WAN - 19 aşmî yo bi Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî dir pêvînayîş nêno kerdiş û tecrîdê Îmraliyî pêro zîndanan de vila bîyo. Avûkatanê OHDyî yê Wanî ra Mehtap Işik da zanayîş ke tecrîd huqûqî nêyo, ganî pêvînayîş bêro kerdiş û tecrîd heqê merdiman bin pay keno.

 

Rayberê PKKyî Abdullah Ocalan 23 serrî yo binê tecrîdê giran de yo, pêwa pêro hewldayîşan bi  19 aşmî yo pêvînayîş zî nîno kerdiş. Tewr peyîn Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî 2021 de vejîya werte ke dadgerîya înfazê Bursayî 6 aşmî yo cezaya pêvînayîşê avûkatan daya. Nê ser de avûkatan 29ê Nîsane de reyna muracatn kerdî la muracatî eynî roje ameyî redkerdiş. Sebeb zî ame vatiş ke 13ê Nîsane de 6 aşmî qedexeyê pêvînayîşî ameyo kerdiş. Derheqê sebebî de zî tu zanayîş nêdayî avûkatan.

‘Tecrîd pêro zîndanan de vila bîyo'

 

Komeleya Huqûqnasê semedê Azadîye (OHD) Wanî avûkat Mehtap Işike derheqê tecrîdê dewam keno de ajansê ma rê ercnayîş kerde.

 

Mehtape, dîyar kerde ke pêvînayîşê bi Abdullah Ocalanî dir her tim bi bahaneyê cîya yenê qedexekerdiş û wina vat: "Pêro têkilîyê bi teberî dir ameyê birnayîş. Tu hetê ci yê huqûqî çin o. Tecrîd her ke şino giran beno. Bi tu hawayî Ocalanî ra zanayîş nîno girewtiş. Ma avûkatan aşma hezîrane de muracat kerd la cewabêke nêdayî. No tecrîd û îzolasyonêk giran o. Heqê merdiman bi hawayêkê cidî yeno binpaykerdiş. Semedê tu muracatî cewabêke pozîtîf nîno dayîş. Tecrîd tesîr serê heme zîndanan de kerdo."

 

‘Tirkîya mecbûr a goreyê peymanan têbigêra'

 

Mehtabe dîyar kerd ke Dadgeha Heqê Merdiman ê Ewropa (DMME) semedê Abdullah Ocalanî 2014ine de qerarê ‘heqê hêvîye' daya û vat: “DMMEyî derheqê kesê ke binê şertê giran de mendo de qerar da ke no binpaykerdişê heqî yo û Tirkîya ra waşt ke sererastkerdişê qanûnî bikero. Sererastkerdişê qanûnî yê Tirkîya derbazdar bî zî îmkan dayîne. Embazê ma yê Buroyê Huqûqî yê Asrinî muracatê komîteyê wezîran kerdî. Heyetêk taqîbkerdişî ame awankerdiş ke Tirkîya game erzena yan nê. La Tirkîya vat, aye semedê Abdullah Ocalanî heqê hêvîye nas nêkena. No hemverê heqê merdiman o. Semedo ke qedexeyê îşkenceyî Tirkîya de heqêk ameyo qedexekerdişî yo. Îşkence ganî kesî rê nêro kerdiş. Tirkîya mecbûr a goreyê peymanan têbigêra."

 

‘Merdişê zîndanan normal nîyê'

 

Mehtabe, dîyar kerd ke tecrîd pêro zîndanan de vila bîyo û wina vat: "La kes nêbeno vengê zîndanan. Ma bi hawayêkê cidî endîşeyan ciwîyenê. Semedo ke yewin vengê tepişteyan ma yê. Ma muracat kenê, vengê xo berz kenê û ma hewl danê ke vengê înan bidê eşnawitiş. La no zî yeno astengkerdiş. Muracatê ma pozîtîf nînê cewabkerdiş. Bi serrêke yo xeylêk tepişteyî dinyaya xo bedelnenê. Nê merdişî rêze ra nîyê. Xeylêk bahaneyan pêşkêş kenê."

 

‘Cigêrayîşê fekî ferz kenê'

 

Mehtabe vat OHD, derheqê binpaykerdişan de raporê xo periyodîk weşan keno û wina vat: "Ganî tepişteyê nêweşî bêrê dermankerdiş û sewqê nêweşxaneyî bêrê kerdiş. Pêwa pêro muracatê ma, tepişteyî nînê veradayîş. Dermananê înan nêdanê. Nêbenê nêweşxaneyan. Zîndanê Kurkçulerî yê Edeneyî, Tîpê Fyê Bafrayî, Kalkandereyê Rîzeyî û xeylêk zîndananê bînan de cigêrayîşê fekî yeno kerdiş. Semedo ke tepişteyî nê qebûl nêkenê, sewqê nêweşxaneyan zî nînê kerdiş. Dermankerdişê înan zî nêbeno. No zî beno sebebê giranbîyayîşê rewşe û merdişan. Raporê aşma tebaxe de ma bale ant serê rewşa Suphan Çabuk ke zîndanê Tîpê Lyê Kalkandereyê Rîzeyî de dinyaya xo bedelnaye. Nêweşê qelbî bi. Ganî biameyîne dermankerdiş. Ma bi îdare dir pêvînayîş kerdibi. La semedê tepişteyî cigêrayîşê fekî, kelepçe qebûl nêkerdî, înan derman nêkerdî. Semedê nê Suphan Çabukî dinyaya xo bedelnaye. Zîndanan de semedê binpaykerdişan merdişî benê."

 

‘Caardişê keyfî zêde benê'

 

Mehtabe vat, yew binpaykerdişêk bîn zî hetê gardîyanan ra yeno kerdiş û vat: “Gardiyanî erzenê serê  koxuşan û cigêrayîşan kenê. Roje çend rey wina kenê. Odayan vila kenê. No zî beno sebebê binpaykerdişan. Demo ke tepişteyî reaksîyon vera nê mojnenê, yenê derbkerdiş. Ma vînenê ke kes hemverê nînan de çîyêk nêkeno. Îdareyê zîndanî kêfî têgêrenê. Semedê vernîya nê bêra padayîş, ma hewl danê."

 

Semedê koxuşa di kesî 600 TL fatureyê ceyranî 

 

Mehtabe bale ant serê problemê ekonomî ke zîndan de zêde bîyê û vat: “Her çîyê zîndanan vay bîyo. Tepişteyî nêeşkenê lazimîyê xo bigîrê. Semedê koxuşa di kesî 500-600 TL faturayê ceyranî yeno. Ê koxuşan de zî tena semawer û ampulî estê. Her çîyê kantînî zî vay o. Sewbîna bi di serrî yo semedê Heyetê Taqîbkerdiş û Îdarîyî binpaykerdişê heqan yenê ciwîyayîş. Heyet, sey persê ‘ti do bizewicîyî? Ti na partî senîn vînena, demo ke ti do vejîyê, ti do se bikerê?' Tepişteyê ke cezaya înan qedîyaya persenê. Heyet, cewabê goreyê xo nêgîrê, tahliyeyê înan 3 yan zî 6 aşmî asteng keno. No heyeto ke zemînê ci de huqûq çin o, qerarê keyfî gêno."