‘Wa nê wehşetî bidê vindarnayîş’
- 15:56 3 Çele 2023
- NAROJANE
AMED - Lajê Sureya Încî Mehmet Şenol Încî netîceyê caardişê çekê kîmyewî de ame qetilkerdiş û vat: “Demo ke bejna lajê min ê dergî yena mi vîr, zerrîya mi tewr zêde veşena. Heta merdişî ez na birîne xo vîr ra nêkena. Sey mi zerrîya xeylêk dayîkan veşena. Dewleta tirke hemverê ehlaqî şer kena. Ez nê şerî şermizar kena.”
Hêrişê Dewleta Tirke bi hemkarîya Partîya Demokrate Kurdistanî (PDK) hemverê Zapî, Metîna û Avaşîn ê başûrê Kurdistanî bêmabên dewam keno. Demê hêrişan de ame dîyarkerdiş ke hêrişan de çekê kîmyewî ameyo şuxulnayîş. Endamê HPGyî Mehmet Şenol Încî, netîceyê hêrişê bi çekê kîmyewî de ame qetilkerdiş.
Keyeyê Mehmet Şenolo ke bi eslê xo dewa Şêxan ê qezaya Hezroyaê Amedî ra yo, 6ê êlule 1975ine de demê erdlerzê Licê bi, ci ra tesîr bîyê. Seba erdlerzî banê keyeyî xirab bîyê û verê xo dayê qezaya Rêzanî yê Amedî û uca de bi ca bîyê. Mehmet Şenol mîyanê keyeyêk welatparêzî de pîl beno. 10 wayê û birayê ey estê. Pêwa şert û mercê zehmetî yê cuye, Mehmet Şenol û keyeyê ci bi teda û zordarî dewlete reyde zî rî bi rî maneno. Seba nê mabêne serra 2012-2016ine de yeno tepiştiş û serra 2020ine de zî tewrê PKKyî beno. Serra 2022ine de netîceyê hêrişê dewleta tirke bi çekê kîmyewî de yeno qetilkerdiş.
Eynî wextî de serra 2013ine de dadkênaya ey dadkeynaya ey Bêrîvan Încî Rojawan û biraziyê ey Pelda Încî zî serra 2020ine de Koyê Gabarî yê Şirnexî de dinyaya xo bedelnaye. Dayîka Mehmet Şenol, Sureya Încî (68) qalê lajê xo kerd û reaksîyon vera rewşe da.
‘Tutêk rî huyaye bi’
Sureya, destpêkê qiseykerdişê xo de bae ant serê tutîya Şenolî û vat: "Hema tut bi, keye û embazanê xo reyde zaf baş bi û tu wext zerrîya yewî nêverdayîne. Tutêk zaf rî huyaye bi. Tu wext zirar nêdayîne embazanê xo û komelê xo. Her wext seba embazanê xo çîyê başî kerdêne. Tutêk bi rêzdar bi. Her tim serê rayîrê başî de bi û her wext hetkarîya kal û pîran kerdêne. Bi pîlan reyde pîl, qijan reyde qij bi. Tu wext zerrîya embazanê xo nêverdayîne. Mi tu wext mi xirabîya lajê xo nêdî. Tutêk bi rî huyaye bi. Çi ey reyde bibayîne, embazanê xo reyde pare kerdêne.”
2012ine de ame tepiştiş
Sureya, ard vîr serra 2011ine de demê qirkerdişê Roboskî pê ame û vat: “O wext lajê mi mîyanê xebatan de zî ca bigirewtêne zî agahîya mi ci ra nêvirazîyayîne. Hemverê qirkerdişî de çalakîya ke ameye erdiş, lajê mi zî tewr bi. 2012ine de ame tepiştiş û 5 serran cezaya zîndanî ci rê dîya. Serra 2016ine de zî tahlîye bi. nêzdîyê serrêke û nîm zîndanê Amedî de mend û dima ra zî sirgûnê zîndanê Sêrtî ame kerdiş. Ma her pêvînayîş de ma şîne serdayîşê ci. Mîyanê embazanê xo de ameyîne heskerdiş. Demê şîne pêvînayîşê lajê xo heme embazê ci dorê mi de kom bîne. Dimayê bi serran zîndan ra vejîya. Roja ke vejîya mi rê surprîz kerd.”
