‘Ma do pêardişî tepîya bigêrî’

  • 14:57 5 Çele 2023
  • NAROJANE
 
Marta Somek
 
STENBOL - Heyetê Daîreya Dewaya Îdarî ya Şûraya Dewlete qerarê redî yê derheqê Pêkerdişê Stenbolî ‘goreyê guqûqî dî’ û tesdîq kerd. Endama Ekîbê pawitişê KÎH-YÇ Ezel Buse Sonemezocake qerar ercnaye û da zanayîş ke do bibî DDByî û wina vat: “Xora ma no bi îmzeyêk qezenc nêkerdo ke ma bi îmzeyêk dest tira vera bidî. Tesilî ma do Pêkerdişê Stenbolî tepîya bigêrî.”
 
Pêkerdişê Stenbolî ke cinî û doman û LGBTÎyan paweno şewêk de hetê Serekomar Tayîp Erdoganî ra 20ê adara 2021î de ame feshkerdiş. Dima ra qerar 1ê temmuza 2021î de rojnameyê fermî de ameye weşanayîş.
 
Dewa bi roniştişî ameye dîyîş
 
Dima ra xeylê cinî û rêxistinê cinîyan seba betalkerdişê qerarî muracatê Şûraya Dewlete dayî. 10. Daîreya Şûraya Dewlete tay muracatanê seba betalkerdişê qerarî red kerd û dewayê badê betalkerdişê qerarî bi roniştişte dî. Dozgerê daniştayî her çend ke qerarê betalkerdişî bido zî 10. Şûraya Dewlete ya Daniştayî qerarê serekomarî ca de dî û seba dewaye qerarê redî da. 
 
Qerar goreyê huqûqî ame dîyîş 
 
Heyetê Daîreya Dewaya Îdarî ya Şûraya Dewlete (DÎDDK) zî rojanê verênan de bi zay rayan qerarê redî yê 10. Daîreya Şûraya Dewlete tesdîq kerd û vat ke qerar goreyê huqûqî yo. Na rewşe ra dima sere de cinî û xeylê hetê bînî reaksîyon mojnayî.
Endama Ekîbê Pawiişî ya Komeleya Çareserîyê Newe- Heqê Merdiman yê Cinîyan (KÎH-YÇ) Ezel Buse Sonmezocake derheqê babete de ajansê ma rê qisey kerd.
 
200 dewayî ameyî akerdiş
 
Ezele da zanayîş ke derheqê qerarî de baro, rêxistinê komelê sivîl, rêxistinê cinîyan û şexsî ra Daniştayî de hûmara dewayê ke ameyî akerdiş 200î ra zêde bîya û nika heme zî merheleya temyîzî de yî. Ezele wina dewam kerd: “Dewaya ke komeleya ma akerde hema zî dewam kena. Dewayê bînî yê ke ameyî akerdiş zî merheleya yewine de yî. Hema qerara nêvejîyayo. Qerarê ke ameyî dayîş bi rayîrê çapemenî amey, parekerdiş. Çapemenîye de xeberê ke Heyetê Daîreya Dewaya Îdarî ya Şûraya Dewlete ya qerarê feshkerdişî goreyê ‘huqûqî dîyayo’ estî. Hema qera nêresayo hetan. Qeraro ke kerwto serê perla UYAPî nika çin yo. Heto bîn de zî xeberêk winasî esto. heto bîn de zî hema dewayê ke hema merheleya ewilin de yî zî estî.”
 
200 dewayî ameyî akerdiş
 
Ezele da zanayîş ke derheqê qerarî de baro, rêxistinê komelê sivîl, rêxistinê cinîyan û şexsî ra Daniştayî de hûmara dewayê ke ameyî akerdiş 200î ra zêde bîya û nika heme zî merheleya temyîzî de yî. Ezele wina dewam kerd: “Dewaya ke komeleya ma akerde hema zî dewam kena. Dewayê bînî yê ke ameyî akerdiş zî merheleya yewine de yî. Hema qerara nêvejîyayo. Qerarê ke ameyî dayîş bi rayîrê çapemenî amey, parekerdiş. Çapemenîye de xeberê ke Heyetê Daîreya Dewaya Îdarî ya Şûraya Dewlete ya qerarê feshkerdişî goreyê ‘huqûqî dîyayo’ estî. Hema qera nêresayo hetan. Qeraro ke kerwto serê perla UYAPî nika çin yo. Heto bîn de zî xeberêk winasî esto. heto bîn de zî hema dewayê ke hema merheleya ewilin de yî zî estî.”
 
Pêkerdiş mîlyonan gêno xo mîyan
 
Ezele vat ke qeraro bi bahane hema nêameyo destê înan û wina dewam kerd: “No bi çend rayan vejîya raşte, acaba bi zafrayan ya zî bi yew rayî vejîya. Acaba bi kam cû argumanî goreyê huqûqî ame dayîş. Ercnayîşê nê çîyî no merhela de mumkun nyo. Her çend ke pê sifatê serekomarî bêro kerdiş zî senî pêkerdişo ke mîlyonan kesî eleqedar keno yeno nimitiş. No tena bi serê xo bêhuqûqî yo. Tîya de cuye babeta vatişî ya. Ma qala cuya mîlyonan cinî û domanan û LGBTYÎyan kenî.”
 
‘Kesêk pêkerdiş dîyarîyê ma nêkerdo’
 
Ezele tewr peynî wina vat: “No pêkerdiş bi îmzeyê kesêk dîyarîyê ma nêameyo kerdiş. Coka ra zî no pêkerdiş bi îmzeyêk nêameyo vînîkerdiş. Xora ma no bi îmzeyêk qezenc nêkerdo ke ma bi îmzeyêk dest tira vera bidî. Tesilî ma do Pêkerdişê Stenbolî tepîya bigêrî. No heqê ma yo, m abi têkoşînî qezen kerdo. No bi qerarê çend kesn nêeşkeno bêro wedaritiş. Seba dosyayê ma qerar nêameyo dayîş. Ma paweyê qerarêk pozîtîfî zî nîyî. Ma do qerar bibî DDByî. Ma fek dewaye ra vera êdanî. Ma do tesilî tepîya bigêrî.”