Cinîyê xebatkarî yê Colemêrgî: Ma qaseyê keda xo nêgênê

  • 11:12 15 Kanûne 2022
  • NAROJANE
COLEMÊRG - Colemêrg de cinîyê ke gureyê cîya cîyayan de xebetîyenî dîyar kedî ke ê qaseyê keda xo nêgênê û wina vatî: “Ma qaseyê keda xo nêgênê.”
 
Welat de krîzê ekonomî polîtîkayê asayîşî yê AKPyî vera her ke şino giran beno. Vayayê ke her roje yenê kerdiş vera hêzê herînayîşî keweno. Cinî mecbur manenê ke seba debara keyeyê xo cayê ke heqdestê kêmî danê û heqê înan yenê binpaykerdiş de bixebetîyê. Krîzê ekonomî tewr zêde cinîyan ser de tesîr virazeno. Krîz barê keyeyî yê serê cinîyan zî giran keno. Colemêrg de cinîyê ke gureyê cîya cîyayan de xebetîyenê dîyar kedî ke ê qaseyê keda xo nêgênê û vatî ke ê qaseyê keda xo nêgênê û ganî sere de cinî heme kedkarî serê meaşê asgarî de meaş bigîrê.
 
‘Kes meaşê asgarî nêdano’ 
 
Çîmen Bayrama 22 serrî ke kahwexaneyêk de xebetîyena da zanayîş ke aye beşa weşîye ra mezun bîya û parekerdişêk xo yê medyaya dîjîtale vera tayînê aye nîno kerdiş. Çîmene wina dewam kerd: “Heme raşteyê karî yê herême de şertê xebatî xeylê xirab ê. Ma cinî nêeşkenê cafe û sewbîna cayêk de bixebetîyê. Şertê cafeyan seba cinîyan xeylê xirab ê. Ne ez ne zî sewbîna cinîyê dorme nê cayan tercih nêkenê. Nika kahwexaneyêk de xebetîyena û çay serwîs kena. No di serrî yo ke krîzê ekonomî vera ma nêeşkenê îdareyê xo bikerî. Şertê bajaran wina yo. Kes meaşê asgarî zî nêdano.”
 
‘Ma şermayenê ke keyeyê xo ra pere biwazê’
 
Çîmene dîyar kerd ke serê sibayî saet 08.00î ra heta 18.00î yanî 10 saetan xebetîyena û nizdîyê 24000 TL pere gêna û wina vat: “Seba ke îmkanê karî bajar de çinî yê, ez nê şertan de seba îdareyê keyeyê xo xebetîyena. Şertê ekonomî û krîz ver ama xebetîyenê. Ez şermayenê ke keyeyê xo ra pere biwaza. Ma 10 saetan xebetîyenê. 24000 TL gêna. Cinî qaseyê keda xo nêgênê. Ganî heme karsazî meaşê asgarî bidê. Tena ez nê heme cinî wina yê. Krîz vera her çî vaye bîyo. Ma nêeşkenê nan berê keyeyê xo. Goreyê camêrdan ez hîna zêde xebetîyena la heqdestê mo goreyê înan kêmî yo. Ma wazenê goreyê keda xo heqdest bigîrê.”
 
‘Pê pereyo ke ma gênê îdare nêbeno’
 
Cinîya bi nameyê Dîlber Koçe zî vat ke 4 aşmîyo dikanê kozmetîkî de xebetîyena û ard ziwan ke krîzê ekonomî vera hem esnaf hem zî xebatkarî rewşêk zehmetin de yê. Dîlbere derheqê rewşe de wina vat: “Ez tuta pîle ya keyeyî ya. Coka ra ez ewnîyena keyeyê xo. Kişta mesrefê keyeyî de ez lazimîyê way û birayanê xo zî bi 2500 TL.yî ana ca. Pereyo ke ma gênê raşte de yo. Ma cuya xo ra xeylê çîyan kêmî kenê û bi no hawa îdareyê xo kenê. Serê sibayî saete 08.00î de ma dest bi karî kenê û heta 20.30î ma xebetîyenê. 13 saetan rê 2500 TL yeno dayîş. Ma qaseyê keda xo nêgênê. La ma mecburî bixebetê. Colemêrg de xeylê embazê ma rojane xebetîyenê û roje de 60-70 TL dîyeno înan. Ma wazenê heme xebatkarî meaşê asgarî bigîrê. Her roje vaye yena kerdiş. Ma pê nê pereyî hewl danê îdareyê xo bikerê.”