Sîyasetmedarê cinî: Semedê çareserî ganî rayîrê dîyalogî bêro akerdiş
- 12:10 17 Teşrîna peyêne 2021
- NAROJANE
Sema Çaglak - Derya Ren
AMED - Sîyasetmedarê cinî yê Amedî, dîyar kerdî ke bi rayîrê diyalogî yê bi Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî dir çareserî bêro kerdiş û vatî: "Dinya tecrîd vînena labelê bêveng a. Ganî semedê şikinayîşê nê tecrîdî sîyasetêk demokratîk û biqerar lazim o."
Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî 22 serrî yo Zîndanê Tîpê F yê asayîşê Berzî yê Îmraliyî binê tecrîdêk giran de maneno. Avûkatê Abdullah Ocalanî Rezan Sarica û Newroz Ûysal, dimayê 8 serran 2-22yê gulane, 12-18ê hezîrane û 7ê tebaxa 2019ine de pêvînayîş bi muwekîlê xo dir kerdibî. Sewbîna tewr peyîn 25ê adara emsar de birayê Abdullah Ocalanî Mehmet Ocalan bi telefon qisey kerdibi û bi pêvînayîşê bi telefonî dir zî nîme de amebi birnayîş. Sîyasetmedarê cinî yê Amedî bale antî serê tesîrê tecrîdî yê serê komelî de fikrê xo ajansê ma rê qal kerdî.
'Tecrîd serê heme kesan de yo'
Aktîvîsta Tevgerê Cinîyan ê Azadan (TJA) Elîf Harran, dîyar kerd ke şexsê Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî de tecrîd tesîr serê heme komelî de keno. Elîfe dîyar kerd ke ser şarê Tirkîya zî tedayê îqtîdarê AKPyî û MHPyî esto û wina vat: "Ma vînenê ke binpaykerdişê heqan ê zîndanan her ke şino zêde beno. Sebebê bingehîn ê komelî ke mîyanê kaos û krîzêk de yo, visnayîşê têkilîyê birêz Ocalanî ra yo. Ma dibî ke prosesê çareserî de hizûr û bingehê aştîye amebi awankerdiş. Labelê îqtîdarê AKP-MHPyî proses xetimna û welat ver bi kaosêkê rê terikna."
'Hemverê nê tecrîdî yewbîyayîşê şaran lazim o'
Hemsereka Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP) ya qezaya Rezanê Amedî de Sumeyye Kirici zî dîyar kerd ke tecrîdê serê Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî yeno qebulkerdiş. Sumeyye wina vat: "Bi taybetî zî herême de ma nê tecrîdî bi eşkera vînenê. Heme dinya zî ê tecrîdî vîneno labelê bêveng ê. Bi polîtîkayê şerî yê taybetî, sîyasetê çetebîyayîşî hem şarî hem zî welat pêro binê tecrîdî de yo. Tewr zêde zî nê tecrîdî cinî hîs kenê. Semedo ke hedefê tecrîdî cinî yê. Semedê nê zî tewr zêde serê cinîyan de teda û hêriş esto. Ganî hemverê nê tecrîdî yewbîyayîşêk virazyo. Tena şarê Kurdî ney, eynî wextî de Şarê Tirkîya zî wurzê serê lingan. Ma nê tecrîdî qebûl nêkenê û bi bawer ê ke nê tecrîdî bişikinê."
'Heme kes polîtîkayê tecrîdî ra xeberdar ê'
Endama Meclîsê Şaredarîya Peyasê Amedî Canan Guler zî wina vat: "Tecrîd hem serê ekonomî de esto, hem zî serê pandemîyî de serê cinî û serê zindanan de bi girankerde yeno kerdiş. Şarî bi veşanî terbîye kenê. Yan zî bi destbendkerdiş û tepiştişan wazenê tecrîd bikerê. Ewro zîndanan de tecrîdêk zaf giran esto. La ma vînenê ke tecrîdê herême xo seperneno serê temamê şarê Rojhelatê Mîyanên. Ewro Iraq de şar bi tecrîdêk pîlî dir rî bi rî yo. Hemverê nê zî bêguman têkoşînêk yeno dayîş. Sewbîna bi fihûş û tîryakî zî mîyanê ciwanan de vila kenê û yeno waştiş ke înan zî bikerê mîyanê tecrîdêk pîl. Mezgê ciwanan bi nê polîtîkayê şerî yê taybetî ameyo şitiş. Nê pêro tecrîd ra yê. Heme kesî edî polîtîkayê tecrîdî ra xeberdar ê. Semedê şikinayîşê nê tecrîdî sîyasetêk demokratîk û biqerar lazim o."
'Ma do bi têkoşîn polîtîkayê tecrîdî pûç bikerê'
Tewr peyîn hemşerada Yenîşehîrê Amedî Belgîn Dîken ke qeyûm tayînê vera ci amebikerdiş wina vat: "Ganî şarê ma hemverê tecrîdî xover bido. Bi tedayê tewir bi tewir hewl danê ke komelî heme wareyê cuye ra dûr bifînê û îzole bikerê. Bi teybetî ma sey cinî her tim hemverê tecrîdî xo ver bidê û têkoşînê xo tewr pîl bikerê. Senîn ke cinî bi rolê xo yê rayberî tarîx ra heta nika bîya mîrasê têkoşînî, do nika zî semedê şikinayîşê tecrîdî têkoşîn bikero. Polîtîkayêke bingehê ci sîstem awan kerdo esto. Ma do bi şarê xo dir hewl bidê nê polîtîkayê lêşinan pûç bikerê."