Rojda Aydin 

 

AMED - Temsîlkara Hemsereka Pêroyî ya DBPyî Gulşen Sîncara ke mîyanê heyetê Platformê Yewîya Cinîyanê Kurdistanî yê Vakurê Kurdistanî de ca girewtêne, ard ziwan ke amancê serdayîşê înan ê Başûrî pawitişê destkewtişî, erc û nasmameyê kurdan bi û vat: “Ma nêzdîyê bi 20 partî, rêxistin û sazgehan reyde pêvînayîş kerd. Pêvînayîşê ma de çîyo ke vejîya werte, yewîye bî. Eynî wextî de pêşnîyazîyê ke ameyî kerdiş ma do arê bidê û bernameyêkê hempar vejê."

 

10ê kanûnê de Heyetê Platformê Yewîya Cinîyanê Kurdistanî yê Vakurê Kurdistanî ke parlementer, akademîsyen û çalakîkeran pê ameyîne û eynî wextî de endamê Platformê Yewîya Cinîyan her çar parçeyê Kurdistanî de yê, serdayîşê  başûrê Kurdistanî kerdî. Heyetî de parlamentera Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP) û endama Platformê Cinîyanê Kurdan Nuran Îmîr, Temsîlkara Hemsereka Pêroyî ya Partîya Herêmê Demokratîke (DBP) û Endama Platformê Yewîya Cinîyanê Kurdan Gulşen Sincar, Akademîsyen Evîn Aydin, Endama Partîya Azadî ya Kurdistanî Zeyneb Dîncer estbî..

 

Heyet, Hewlêr û Silêmanî de bi xeylêk partî, rêxistin, sazgeh û Şexsîyetê Başûrî reyde pêvînayîş kerdî. No pêvînayîş 15ê kanûne de zî peynî bi. Pêvînayîşan de munaqeşe serê awankerdişê yewîya cinîyanê kurdan de bî.

 

Temsîlkara Hemsereka Pêroyî ya DBPyî û endama Platformê Yewîya Cinîyanê Kurdan Gulşen Sincar, derheqê pêvînayîşê xo yê Başûrî de qisey kerd.

 

‘Amancê serdayîşê ma pawitişê destkewtişî bi'

 

Gulşene, dîyar kerd ke pêameyîşê înan, pêameyîşê sîyasî yê cîya ra yenê meydan û wina vat: "Sey endamê Platformê Yewîya Cinîyanê Kurdistanî ke serra 2017ine de awan bi, ma amanc kerd ke nê serdayîşî bikerê. Nêzdîbîyayîşê sereyîn yê platformî tewr zêde pawitişê destkewtişî, erc, nasname û statûyê kurdan o. Sewbîna reyna nêzdîbîyayîşêkê nasname û statûyê cinî bi, yewbînan reyde îdarekerdiş bi. Amancê ma yê sereyîn şîyayîşî o bi ke her beşî de serê nê de xebate bikerê."

 

‘Ma nêzdîyê bi sey kesî reyde pêvînayîş kerd'

 

Gulşene, dîyar kerd ke heyetê ke şi  Başûr serdayîşê xeylêk sazgeh û dezgehan kerdo û wina vat: "Serdayîşê ma hem Hewlêr û hem zî Silêmanî de pê ameyî. Ma yew bi yew pêvînayîş kerd. xora pêvînayîşê ma sewîyeya dîplomatîkî de bî. Ma Hewlêr de bi Yewîya Parlamenterê Kurdistanî, Yewîya Cinîyanê Azadan, Meclîsê Berzî yê Cinîyan û bi kesê şexsî reyde pêvînayîş kerd. Eynî wextî de Sînemxane reyde zî ma pêvînayîş kerd. Demo ke ma şî Silêmanî zî ma rêxistinê cinîyan ê xoser, pêameyê cinîyan ê girêdayê sazgehê sîyasî, sazgehê Tevgerê Îslamî reyde pêvînayîşî kerd. Serdayîşê ma yê 4-5 rojan de nêzdîyê bi 20 partî, sazgeh û dezgehan reyde pêvînayîşê fermî ameyî kerdiş. Pêvînayîşê ma pozîtîf derbaz bî. Sewbîna ma prosesê 4-5 rojî de nêzdîyê se kesî reyde pêvînayîş kerd."

