Sema Çaglak

 

RIHA - Riha de kesê ke merdimê înan binê xirban de asê mendê, bi reaksîyon ê. Rihayîyijan dîyar kerdî ke bi nê erdlerzê reyke bîn rîyê rastî yê Tirkîya vejîya werte. 

 

6ê Sibate de vakurê Kurdîstanî de merkezê ci Dîlok û Mereş bi hêzê  7,7 û 7,5 erdlerzêk ame meydan. Erdlerzo ke tesîrê xo 10 bajaran rê kerd bilançoyê ci zî her ke şino tewr giran beno. Bi xususî Mereş, Dîlok, Hatay, Semsûr û Riha de şar paweyê paştdayîşê ke merdimanê xo binê xirban ra bixelsinê yo. Labelê hîn bajaran de dimayê 35 saetan ekîbê xelisnayîşî resayî ware. Riha de zî yew nê bajarê ke erdlerz ra zêde tesîr bîyo yo û şar binê şert û mercê zimistanî de kuçeyan de bi îmkananê xo hewl dano birînanê xo derman bikero.

 

Heta nika kesê ke binê xirbe de mendê 95 kesî dinyaya xo bedelnayê û hezar 195 kesî zî bi birîndarî binê xirbe ra ameyê vetiş. Kesê ke keyeyê înan ameyê rijnayîş ê û tebera manenê zî hîn erebeyanê xo de şewe derbaz kenê, hîn kuçeyan de dorê adirî ke fînayê ta germ kenê û hîn zî park û kûçeyan  de manenê. Rihayîjê ke merdimê înan binê xirban de qisey kerdî.

 

‘Dejê ma xeylêk pîl o’

 

Taxa Yenîşhehîrî de awanîya ke rijyaye de 4 merdimê Necla Uzundag asê mendê. Necla, dîyar kerd ke aye  roja ewilî ra heta nika verê awanî de yê û paweyê xelisnayîşê merdimanê xo yê û vat: “Gama erdlerzêk virazya, ez dayîke, waya xo Hacer Abak(45) û zamayê ma Mustafa Abak(50) gêraya la mi xo nêresna înan. Dima ra agahî ame dayîş ke binê xirbe de mendê. Ma roja ewilî ra tîya yê. Sewbîna warzayê mi 6 serre Ahmet Ayaz Abak zî binê xirban de yê. Roja ewilî de dimayê erdlerzê yewin de 2 warzayê min ê bînî vetî û waya mi zî vetî labelê erdlerzêk bîn virazya. Seba nê molozî, berardişê xirabeyan serê waya mi de ameyî û nêeşkayî aye vejê. Dejê ma xeylêk pîl o û ma nêeşkenê pênase bikerê.”

 

‘Komê xelisnayîşî erey mendî’ 

 

Berîvan Karageçî zî 4 merdimê aye binê xirban de yê wina vat: “Ma saete 8ê sibayî de ameyî. Eme û kênaya ema mi û lajê ema min o 11 serrî binê xirban de yê. Lajê ema mi zî 14 serre binê xirbe ra vetî. Labelê linga ci zirar dîbi û tira kerdî. Nika nêweşxane de maneno. Ma roja ewilî ra heta nika tîya yê û nobete gênê. Ma rewşa înan ra xeylêk bidej ê. Çimê ma uca yo ke kamî vejê. Komê xelisnayîşî xeylêk erey ameyî. Awanîyê na taxe xeylêk kan ê û awanîya ke newe ameya viraştiş na bî. Sebebê rijnayîşê na awanî seba kolonê ci marketê A-101î birna yo.”

 

‘Rîyê rastî yê Tirkîya vejîya werte’

 

Berîvane, wina dewam kerd û vat: “Xeylêk reyan nê  welatî de erdlerzê pîlî ameyî meydan û hema zî seba erdlerzî ma merdimê xo vînî kenê. No mojneno ke Tirkîya qîmet nêdanê welatijê xo. Sewbîna rîyê Tirkîya yê rast vejîya werte. Seba erdlerzî tu wext tedbirî nêameyî girewtiş. Vernîya çend rojan pisporê erdlerzan texmînê xo pare kerdibî. La pêwa nê çîyan zî tedbir nêameyo girewtiş. Semsûr de zî merdimê ma estê. Rewşa înan zî xeylêk xirab o. Ma nêeşkenê xo biresnê înan. Semsûr de komê xelisnayîşî çin ê. Şarê ucayî bi hewildayîşê xo kesê binê xirban de yê xelisnenê. No jan û dejêk xeylêk pîl o. Welatijî xeylêk bi hêrs ê. Vengdayîşê min o ke wa xebatê cigêrayîşî bi kontrolî bêrê kerdiş.”

 

‘Şar bi îmkananê xo çadire akeno’

 

Salîh Altinkalem zî qisey kerd û wina vat: “Şima rewşa ma vînenê ke ma çi şert û mercê xidar de manenê. Ma kûçeyan de şewanê xo derbaz kenê. Çadirê ke ma ci de manenê zî bi îmkananê xo akenê. La çîyê ke destê ma ra bêro xeylêk kêmî yo. Ma wazenê vengê ma bêro eşnawitiş û hetkarî bêro kerdiş. Ma paweyê paştdayîşî yê.”

 

‘Şaredarî qîm nêkeno, şar mexdûr o’

 

Tewr peyîn zî Abuzer Yorul reaksîyon mojna û vat: “Roja ewil de Kizilay ame şorbe û awe vila kerd. La dimayê a roje ma êdî ne Kizilay û ne zî Şaredarî vînenê. Ma nêeşkenê şêrê awanîya xo la seba  welatijê ke teber de yê çadirî nînê akerdiş. Çadirêke qij akerdî zî qîmê tu kesî nêkeno. Gama ke şima kuçeyan ra biewnê pêro verê adirî de kom bîyê û xo germ kenê. Ma bêçare û perîşan ê. Firinî padaye yê, manaw û xeylêk çî padaye yê. Şar nêzano şêro ça û se bikero. Şaredarî qîm nêkena, şar mexdûr o. Kizilay şina batanî vila kena la şar kuçeyan de bi adir hewil dano ke xo germin bikero.”