STENBOL - Hemserekeya HDKyî Esengul Demîr, da zanayene ke krîzê ekonomî her ke şino giran beno û bale ante serê organîzebîyayîşê komele û wina vat: "Lazimî no yo ke şar, ê ke têkoşînê azadîye kenê, şarê Kurdî û şarê Tirkîyayî vejîyê kuçeyan û meydanan, waştişanê xo bîyarê ziwan û heqê xo bigîrê." 

 

Polîtîkayê şer ê îqtîdarîya AKPyî roj bi roje krîzê ekonomî, komele û sîyasî giranêrî kena. Serra newî dir, se ra se û vîst û panc ceryanî rê, se ra pancas xazî rê ame zemkerdiş û Serokkomarê AKPyî Tayyîp Erdoganî zî duştê reaksîyonê ke yenê ramojnayîşî wina vano 'Hewldayîşê supekulatîfê muxalefetî yo'. Dimayê zemîyê yenê kerdiş reaksîyonî zafêr bîyê û xeylêk reyan şar vejîya kuçeyan û venga îstîfayî hukmatî rê kerd.

 

‘Fatûrayî xeylêk zaf ê’ 

 

Hemsereka Kongreya Demokratîk a Şaran (HDK) Esengul Demîr, derheqê krîzê ekonomî û fatûrayê zafêrî û nizdîyîya hukmatî  erjnayîş kerd û da zanayene ke netîceyê krîzî nê rojan zafêr yenê vînayîş û wina vat: "Zemo ke mengêke û nîm verî ameyo kerdiş pêwa zêdekerdişê meaşê asgarî menga Sibate û Adare de çi heyf ke do zafêyêrî tesîr bikero. Fatûrayê xazî û ceryanî xeylêk zafêr ê. Fatûrayê ke yenê, serê quwetê dayîşê komele de yê." 

 

‘Hewceyîyê ciwîyayîşî nînê herênayîşî’

 

Esengule dîyar kerd ke komele bi qezencê xo tena eşkena fatûran bido û behsê nê çîyî kerdî: "Komele nêeşkena hewceyîyê xo yê ciwîyayîşî biherêno. Bi qezencê xo, tena fatûran danê. Vera ke zemo yeno kerdiş, nêeşkenê  tu çîyêke bihêrênê. Sebebê nê tena enflasyon nîyo. Bêşik tesîrê enflasyonî esto. La sebebo asasî, no yo ke sektorê sey xazî û ceryanî kerdê  xusûsî, dayê fîrmayê xusûsîyan û coka nê fîrmayî seba talîyîya xo bigîrê, zirarê xo zî meydan ra wedarê no qerar ameyo girewtiş." 

 

‘Do rojê bi umîdî bêrê’

 

Esengule ard ziwan ke komele duştê zemî de vejîyaya kuçeyan û reaksîyonî ramojnayê; şarî fatûrayê ceryanî,  payê xo dir aliqnayî û îstîfayê îqtîdarî waştî. Esengule wina dewam kerd: "Ê ke vernî de vejîyayî kuçeyan şaristanê  mintiqayî bî. Raştî ya komele ya organîzekerdişî tîya de vejîya meydan.  Tirkîya de bi milyonan merdimî duştê zeman de bi reaksîyonê, la pêro ke şarê Kurdistanî binê tehdayê dewlete de yê reyna ê vejîyayî kuçeyan. Menganê wisarî ra tepîya do krîzo hinî zafêr giran bo. Hamnanî do prosesêke hinî zafêr kaotîk bibo. Eke hereketê kede, girseyî û şarî pîl bibo do umîd bêro meydan." 

 

‘Ganî dest sîyasetê şerî ra vera bidê’

 

Esengule bale ante serê şero ke Tirkîya de yeno kerdiş û tesîrê ey yê ke serê krîzê ekonomî de yo û dewam kerd: "HDKyî dustê polîtîkayê şerî de wext bi wext venga şarî kerd ke bibê wayîrê şuûrî. Ma vatêne şer tesîrê serê her wareyê ciwîyayîşî kerdo. Vera polîtîkayê şer ê Tirkîyayî ke  tehdayêke pîlî serê şarî û kedkaran de esto. Tirkîya seba sîyasetê şerî bidomno,  do nêkewo pozîsyono ke waştişê kedkaran bîyaro ca. Ganî pêroyîn dest sîyasetê şerî ra veradê. La seba înan, a asasî şerê duştê Kurdan o." 

 

‘Ganî heqî bêrê girewtiş’

 

Esengule dewamîye de nê çîyî erjnayîş kerdî: "Îqtîdar çiqas reaksîyonan bieciqno û nika bikero binê kontrolî zî çi heyf ke no çarevînayîşê seba wextêke yo. No  krîzo giran û probleman hel nêkeno.  O muhîm no yo ke şarê Kurdî û heme şarê Tirkîyayî, kedkarî bikewê  kuçeyan û waştişanê xo bîyarê ziwan û heqê xo înan ra bigîrê. Îstîfayê AKPyî û şîyayîşê AKPyî do hinî komele rehet bikero. Ganî serê çarevînayîşî neweyî,  hetê cîyayê komele bêrê têhet. Îqtîdarîya 20 serran tehdayê giran ê psîkolojîkî serê komele de kerdo. Ma zanenê ke bi şîyayîşê AKPyî do meselayî hel nêbo. Îqtîdarîya dimayê AKPyî ke bêro; eke karkerî,  kedkarî û  şarî  nêgîro  verê çiman do bi eynî  metodî bidomo. Vera nê ganî dînamîkê komele bêrê têhet û no problem bêro helkerdiş."