Dewaya desteştişê sîstematîkî de tena kesêk tepişte mend
- 12:05 2 Sibate 2023
- NAROJANE
WAN - Qezaya Bêgirî ya Wanî de xeylêk kesî desteştişê tutêke kerdibî û serê gerrekerdişê tute 6 kesan ra 4 kesî ameyî tepiştiş û 4 kesan ra 3 kesî ameyî veradayîş. Derheqê babete de endama Komeleya Cinîyan ê Star Serap Guvençe qisey kerd û dîyar kerd ke ganî paştdayîşê cinîyan bi rêxistinî pîl bibo.
Bêgirîyê Wanî de 5ê Çele de xeylêk kesî desteştişê tute kerdibi. Sewbîna şantaj û tehdîd tute rê kerdibi. Dimayê ke tute gerre kerd, 4 kesî tecawuz kerdî, ameyî tepiştiş. Rojnameger Oktay Candemîr ke xebere viraştibi zî serdozgerîya Komare ya Begiriyî de venga îfadeyî kerd. Ame zanayîş ke 6 kesî ameyê destbendkerdiş, 4 kesî ameyê tepiştiş û dima ra hîrê kesê bînî zî ameyê veradayîş û yew kes tepişte mendo.
‘Serê serebûtî yeno padayîş’
Endama Komeleya Cinîyan ê STARî Serap Guvençe da zanayîş ke herêma Serhedî de kiştişê cinîyan û şîdetê cinîyan bi destê keyeyan de yeno nimitiş û wina vat: “Xeylê xo kiştişê cinîyan sey merdişê biguman derbazê qeydan beno. Her roje, desteştiş, tecawuz û şîdet cinîyan rê yeno kerdiş. Şîdet resayo sewîyeya tewr cor.”
‘Multecîyê cinî bi tacîzan reyde yenê rî bi rî’
Serape dewam de wina vat: “Seba ke Talîban Afganîstanî desteser kerd û Îran de zî seba rejîmî her serre bi desan cinîyî welatê xo terk kenê û rayîran de her tewir şîdet û caardişî rê yenê rî bi rî. Ma serra vîyarte de cinîyê Afganî û Îranî projeyê ziwan û heqê sereyîn pê ardî. Ma xo resna xeylêk cinîyan ê multecîyan. Ma sohbet înan reyde kerd. Muracatî xeylêk zêde bî. Cinîyê multecî tacîz, şîdet û desteştişî ra yenê rî bi rî.”
Polîtîkayê dişminayîn
Serape bale ant serê cinîyêka ke muracatê înan kerda û vat: “A cinî bi leşkerêk reyde têkilî dabî ro. A cinî vernê de bi hawayêkê normal têkilîyê xo dewam kena. Dima ra leşker aye bi sozê zewacî xapêneno, telefon pê dano girewtiş, pere wazeno. Ma nê serebûtê Musa Orhanî ra zî zanê. Çi heyf kesê wina hêz dewlete ra gênê û vanê çîyêk ma rê nêbeno. Muradîye de xeylêk kesî desteştiş tutêk rê kenê. Dimayê ke serebût vejîya werte, qerarê nimitişî dayî serê dosya. Ma eşnawit ke serebût de çar kesî ameyî tepiştiş. La çi heyf dima ra ma mûsayî ke hîrê kesî ameyê veradayîş, yew tepişte mendo. Kiştişê cinîyan de polîtîkayê bi zanebîyayîş yenê kerdiş. Dewlete hemverê cinîyê kurdî zî polîtîkayê dişminî kena.”
‘Ganî cinîyî paştdayîşî gird bikerê’
Serape wina qedêna: “Ganî hemverê kiştiş û sucê hemverê cinî û tutan de refleksêk bêro awankerdiş. Ganî rêxistinbîyayîşê cinî paştdayîş bi hawayêkê lezgîn bi ca bêro. Seba çareserkerdişê problemî ganî çimeyê esasî bêrê vînayîş. Çimeyê kiştişê cinîyan, nbêtêduştîya cinsîyê komelî, bawerîyê kanî û bêhişmendîbîyayîş zêde beno. Seba nê ganî cinî hemverê hêrişan paştdayîş girs bikerê.”