‘Cinî bi rêxistinbîyayîşê xo eşkenê hêrişan veng bivejê’

  • 11:42 12 Kanûne 2022
  • NAROJANE
 
ŞIRNEX - Cinîyê sîyasetmedarî bale antî polîtîkayê şerê taybetî ser. Cinîyî dîyar kerdî ke bi nê polîtîkayan wazenê komelêk bêexlaq awan bikerê û dîyar kerdî ke bi no hawa nasnameyê cinî yeno hedefgirewtiş, cinî eşkenê bi rêxistinbîyayîşê xo nê polîtîkayan veng bivejê.
 
Dewletê serdestî wexto bi ke şerê fîzîkî nêeşkayî komelî çin bikerê û girêdayeyê xo bikerê, xeylê polîtîkayê cîya cîyayî kerdî rojeva xo û bi nê metodan şaran ser de şîyî. Nê polîtîkayê taybetan ke yenê averberdiş rê şerê taybet ameyo vatiş û her dewlete goreyê menfîetanê xo nê polîtîkayan aver bena. Şerê taybet, şerê ke nimite yenê rayraberdiş rê şerê taybet yeno vatiş. Bakurê Kurdistanî de zî polîtîkayê şerê taybet no 7 serrî yo dewre de yo û her ke şino şer hîra beno. Cinîyê sîyasetmedarî derheqê babete de qisey kerdî.
 
‘Wazenê komelêkê bêexlaq awan bikerê’ 
 
Hemsereka Partîya Keskan ya Çepe Elfesya Nase dîyar kerd ke bi polîtîkayê şerê taybet yeno waştiş ke xoverdayîş û têkoşînê herêma Botanî birijîyo û wina dewam kerd: “Botan hetê xo yê xoverdayîş û têkoşînî yeno zanayîş. Coka ra polîtîkayê şerê taybet tewr zêde Botan de ameyî averberdiş. Serranê 90an de xoverdayîşê Botanî nêeşka bişikna, prosesê qedexeyê tebervejîyayîşî de zî nêeşkabî. Coka ra nika polîtîkayê taybetî hemverê Botanî de aver benê. Hem hetê rijnayîşê ercanê hem zî binê nameyê namusî de cinîyê ciwanî ser de polîtîkayî yenê rayraberdiş. Bi fuhuş û tîryakî şar kultur û nasnameyê komelî ra yeno durîkerdiş. Bi taybetî cinîyê ciwanî hetê exlaqî ra yenê hedefgirewtiş û bi no hawa hewl danê ke civako bîyaye bêexlaq bikerê. Nê polîtîkayê ke yenê rayraberdiş zî normal nîyê. Ser de xebetîyayî û bi hawayêk profesyonel pê anê.”
 
‘Polîtîkayê teşhîrkerdişî yenê averberdiş’
 
Elfesya da zanayîş ke serê bedene cinîyan de polîtîkayê teşhîrkerdişî yenê rayraberdiş û wina dewam kerd: “Bi taybetî zî pê deste hêzê girêdayeyê dewlete yenê rayraberdiş. Gama ke ma ewnîyenê qetilkerdişê cinîyan de desteştiş û fuhuş de gişta hêzê girêdayeyê dewlete esto. Bi taybetî zî bi rayîrê medyaya dîjîtale hêrişê cinîyanê ciwanan kenê. Binê nameyê eşqa zûrî de cinîyan ancenê hetê xo û nasnameyê înan ra dûrî kenê. Hemverê nê polîtîkayan de ganî cinî xo rêxistin bikerê. Na çarçewa de cinî xebatanê xo rayra benê. Cinî têkoşîn û rêxistinbîyayîşê xo yê na hetî zî gird kenê.”
 
‘Nasnameyê cinî yeno hedefgirewtiş’
 
Hemsereka Partîya Heremê Demokratîke (DBP) ya qezaya Qilebanî Suzan Ureke dîyar kerd ke polîtîkayê şerê taybetî yenê rayraberdiş û dewam kerd: “Serranê verênan de hedîseyê destdergî, tacîz û fuhuşî zêdîyayî. La bi taybetî 6-7 serranê peyênan de hedîseyê winasî xeylê zêdîyayî. Bi tabetî zî ciwanê ma xapînenê û kenê rayîranê xiraban. Cinî serkêşîya komelî kenê, coka ra tesaduf nîyo ke bi nê polîtîkayan tewr zêde cinî yenê hedefgirewtiş. Cinî nasnameyê komelî awan kenê, coka ra nasnameyê cinî hedef gênê. Ganî ciwanê ma hemverê nê polîtîkayan de hişyar bibê û xopawitişê xo aver berê.”
 
‘Cinîyan ra tersenê’
 
Tewr peynî Hemsereka DBPyî ya bajarê Şirnexî Ayşe Sagocake qisey kerd û dîyar kerd ke hêz û têkoşînê cinîyan ra tersenê û wazenê bi nê polîtîkayan cinîyan çin bikerê. Ayşeye wina vat: “Hêzê dewlete her ke şino herêmede xo bi ca kenê û bi no hawa nizdîyê komelê ma benê. Eke îmkanê şenikî bibî zî nê îmkanan bi goreyê menfîetanê xo xebetnenê. Komelêk bê kultur û bê hişmendî amaç kenê. La cinî hemverê nê polîtîkayan de hişyar ê û do bi rêxistinbîyayîşê xo nê polîtîkayan çin bikerê.”