AMED - 6ê Teşrîna Peyêne de do bi sloganê, “Hemverê çekanê kimyewîyan, rayîr ra şîyayîşê merdimayî” Silopî de rayîrraşîyayîşêk girseyî bêro organîzekerdiş. Semedê rayîr ra şîyayîşê Amedî venga tewrbîyayîşî ame kerdiş û ame dîyarkerdiş ke hemverê caardişê çekanê kimyewîyan ganî şar bêveng nêmano. 

 

Tirkîya bi hemkarîya Partîya Demokratîke ya Kurdistanî (PDK) başûrê Kurdistanî, hemverê Zap, Metîna û Avaşîn 17ê Nîsane de hêriş dayî destpêkerdiş û goreyê xebera Ajansê Xeberan ê Firatî (ANF), amebi eşkarekerdiş ke xeylêk reyan çekanê kîmyewîyan ameyê şuxilnayîş. Hemverê caardişê çekanê kîmyewîyan reaksîyonê şarî her ke şino zêde beno.

 

Bi rayberîya Kongreya Komela Demokratîke (KCD), Partîya Herême Demokratîke (DBP), Tevgerê Cinîyan ê Azadan (TJA), Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP), Komeleya Hetkarî û Paştdayîşê bi Keyeyê Dewreyê Şaristanî de Merdimê xo Vînî Kerdê (MEBYA-DER), Federasyonê Komeleyê Huqûqî û Paştdayîşê yê bi Keyeyê Tepişteyan û Hukumwerdoxan ê Medî (MED TUHAD-FED), Meclîsê Dayîkan ê Aştîye, Meclîsê Ciwanan ê HDPyî, Tevgerê Ekolojî yê Mezopotamyayî, Merkezê Kulturî yê Mezopotamyayî û xeylêk sazgeh û rêxistinê sîvîlî do bi sloganê, “Hemverê Çekanê Kimyewîyan Rayîr ra Şîyayîşê Merdimayî” 6ê Teşrîna Peyêne de qezaya Silopî ya Şirnexî de rayîrraşîyayîşêk girseyî bêro organîzekerdiş.

 

Hemsereka HDPyî ya Amedî Gulîstan Atasoy û endama MEBYA-Derî Meryem Soylû, semedê rayîr ra şîyayîşî venge dayî.

 

‘No dîmen pêro rayaumûmî de ame pêşkêşkerdiş’

 

Gulîstane dîyar kerd ke AKP dimayê ke krîzê sîyasetî cuya dima lez da polîtîkayê şerî û vat: “Ma prosesêko wina de derbaz benê ke AKP bi nê çî hem vinîkerdişê xo yê sîyasî nimineno, hem zî bi nêçareserkerdişê problemê kurdî dir heme şaran keno dişminê yewbînan. Na mana de operasyonê leşkerî yê hemverê başûrê Kurdistanî de nîşaneyê tewr bingehîn o. Semedo ke AKP asê mendo, xo seperneno polîtîkayê şerî û vatişê xo. Ma zanê ke bi aşman o operasyonê leşkerî dewam keno. Rojê vîyarte de, operasyonêkê leşkeri de derheqê caardişê çekanê kîmyewîyan de îdîayê zaf cidî rayaumûmî de estbi. Tena Tirkîya de rayaumumîyê dinya de zî dîmen estbî. Caardişê çekanê kîmyewîyan çîyêk adetî nêyo û babêtêka ke bêra roşnkerdiş a.”

 

‘Na babetêka zaf merdimayî û wijdanî yo’

 

Gulîstane bale ant sere nê çî: “Serê tesdîqkerdişê nê îdiayan, bi taybetî zî eşkerayîya partîya ma û zanyaran vatî ke semedê eşkerakerdişê nê îdiayan bi çimê objektîfî ganî cigêrayîş bêrê kerdiş. Yê ke nê çî nê ardî ziwan zî bi hawayêkê bêqanûnî ameyî tepiştiş. Semedê nê prosesî ke Şebnem Korur Fîncanci ci ra derbaz bî de, ame waştiş ke îqtîdar no wareyî de cigêrayîş bikero. Labelê no waştiş ame qedexekerdiş. La no nêno na manaya ke ma do hemverê na babete de hîrê meymûnan kay bikerê, babetêka zaf merdimî û wijdanî yo.”

