‘Ganî wendekarî bê mudaxele bieşkê ziwanê xo biweçînê’

  • 14:34 19 Çele 2022
  • NAROJANE
 
 
Sema Çaglak 
 
AMED - Derheqê dersa weçînayîşê seba perwerdeyê bi Ziwanê Kurdkî yê mekteban ser o Hemsereka Şubeyê Hûmara 1in Egîtîm Senî ya Amedî Emîne Akşahîn vat: “Lazim o ke bê mûdaxeleyê selahîyetdaran rayedaran wendekarî bi xo tercîhê xo bikerê û perwerdeyê bi ziwanê xo biweçînê. Her bajar de sazgeh û merkezê ma yê sendikayan estê. Eke no het ra gerre û nêrazîbîyayîşê wendekaran û keyeyê înan bibê, wa xo biresnê ma.”
 
Perwerdeyê bi ziwanê dayîke heqêko bingehîn ê merdimayî yo. No heqê meşrû hetê serdestan ra tutan ê kurdan rê ameyo qedexekerdiş. Hemverê nê qedexeyî zî têkoşîn û xoverdayîşê şarê Kurdî seba heqê perwerdeyê bi ziwanê dayîke her tim dewam kerdo û serê nê waştişan de serrê vîyarte de dewleta tirkî mecbûr mendebî ke înkarkerdişê kurdan rê tawîz bido û seba perwerdeyî bi ziwanê dayîke dersa weçînayîşî kerdibî rojeve. Rojê vîyarte de Wezaretê Perwerdeyî reyke bîn dîyar kerd ke ê do mabêne 4-20ê Çeleyî de mektebê mîyanên û lîseyî de perwerdeyê bi Ziwanê Kurdkî sey dersa weçînaye bikerê bernameyê xo û wendekarê ke biwazê do bieşkê perwerdeyê bi Ziwanê Kurdkî sey dersa weçînaye biweçînê. 
 
Derheqê babete de Hemsereka Şubeyê Hûmara 1in Egîtîm Senî ya Amedî Emîne Akşahîn ajansê ma rê erjna.
 
‘Wendekarî seba dersê dînî biweçînê mecbûr ameyî verdayîş’
 
Emîne Akşahîn wina bale ant serê perwerdeyî û vat: “Perwerdeyê bi ziwanê dayîke seba heme merdiman heqêko bingehîn o. Seba nê heqî bi serran o têkoşîn yeno dayîş û tewir bi tewir xebat yenê kerdiş. Nînan ra yew zî dersa weçînaye bi ziwanê kurdkî ya ke serê waştişî kewte rojeve. Labelê dimayê demêke sîstemê perwerdî waşt bernameyî beşê cîya de aver bero. Yanî îdarekar û selahîyetdarê ke sazgeh û dezgehê mekteban de ca girewtî waştî ke nê heqî dersê dînî de bi kar bîyarê. Nê warî de wendekarî ameyî înkarkerdiş û wendekarî seba ke ê dersan biweçînê mecbur ameyî verdayîş.”
 
‘Ganî bê mudaxele wendekarî bieşkê tercîh bikerê’
 
Emîne dewam de wina vat: “Emsar mekteban de reyke bîn perwerdeyê rî bi rî dest pêkerd û bê ereymendiş ma wazenê ke na babete bikerê rojeve. Lazim o ke bê mudaxeleyê selahîyetdaran wendekarî bi xo bieşkê tercîhê xo bikerê. Her bajar de sazgeh û merkezê ma yê sendikayan estê. Eke no het ra gerre û nêrazîbîyayîşê wendekaran û keyeyê înan bibê wa xo biresnê ma. Eke bernameyê dersê weçînaye bêrê caardiş ganî bingehê ci zî bêro awankerdiş. Dersê ke bêrê weçînayîş ganî mamosteyê ci zî bibê. Ganî dersa muzîkî rê mamosteyê dersê dînî nêrê tayînkerdiş. Seba heme beşê mamosteyan bi hûmarêke zêdeyêr mamosteyê dînî yenê tayînkerdiş û no zî beno sebeb ke wendekarî tena nê dersan ra perwerde bivînê.”
 
‘Ganî perwerdeyê bi ziwanê dayîke bibo fermî’
 
Emîne dîyar kerd ke ganî ziwanê dayîke bibo ziwano fermî û vat: “ Bi xebotnayîşê bi ziwanê weçînayîşê ziwanê dayîke qîm nêkeno ma qebûl nêkenê. Lazim o ke her netew bi ziwanê xo perwerde bivîno. La Ziwanê Kurdkî kerdê beşê dersê weçînaye û pêwa nê zî tu mamoste nînê tayînkerdiş. No helwestê înan zî nîşan dano ke no metodê dersê weçînaye seba Ziwanê Kurdkî tena seba ke dîmenêk ê hetî ra nîşan bidê û vernîya nê waştişê meşrû bêro girewtişî yo. Pêwa ke babeta dersê weçînaye 5 -6 serrî kerdê rojeve zî heta nika tena 61 mamosteyî ameyê tayînkerdiş. La gama ma ewnîyenê ke heme cayê Tirkîya bernameyê dersê weçînaye mekteban de esto.”
 
‘Ma do taqîbkerdoxê babete bibê’ 
 
Emîne tewr peyîn wina vat: “Kampanyayêke nê hetî ra esta ke ma paştdayîş danê. Bi mîlyonan kesî paştdayîş dayî na kampanya. Ma do taqîbkerdoxê na babete de bê. Heme mekteban de endamê ma estê û do EgîtîmSen na babete de hîsgêr nêzdî bibo. Waştişê ma oyo ke ganî goreyê mevzuatî têbigeyrê û wendekarî bi zerrî û waştişê xo dersan bihûmarnê û nêrê mexdûrkerdiş.”