 
 
Hemsereka Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP) a qezaya Wêranşarî Rihayê Medîne Yeşîltaş zî dîyar kerd ke amancê tezkereyî planê serê kurdan ê û vat: "Dewleta Tirkî tim serê kurdan de polîtîkayê şerî kerdî. Tirkîya de feqîrî kewta sewîyeyêka tewr cor. Labelê dewlete vera ke hetkarî bikero,  bûtçeyê xo semedê çek, tank û bombayan xebitnena. Tezkere demêk derg bi ameyîne munaqeşekerdiş. Netîceyê tezkereyî nîşan da ke kam ci partî hetê îqtîdarî yo û hetê şer de yo. Eynî demî de helwestê CHPyî yê semedê tezkereyî zî girîng bi. Bêguman vindertişê CHP girîng û baş bi labelê ma zanê ke CHP seba berjewendîyê xo yê serê kurdan nê tezkereyî tesdîq nêkerd. CHP ma rê xo sey gamêke vîneno. Ganî şarê ma hemverê nê polîtîkayê AKP-MHP'ê yewîya xo awan bikero. Hemverê Kurdan de hêrişêk topyekûn esto. Dewleta Tirkî Başûr de çekê kimyewî xebitnena. Xebitnayîşê çekê kimyewî qedexe yo û sey sûcê şerî yeno hesibnayîş. Nê qanûnan binpay kenê. PDK zî bi nimitişê serebûtê çekê kimyewî nê  sûcê rê hemkarî keno."
 
'Ganî ma cewab bidê hêrişê lêşinî'
 
Hemsereka HDPyî ya Rihayî Çîgdem Karakeçîlî vat, CHP tezkere rê cewabêk negatîf da. La CHP zanayîne ke tezkere do hetê partiyê bînan ra bêro qebûlkerdiş. Coka  tezkre ra vat ney. Labelê ma eynî wextî de zîhnîyetê CHPyî zî zanê. Her çiqas tezkere ra vajê ney ma zanê ke fikrê înan ma ra cîya yo. Wexto ke tezkere semedê 2 serran ame dergkerdiş, manaya dergkerdişê 2 serrî yê weçînayîşî yo. Bi şer wazeno emrê xo derg bikero. Tezkere de bicakerdişê leşkerê xerîban yeno kerdiş. Demê vîyarte de xeylêk Efxanî ameyî Tirkîya. Pêro camêrdî bî. Tîya zî yeno waştiş ke zemînê DAÎŞî bêro awankerdiş. Ma her wext bi têkoşîn cewabê hêrişê lêşin da û tîya ra tepya zî ma do têkoşîn û xoverdayîşê xo dewam bikerê.”