 

‘No rayîr ra şîyayîşê aştîye ya hemverê şerî yo’

 

Gulîstane, tewr peyîn wina vat: “No rayîr ra şîyayîşê hemverê caardişê çekanê kîmyewîyan do bêro kerdiş. Eynî wextî de rayîr ra şîyayîşê aştîye hemverê şerî yo zî. Ma nê xeylêk baş zanê; eke şer cayêkê meşrû bêro vînayîş, eynî wextî de rastiyê xo de vînî bibo, mecbûr o. Bi nê munasebetî ma sere nameyê merdimayî ma heme kesê ke terefgirê aştîye yê, dawetê rayîr ra şîyayîşî kerdî.”

 

‘Huqûq û merdimayî de no çî çin o’

 

Meryem Soylû, caardişê çekanê kîmyewîyan ke Tirkîya Başûr de şuxilnena, şermezar kerd û vat: “Caardişê çekanê kîmyewîyan sûcê merdimayî yo. Kesê ke vanê ma heq û huqûqê merdimayî pawenê, ewro ça de yê? Kesê ke heqê merdimayî pawenê, de ewro nê çekanê kîmyewîyan nêdayîne dewleta tirke û ê do zî hêrişê tutanê ma nêkerdêne. Bi caardişê çekanê kîmyewîyan xoza û heme ganeyan mîyanê xoza de cuyenê, îmha kenê. Ça de yo heq, huqûq û merdimayî? Îqtîdar ewro sûc keno û ma ey şermezar kenê. Ganî ma hemverê çekanê kîmyewîyan vinderê. Huqûq  û merdimayî de no çî çin o.”

 

‘Ganî destpêk de problemê kurdî bêro çareserkerdiş’

 

Meryeme, dewam de wina vat: “Kesê ke vanê, ez merdim a hemverê nê zulm, wehşetî, çekanê kîmyewîyan ra vajê bes o. Hemverê  tutanê ma yê ke bi çekanê kîmyewîyan yenê kiştiş rê vajê bes o. Semedo ke no zulm û wehşet vindero, wa bêrê ma serê masa de bişinê ro û çareserîyêk bivînê. Ê zî û heme dinya zî zano ke heta problemê kurdî çareser nêbo, heta ke Rayberê Şarê Kurdî mîyanê çar dêsan de bo, heta ke merdimê ma her roje bêrê tepişitş û destbendkerdiş do edalet nêro nê welatî. Wa pêro şarê Kurdî destê xo bidê yewbînan. Ma kiştiş zî nêwazenê. Ma nêwazenê tutê tu dayîkêk bêro kiştiş. Ma nêwazenê zerrîya dayikan biveşo. Wa dayikî êdî hêsirî çiman bivarnê. Labelê ê hemverê ma sond werdê ke ma kurdan biqedênê. Ê se kenê wa bikerê do nêeşkê kurdan biqedênê. No problem serê masa ancax bêro çareserkerdiş.”

 

Vengdayîşê semedê rayîr ra şîyayîşî

 

Meryeme, tewr peyîn wina vat: “Wa şarê ma vejîyo kuçeyan û vajo ma zî est ê û hemverê wehşetî yê. Lazim o hemverê caardişê çekanê kîmyewîyan ma bibê yew veng. Ma nêwazenê çekanê kîmyewîyan hemverê tu merdiman bêrê şuxilnayîş. La sondê ke wendê bi kîmyasalî wazenê ca bîyarê. Oyo ke vano ez kurd a, ganî 6ê teşrîna peyêne de biherîkîyo Silopî. Ma zulm, zordarî û wehşetî dir vajê bes o.”