Çîçek Otlu: Amasra de gazê metan Kurdistan de kîmyasal
- 10:55 25 Teşrîna verêne 2022
- NAROJANE
STENBOL - Verfeka Pêroyî ya SKMyî Çîçek Otluye da zanayîş ke dîmenan de ame dîyîş ke hukmatê tirkî çekanê kîmyewîyan şixulneno. Çîçeke nizdîbîyayîşê têgêrayîşê çepî yê kedkaran na rewşe sey ‘îdîayî’ girewtî dest, rexne kerde û vat ke vera faşîzmî de ganî ma kişta kesê ke têkoşîn danî de ca bigêrê.
Tirkîya bi paştîdayîşê Partîya Demokratîke ya Kurdistanî (PDK) vera herêmanê Zap, Metîna û Avaşînî yê Başurê Kurdistanî de bi çekanê kîmyewîyan hêriş pê ardbî û hêrişo hovane de 17 endamê HPG û YJA STARî dinyaya xo bedelnabî. Ajansê Xeberan yê Firatî nasnameyê 17 kesan eşkera kerd û dima ra dîmenê di endamê HPG û YJA STARî ke bi çekanê kîmyewîyan ameyî qetilkerdiş pare kerd.
Badê parekerdişê dîmenanê şixulnayîşê çekanê kîmyewîyan sere de Kurdistan û xeylê cayanê bînan yê cîhane de şar vejîya raşteyan û veng ame kerdiş ke dezgeyê mîyanneteweyî bikewî têgêrayîş mîyan.
‘Herinda cigêrayîşî de tehqîqat’
Reaksîyonan ra dima selahîyetdarê tirkî mecbur mendî ke eşkerayî bidî û dîmenan înkar kerdî û îdîa kerdî ke ê çekanê kîmyewîyan nêşixulnayî. Sereka Yewîya Tabîban ya Tirke (TTB) Şebnem Korur Fîncanciye parekerdişê dîmenan ra dima da zanayene ke eke raşte de îdîayêk bibo ganî bi hawayêko raşt bêro cigêrayîşkerdiş û parekerdiş. Nê vatişan ra dima serdozgerîya komarî yê Anqara derheqê Şebneme de tehqîqat daye destpêkerdiş.
Verfeka Meclîsê Cinîyan yê Sosyalîstî (SKM) ya Partîya Sosyalîste ya Bindestan (ESP) Çîçek Otluye şixulnayîşê çekanê kîmyewîyan ke Tirkîya bi hemkarîya PDKyî şixulnena ercnaye.
Çîçeke daye zanayîş ke şixulnayîşê çekanê kîmyewîyan reya yewine pê nîno û wina vat: “Faşîzm seba bindest û muxalîfan teslîm bigêro ge-ge çekê kîmyewîyan şixulneno. Wextê şerê emperyalîstan de taybetî Almanyaya faşîzm Hîtler, DYAye Hîroşîma û Vîetnamî çekanê kîmyewîyan xebetnayî. Wexto ke merdim ewnîyeno nê çekî vera kesê ke têkoşîn dayî û danî de ameyî şixulnayîş. Başûrê Kurdistanî de reya yewine nîyo ke vera gerîla de çekê kîmyewî ameyî şixulnayîş. Bi serran verê cû ma Vakûrê Kurdistanî de zî dî. Gelîyê Kazanî de serra 2021î de 36 gerîla bi çekanê kîmyewîyan ameyî qetilkerdiş. Iraq wextê rejîmê Saadamî de qetlîyamê Helepçeyî de şixulna. 19ê Kanûna 2000î de sere de Zîndanê Bayrampaşa seba teslîmgirewtişê tepişteyan ameyî şixulnayîş.”
‘Serra 2018î ra nata zêde şixulnenê’
Çîçeke dewamê qiseykerdişê xo de nê çîyan vat: “2018î ra heta niha vera HPGyî de zêde yenê şixulnayîş. Aşma nîsane ra nata dewleta tirke herêma Avaşînî Zapî de şerêko nêseyyewbînan rayîr bena. No şero leşin de polîtîkaya binpaykerdişî û şixulnayîşê çekanê kîmyewîyan baş nişan dano. Pêkerdişê Cenevre û pêkerdişê mîyanneteweyîye de şixulnayîşê kîmyewî sey sûcê merdimîye yeno qebulkerdiş. La Vakur û Başûr de şixulnayîşê înan sey sûc nîno hesibnayîş. Ez bêvengîya hemverê na rewşe rexne kena.
‘Dîmenî sey delîlê somutî ameyî pêşkêşkerdiş’
Çîçeke bale ant serê dîmenê ke ameyê weşanayîş û vat, nê dîmenê sûcî bi hawayêkê somut tespîtê ci keno û wina vat: “Yê ke hemverê nê sucî de yê, nika vengê xo berz kenê partî, hêz, rêxistin û kesê têkoşînê azadîya netewî ya kurdî pawenê, venga têkoşînê hemverê caardişê çekan ê hetê Tirkîya ra yenê kerdiş, kenê. Welatê emperyal berardişê çekê kîmyewî qedexe nêkerdê. Tena bicaardişê ci qedexe kerdê. Semedê nê zî hîn gênê û şuxilnayîşê ci dewam kenê.”
‘Semedo ke şarê Kurdî nêbo yew hemkarîye de yê’
Çîçeke derheqê dîmenê ke ameyê weşanayîş de zî vat: “Sereka TTByî Şebnem Korur Fîncanci semedê tespîtê xo rastê cipersayîşî yena. Bi îdiayê ‘dewleta Tirke qij vista’ cipersayîş ci rê ame akerdiş. Bêvengîya welatê emperyal yê hemverê nê zî nîşan dano ke semedê berjewendiyê xo bêveng manenê. Semedo ke yewîya Kurdan bi ca nêro, benê hemkar. Sewbîna Amasra de karkerî bi gazê metanî ameyê qetilkerdiş. Başûr zî bi çekê kîmyewî tutê Kurdî ameyî qetilkerdiş. Ganî ma hemverê faşîzmî bêveng nêmanê, ma vera kesê ke hemverê faşîzmî têkoşîn kenê de ca bigîrê. Ez venga wayîrvejîyayîşê têkoşînê azadîye kena.”