‘Zerrîya mi timî birîn a…’
Sureyaye da zanayîş ke bado ke lajê aye zindan ra vejîya çend rojan ra dima xebetîyayo û wina vat: “Rojêk ame keye û vat ‘Ez do seba karî şêra Mêrdînî. La ewja de telefon nêanceno.’ Dima ra ke şî tu xeberêk ci ra nêame girewtiş. Ma dima ra eşnawit ke tewrê Têgêrayîşê Azadîye bîyo. Hende serrîyo ke mi lajê x ora tu xeberêk nêgirewt. Serra 2020î de tewr bî û hezîrana 2022î de herêma Zapî de pê çeke kîmyewî ame qetilkerdiş. Rojêk mi bê Şenolî nêvêrena. Zerrîya mi timî birîn a.”
‘Dewleta tirk vera ehlaqî de şer kena’
Sureyaye bale ant şero ke bi hemkarîya PDKyî û dewleta tirke Başûr de pê çekê kîmyewî yeno rayraberdiş ser û wina dewam kerd: “Lajê mi zî ewja de şehîd bî. Xeylê domanê ma ewja de şehîd bîyî. Ez nê şerî şermizar kena. Ez vera şer û şuxulnayîşê çekê kîmyewîyan de ya. Wexto ke ez vînena zerrîya mi dejena. Ez vera mergî de ya. Ez bi ehlaqî şer kena. Cenazeye domananê ma çeke kîmyewî vera helîyenî. Wexto ke laşe lajê mi yo derg yeno mi vîr zerrîya mi hîna zêde dejena. Heta mergî ez no birine xo vîra nêkena. Wexto ez merda wa domanê mi bêrî serê tirbê mi û pers bikerî ke mi Şenolî xo vîra kerdo ya nê. Wa no hovîtîye bidî vindarnayîş. Ma dayîkî vera şuxulnayîşê çekê kîmyewîyan de yî. sey mi zerrîya xeylê dayîkan vêşena. Dewleta tirke wa bi ehlaqî şer bikera. Nê çekanê ke şuxulnenî suc o. Ê bi rayîrê hewayî û çekanê kşmyewîyan hêriş kenî. Wa nê şerî bi lez bidî vindarnayîş. Ez nêwazena zerrîya tu dayîkêk bivêşan.”
'Ez bi lajê xo sereberz a’
Sureyaye vengê vindarnayîşê şerî bi dewleta tirke û PDKyî kerd û wina dewam kerd: “Lajê mi hemverê zilm û neheqîyan de şî. Wexto ke doman bî zî merdimêk reyde şer nêkerdêne. Wexto ke neheqî bivînayêne zî hemverê ci de vejîyayêne. Wa êdî şer vindero û weşî bêro welatî. Êdî bes o, ciwanê ma yenê kiştiş. Dayîkî domananê xo seba ke şerî de bêrî kiştiş gird nêkenî. Ma wazenê ke bi lez şer vindero. Ma heta peynî serê şopê domananê xo de yî. Domanê ma serê rayîro xirab û lêşinî de nêşîyî. Ma serê rayîrê heqîqetî de yî. Ez bi lajê xo ser berz a.”
‘Hesretê zerrîya mi…’
Sureyaye wina peynî ard: “Torinê mi Pelda Încîye serra 2009î de tewrê têgêrayîşî bî û serra 2020î de Koyê Gabarî de dinyaya xo bedelnaye. Dima ra torina mi şehîd bîye û lajê mi tewrê têgêrayîşî bî. Wexto ke torina mi şehîd kewte, embazanê xo rê wina wesîyet kerda ‘Wexto ke ez şehîd bîya cenazeya mi bierşawêne herra Amedî.’ Hesretê zerrîya mi no yo ke mezelê torina xo û lajê xo bîyara Amedî.”