Sema Çaglak

 

AMED - Ekolojîst û diyetîsyen Dîcle Dîlan Salman bale ant serê krîzê xida û dîyar kerd ke girewtişê berardişê welatê bînan no problem nîno çareserkerdiş û vat: “Ganî vernîya nê krîzî bêro girewtiş û polîtîkayê seba başkerdişê ekolojî û citkarî bêro kerdiş.”

 

Her ke şino germbîyayîşê kûr û vurnayîşê ziwatî hîn zaf tesîrê temamê dinya keno. Goreyê eşkerayî û raporê pisporan, tersê xelayî serê Rojhelatê Mîyanên de esto. Sewbîna alozîyê ziwatî ke yew netîceyê îklîmî yê emsarî hîn kûr bi. Ekolojîst û dîyetîsyene Dîcle Dîlan Salman serê krîzê îklîmî de qisey kerd û dîyar kerd ke her ke şino berardişî kêm benê û dengeyê xoza xira beno.

 

‘Dengeyê xoza qels maneno’

 

Dîcle bale ant serê îklîm û ziwatî û vat: “Bi krîzê îklîmî dir vurnayîşê îklîmî û germbîyayîş demî dir xo vurna sey krîzêk û ewro xeylêk cayan de nimêneyê ci verê çiman de vînenê. Krîzê îklîmî yeno manaya ke hêzê xoza seba ke xo newe awan bikero kêm keno. Sewbîna ma eşkenê vajê ke yeno manaya xetimyayîşê prosesê tewir bi tewir. Krîzê îklîmî xo dir xeylêk krîzê bîn ke netîceyê ci awan keno. Sey krîzê xida awan keno.”

 

‘Nika şer serê awa de yeno kerdiş’ 

 

Dîcle dewam de wina vat: "Sîstemê endustrî alozî û krîz hîna kûr keno. Gama ke babeta koçberî yena qiseykerdiş, eynî wextî de babeta koçberîyê krîzê îklîmî zî yeno qiseykerdiş. Xeylêk komelê ke nêeşkenê awe bivînê, cayê wareyê xo ra koçber benê. Tirkîya zî hetê awe ra welatêk dewlemend nîya û xora krîzê ekonomî zî beno sebeb ke welatî koçber bibê. Gama ke awe nêkewana erd, berardişê genimî zî veşeno. Ma vînenê ke ewro şerê awe esto. Seba nê sebeban zî Tirkîya de berardiş her ke şino kêm beno û girêdayê teberî bena. Berardişê ma yê yewin teber ra yenê girewtiş.”

 

‘Seba rastkerdişê krîzî polîtîkayêk çin o’

 

Dîcle tewr peyîn wina vat: "Girewtişê berardişê yê welatêk bûn no problem nîno safîkerdiş. Ganî vernîya nê krîzî bêro padayîş û polîtîkayê seba başkerdişê ekolojî û citkarî bêrê kerdiş. Gama ma ci ra ewnîyenê êdî kes nêwazeno dewe de bimano û berardiş dir eleqedar bibo. Semedo ke êdî berardiş de hêvî nêmend a, paştdayîş çin o, yan zî polîtîkayê seba rastkerdişê nê krîzî çin o. Labelê kesê ke yenê bajar zî bi eynî probleman dir rî bi rî manenê. Yanî komel mîyanê çerxêk girêkok de agêreno.