 

‘Pêvînayîşê ma de çîyê ke vejîya vernî yewîye bî'

 

Gulşene, dîyar kerd ke xebata xoserî ya cinî amancê esasî bi û vat: "Her pêvînayîşê ke ma şîne de ma bi nê fikrî pêvînayîşê xo kerd. Ma sohbetê xo serê esasê averberdişê hîs û fehmê hempar û girewtişê pêşnîyazî û rexneyan kerd. Sohbetan de xeylêk pêşnîyazî estbî. Ma do nê pêşnîyazîyan arê bidê. Peymana Lozanî, prosesê temamkerdişê seserra xo de ya, ma vînenê ke serê cografyaya Kurdistanî de hesabê zaf cidî kerdê. Ma sey cinîyê kurdî vanê ke sey seserra verê ma bêreaksîyon nêmanê. Ma cinîyê kurdî wayîrê  têkoşîn û xoverdayîşêkê kulturî yê û ma bi nê hîsî kewtê rayîr. Pêvînayîşan de serê têkoşînê cinî û yê şarê Kurdî yê ke serê cografyaya  Kurdistanî de ciwîyenê, ganî senîn tewr xurt bêrê ercnayîşî kerdî. Sewbîna rexne ame kerdiş ke serê cografyaya Kurdistanî de çira yewîya kurdan nîna awankerdiş. Ma serê muhîmîyê  yewîye de ercnayîş kerd. Demê derbazbîyayîşî heta nika xeylêk reyan ma ameyî têhet. Wareyê nêzdîbîyayîşî û fehmê sîyasî de xeylêk cîyayî vejîyayî werte. Labelê no proses serê esasê nêzdîbîyayîşêkê ke ma eşkenê prosesê sîyasî nuqtaya erc û destkewtişê hemparî yê kultur û têkoşînî de vera nakokîyê sîyasî û cîyayîyê îdeolojîkî biresnê yewbînan, bi. Ma dayîşûgirewtişê xo serê esasê eşkerakerdişê îradeyê nê de rayra berd. Ma moralêke pîl girewt."

 

Yewîya Cinîyanê Kurdistanî ameye awankerdiş

 

Gulşene, dergkerdişê qiseykerdişê xo de bale ant serê awankerdişê “Yewîya Cinîyanê Kurdistanî” û wina vat: "Hamleyê ma yê yewin o bi ke ma cinîyê ke her çar parçeyan de mîyanê tevger û têkoşînê cinîyan de ca gênê de tewr zêde têkilî ronê û fikrê xo pare bikerê. Serranê derbazbîyayîşî de platformêk amebi awankerdiş. Bi proses û averşîyayîşê sîyasî reyde no platform xususîyê xo vînî kerd. Ma fikrîyenê ke însiyatîfêk awan bikerê. Dimayê ke no însiyatîf awan bi, ma fikrîyenê ke xerîteyarayîrî amade bikerê. Her çiqas hetê fîzîkî de ma nêeşkê bêrê têhet zî ma do platformê cîya de bêrê têhet û ma do bernameyêkê xebatanê hempar vejê."

 

‘Seserra 21ine seserra cinî ya'

 

Gulşene vat bi awankerdişê nê yewîye amancê înan oyo ke hîs û zanistê kurdewarî, pawitişê ercê kurdan bipawê û wina vat: "Seba nê lazimî bi kultur, xoverdayîş û têkoşînê cinîyan reyde bêro averşîyayîş. Ma vanê ke seserra 21ine seserra cinîyan a. Hem Başûr, Vakûr, Rojhelat û Rojawan de wareyê têkoşînê cinîyan ameyo averşîyayîş. Demo ke ma ewnîyenê cinî rol û mîsyonêk muhîm girewta serê milê xo. Tewr peyîn rastîya Rojhelatî ke vejîya werte, ma ewnîyenê kulturêk têkoşînî yê ke dewam keno, hîrê aşmî pey xo de verda. Hemverê sîstemî serewedaritişê cinî her ke şino pîl beno û vila beno. Nêzdîbîyayîşê ma yê esasî o bi ke destkewtişê kurdan bêrê pawitiş. Demo ke ma kewenê seserra 21ine hîs û fehmê ma yê hemparo ke ma keno yew û ma wayîrê luksê vînîkerdişê seserrêke newe nîyê. Lazim o bi kultur, ziwan û tarîxê xo helwest û reaksîyonêkê tewr xurt bêro ramojnayîş. Demo ke ma nê kerd o wext ma do bieşkê hemverê hêrişê ke yenê kerdiş vinderê."

 

‘Eke cinî azad bibo komel zî azad beno'

 

Gulşene, tewr peyîn wina vat: “Sewbîna sazgehê cinîyê ke ma bi înan reyde pêvînayîş kerd, do prosesî reyde senîn bibê cewab munaqeşe bikerê. Seba nê zî her sazgehî bi tewrbîyayîşê kesêke reyde însîyatîfêkê bêro awankerdiş. Seba prosesm bêrê de senîn game bêra eştiş, xebatî bêrê kerdiş. Ma fikrîyenê ke nê pêro sewîyeyan de aver berê. Wareyê ziwan, kultur, huqûqî de zî aver berê. Bi xususî Başûr de hetê cinîyan de xeylêk kêmîyê statuyî estê. Sewbîna şerîato ke wazenê uca de bikerê, reyna fatûrayê nê cinîyan rê yeno birnayîş. Seba ke zanistî û hêzê cinî xurt bikerê, xususî serê nê de bêro vindernayîş. Cinî çiqas xo bivurno û azad bikero, komel zî hende bivuryo û azad bibo. Sewbîna netîceyê na xebate de seba ke cinî wayîrê ercê xo vejêna, bi eleqeyêkê pîl reyde rî bi rî mende."