Semedê rayîr ra şîyayîşê pîlî vengdayîş: Bêvengî hemkarî ya
- 09:17 4 Teşrîna peyêne 2022
- NAROJANE
Zelal Tunç
WAN - Sîyasetmedar û aktîvîstê cinî yê Wanî hemverê caardişê çekanê kîmyewîyan de qisey kerdî û vatî: “Bêvengîye hemkarîya sûc a. Ma semedê rayîr ra şîyayîşê 6ê teşrîna peyêne bi şîarê ‘hemverê çekanê kîmyewîyan rayîr ra şîyayîşê’ ke Sîlopî de yeno organîzekerdiş, venga tewrbîyayîşê heme kesî kenê.”
Hemverê caardişê çekanê kîmyewîyan de hêrişê Tirkîya û PDKyî yê hemverê Herêma Federal a Kurdistanî wareyê Zap, Avaşîn û Metîna ame kerdiş, 6ê teşrîna peyêne de Sîlopî û Stenbol de do bi şîarê ‘Hemverê çekanê kîmyewîyan rayîr ra şîyayîşê merdimayî’ rayîrraşîyayîşêk bêro organîzekerdiş.
Rayîr ra şîyayîşo ke bi rayberîya Komeleya Kultur û Yewîya Paştdayîşê Hetkarîya Keyeyê ke Merdimê xo Derguşê Şaristaniyan (MEBYA-DER) de vînî kerdê, Sîlopî de bi ca bêro, şîarê do ‘Rayîr ra şîyayîşê Merdimayî yê hemverê Çekanê Kîmyewîyan’. Rêxistinê demokrasî û partîyê sîyasî yê Wanî derheqê rayîr ra şîyayîşî de eşkerîyîye dayî û paştdayîşê xo ardî ziwan.
Cinîyê sîyasetmedarî û aktîvîstî derheqê rayîr ra şîyayîşî de ajansê ma rê qisey kerdî.
‘Caardişê çekanê kîmyewîyan sûcê merdimayî yo’
Hemsereka Komeleya Cigêrayîşê Koçberî ya SERHEDî (Goç-der) Gulşen Kurte da zanayîş ke caardişê çekanê kîmyewîyan sûcê şerî yê û wina vat: “Heme kesê ke xo ra vanê, ez merdim a, heme kesê wayîrê wijdanî ganî hemverê caardişê çekanê kîmyewîyan vengê xo vejê. Ma çekanê kîmyewîyan lanet kenê, qebûl nêkenê. Ganî pêro rêxistinê komelê sivîlî û partîyê sîyasî û sewbîna dinya, hemverê nê de vengê xo berz bikero, reaksîyon bimojno.”
‘Hewl danê rojeve padê’
Gulşene dîyar kerd ke Sereka Konseya Merkezê Yewîya Tabîbê Tirkî (TTB) Şebnem Korur Fîncanciye semedê eşkerayîya derheqê cigêrayîşê çekanê kîmyewîyan ameya tepiştiş û sewbîna bale ant serê tepiştişê rojnamegeranê çapemenîya azade:“Hewldayîşê îqtîdarî oyo ke rojeva derheqê caardişê çekanê kîmyewîyan de bêro girewtiş. La ma na rojeve nêgînê. Bi nê amancî ma 6ê teşrîna peyêne de rayîr ra şîyayîşêk kenê û ganî her kes tewrê rayîr ra şîyayîşî bibo.”
‘Ganî her kes vengê xo berz bikero’
Hemsereka Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP) ya Wanî Handan Karakoyun zî ard ziwan ke bi desan rey dîmenê derheqê caardişê çekanê kîmyewîyan de çapemenîye de ameyê mojnayîş û vat: “Çekê kîmyewî goreyê huqûqê mîyannetewî û netewî sûc û qedexe yê. La wexto ke babete bena Kurdî her kes bêveng maneno. Tewr peyîn Şebnem Korur Fîncanci nê îfade kerd, ameye tepiştiş. Ma hemverê na bêvengîya ke yena ciwîyayîş û polîtîkayê îqtîdarî 6ê teşrîna peyêne de şinê Sîlopiya Şirnexî. Amancê nê rayîr ra şîyayîşê ma oyo ke kes nêbo hemkarê nê sûcî û vengê xo berz bikerê.”
‘Êdî bes o’
Endama Meclîsê Dayîkanê Aştîye Zerîfe Bor zî wina veng da dayîkan: “Bi tanq û topan hêriş kenê. No zîq qîm nêkeno bi çekanê kîmyewîyan hêriş kenê. Ma nê qebûl nêkenê. Wa êdî tutê ma nêmirê. Gelo tutê ma binê kerra ra vejîya yê? Çira wina kenê. Ê tutê ma yê. Ma dîmenê înan dî. No dejêko pîl o. Heta peynîya cuya xo ma do înan xo vîr ra nêkerê. Psîkolojiya dayîkan xira bî. Êdî bes o ma nê zulmî qebûl nêkenê. Wa her kes wurzê serê lingan, wa ver bi Sîlopî rayîr ra şêro.”