Yasemîn Uçer: Ma do bi têkoşîn zorê şîdetî berê
- 13:14 24 Teşrîna peyêne 2021
- NAROJANE
Medya Uren - Derya Ren
AMED - Aktivîsta TJAyî û îdarekara rêxistinê HDPyî ya bajarî Yasemîn Uçer bale ant serê xebatê 25ê teşrîna peyêne û wina vat: "Her serre ke şina polîtîkayê serê cinîyan de yenê kerdiş tewr kûr benê. La hemverê nê polîtîkayan têkoşînê cinîyan zî pîl beno. Ma do wareyan de bibê cewab. Do cinî bi yewîtî û têkoşînê xo zorê şîdetî berê û polîtîkayê dewlete birijnê.”
Komara Domînîkî de, 3 cinîyê Tevgerê Vurnayîşê Komelî de hemverê dîktatoriyê Trujîllo ke bi hawayêke faşîzane hêrişê şarî û kedkaran kerdêne sere wedarnayî. Hîrê cinî 25ê Teşrîna Peyêne 1960 de ameyî kiştiş. Serê kiştişê înan de 61 serrî derbaz bi. Marîa Teresa, Mînerva Argentîna û Patrîa Mercedes ke hemverê dîktatorî xo ver dayî, sey "Wayê Mîrabel" ameyî binamekerdiş. Nika na roje sey Roja Têkoşînê hemverê şîdetê serê cinîyan ame îlankerdiş.
Çalakiyê Tevgerê Cinîyan ê Azadan (TJA) û Meclîsê Cinîyan ê Partiya Demokratîke ya Şaran (HDP) yî bi wesîleyê 25ê Teşrîna Peyêne dewam kenê. Aktivîsta TJAyî û îdarekara rêxistinê HDPyî ya bajarî Yasemîn Uçer derheqê girîngiyê roje û xebatê ke kenê de ajansê ma rê ercnayîş kerd.
‘Sebebê şîdetî polîtîkayê îqtîdarî yo’
Yasemîne destpêk de bale ant serê şîdetê cinîyê Kurdistan û Tirkiya û wina vat: “Herêma Kurdan û Tirkîya de semedê polîtîkayê bêcezayî çi heyf qetilkerdişê cinîyan û şîdetê serê cinîyan her ke şino zêde beno. Yê ke tesîrê nê şîdetî kenê, tena bêcezayî ney caardişê sey îdarekerdişê polîtîkayê nîijadperestî, cinsperestî, dişminîyê. Betalkerdişê Pêkerdişê Stenbolî û hêrişê hemverê kurdan zî ma nêeşkenê nê ra cîya bikerê. Polîtîka, medya, ekonomî û sewbîna heme binê xizmetê îqtidaro ke tehemûlê cinîyan nêkeno de hacetê enjektekerdişê nîjadperestî yo.”
‘Nê serebûtê peyîn tesaduf nîyê’
Yasemîne serebûtê ke bi destê leşkerê Tirkîya de herêmê kurdan de ameyê kerdiş ard vîr û vat: "Xeylêk ciwanê ma sey Îpek Er, Gulîstan Doku ameyî qetilkerdiş û ameyî vînîkerdiş. Bi destê memûrê dewlete nê ameyî kerdiş. Tewr peyîn zî Colemêrg de bi destê çete û leşkeran bi zor fuhuş serê bi desan cinîyan ameyîne ferzkerdiş. Reyna bi destê înan nê kesî komelî de ameyî îfşakerdiş. Wazenê bi nê rengî cinîyê kurdî mîyanê komelî de sist bikerê û nêeşkê ne ê ne zî komel sere wedarno. Ma nêeşkenê nê serebûtan rêze ra û tesadufî biercnê. Bê guman nê bi zanebîyayîş û plankerde yenê kerdiş.”
‘Ma do yewbîyayîşê xo pîl bikerê’
Yasemîne dîyar kerd ke emsar zî do semedê hemverê polîtîkayê dewlete aya bê û vat: "Ma prosesêko xidar ra derbaz benê. Labelê lazim o cinî xo nêserkewte nêvînê. Semedo ke têkoşînê ma pîl beno camêrdî çekê xo hemverê ma xurt kenê. La çiqas ê hêriş bikerê do serewedaritişê ma zî zaf pîl bo û bêguman zî do serkewtiş ê cinîyan bo. Ma zî bi nê şîarî vejîyê meydanan. Ma do yewîya xo û rêxistinê xo pîl bikerê. Ma bernameyêk mengêke amade kerd. Ma do heta 25'ê teşrîna peyêne bi xebatê xo cewab bidê hêrişê nîjadperestî û cinsperestî."
‘Ma do xo biresnê pêro cinîyan’
Yasemîne bernameyê xebatan wina eşkera kerd: “Semedê serebûtê peyîn yê ke qewimyayî bi taybetî Colemêrg, Dersim û Amedî girîngî dayî çalakiyê xo. Bi çend rojî yo ma dest bi çalakiyan kerdo û ma do heta 25ê teşrîna peyêne zî bêmabên bixebityê. Bêguman nê xebatê ma bi teşrîna peyêne dir sînordar nêmaneno. Hemverê polîtîkayê dişminîyê cinîyan keno ma do bixebityê û meydanan de bê. Ma do bi bernameyê cîya sey her rey keye bi keye xo biresnê cinîyan.”
‘Wa cinî meydanan de hêz bidê yewbînan’
Yasemîne tewr peyîn wina vat: "Çekê cinîyan ê tewr peyîn ê yewbîyayîş û xorêxistinkerfiş o. Eke ma hêrişê hemverê xo baş ercna o wext ma do bieşkê reaksîyonê xo ca de bidê. Lazimîyê ma yê tewr pîl oyo ke nê ware de ma lez bikerê. Semedê cinîyêke bîn ma ra kêmî nêbo ma mecbûr ê xo ver bidê. Rojê wina de meydanan de bê û bi bîyayîşê xo hêz bidê cinîyan. Yewbîyayîş do hêz bido ma û do xoverdayîşê ma xurt bikero."