2 serrî yo Îmraliyî ra xebere nîna girewtiş
- 11:31 22 Adare 2023
- NAROJANE
Rojda Aydin - Şehrîban Aslan
AMED – Avûkata Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî, Newroz Uysale dîyar kerd ke 2 serrî yo Îmrali ra xebere nîna girewtiş û vat: “Hetê mîyanneteweyîye de qerarê NYyî hetê Tirkîya ra nîno caardiş û Tirkîya tewirê xo yê domnayîşê tecrîdî domnena.”
Rayberê PKKyî Abdullah Ocalan 24 serrî yo Îmrali de binê tecrîdî de yeno tepiştene û 25ê Adara 2021î ra nata Ocalan û tepişteyê bînî Veysî Aktaş, Omer Hayrî Konar û Hamîlî Yildirimî ra xebere nîna girewtiş. Abdullah Ocalan tewr peynî 7ê Tebaxa 2019î de avûkatanê xo reyde pêvînayîş kerdibî û dima ra vera heme hewldayîşan bi bahaneyanê cezaya dîsîplînî pêvînayîş yeno astenkerdiş. Avûkatî îtîrazê cezaya ke Heyetê Dîsîplînî dayo kerdî, muracatê Mehkemaya Cezaya Girane ya Bursaye zî kerdî. La dima ra qerarê redî yeno dayiş. Avûkatî 12ê Gulana 2022yî de muracatê Mehkemaya Desturê Bingeyîn (MDB) dayî.
Avûkatanê Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî ra û avûkata Buroyê Huqûqî yê Asrinî Neroze Uysale derheqê sîstemê tecrîdê Îmraliyî û prosesê astengkerdişê pêvînayîşan de ercnayîşanê hîrayan kerd.
‘Tenaverdayîşê mutleqî dewam keno’
Newroze ard ziwan ke ê wexto ke ver bi 25ê Adara 2023yî de şinê dekewenê serra diyîne ya tenaverdayîşê mutleqî û vat ke di serrî yo Abdullah Ocalanî ra nêeşkenê xebere bigêrî. Newroze ard ziwan ke no donem hem hetê tepişteyanê sîyasîyan de û hem zî hetê nimuneyanê dinyaye de demêk zaf derg o û wina dewam kerd: “Goreyê şert û mercê Birêz Ocalanî, hetê huqûqî, sîyasî, polîtîk, komel û elbet yê merdimî de bêzelalîyê donemêk derg esto. Serra 99an ra heta nika tepiştişê Birêz Ocalanî de hetê huqûqî û hetê sîyasî de gamêk asayî aver nêşîyo. Xeylê reyan muracatê ma bi sebebê fîîlî, goşnêdayîşê qanûnî û caardişê astengîyan ameyî astengkerdiş. Bi tepiştişê keye, avûkat, wasîyan zî rayîrê bînî yê resnayîşî reyde rî bi rî mendî. La no di serrê peyênî hetê merdimîye de donemê tewr nedîyar o ke ma nêeşkenê ci rê vajî lutkeya tewr peynî. No donem hem dewamkerdişê qedexeya 8 serran yê avûkatan û hem zî pêvînayîşê avûkatan yê 2019an a. Çi heyfo ke nê serranê peyênan de heta ke ma rewşêk umumî, reaksiyon û prosesêk wayîrvejîyayîşî Birêz Ocalanî nêdî, tu kanalêk xoresnayîşî pê nêame.”
‘Muracatê ma bê cewab manenê’
Newroze dewamê qiseykerdişê xo de dîyar kerd ke seke yeno zanayîş Îmrali de heqê telefonî seba Abdullah Ocalanî nêameyo dayîş û vat: “Telefona 2022yî de netîceyê şert û mercê pandemîyî de dîya. Pêvînayîşê telefonî 25ê Adara 2021î de netîceyê tay îdîayanê derheqê cuya Birêz Ocalanî de pê ame. Helbet ma sey avûkatê ci, no tewirê xosernayîşî tercihê keyeyê ci nêbî. Têkilîya tewr saxlam ke şert û mercê îzolasyonî de pê bêro: pêvînayîşê avûkat û keyeyî yo. Pêvînayîşê telefonî 4-5 deqeyan ra dima birîyeno. No prosesî de Birêz Ocalan tepişteyêk sîyasî yo û bi hawayêk asayî qey heqê ci yê avûkatan nîno dayîş de reaksiyon ameyî mojnayîş. Hemverê na metodê ke dewlete waşt bi hawayêk sîyasî bişuxulna, serê nê telefonî de vindert û xeylê tehluke dî. Muwekîlê ma Veysî Aktaş û Omer Hayrî Konarî goreyê xeberanê ke ma girewtî reaksiyon mojnayî. No çî seba ma xeylê giran û rewşêka umumî bî. Badê na roje miracatê ma yê seba pêvînayîşî yê avûkatan bê cewab mend. Qedexeyê pêvînayîşê keyeyî 3 aşman dewam kerd. Reyna bi desan mektubê ke ma şirawit rê tu cewabêk nêdîya. Derheqê rojname, kitab, ya zî lazimîyanê şexsîyan ke ma şirawenê resenê ya zî nêresenê de tu malumatêk ma çinî yo.”
‘Hema zî cewab nêameya dayîş’
Newroze da zanayîş ke derheqê proseso ke qala ci kerda de xeylê reyan muracatê pêvînayîş û îtîrazî Serdozgerîya Komara Bursaye, Hakîmîyê Înfazî, Cezaya Giran û Mehkemaya Destûrê Bingeyîn (MDB) rê kerdî. Newroze wina dewam kerd: “La AYM muracatanê ma red kerd. Muracatê ma hema paweyê cigêrayîşî yî. reyna heqê huqûqî de muracatê ma yê tedbir û lezî DMMEyî de estî. Heta nika zî cewabêk nêdîyaya. Vîşêrê înan Komîteya Heqanê Merdiman ya Neteweyê Yewbîyaye de zî esta û goreyê giranîya şert û mercê tecrîdî, ma yew waştişêk û muracatêk bîn yê derheqê binaykerdişan de viraşt. Nê prosesî de bî 6 aşme ke ma tu xeberêke nêeşkenê bigêrî. Komîteya Heqanê Merdiman ya Neteweyê Yewbîyaye şert û mercê bîyayeyan vera lazimî bi lez qerarê tedbîrî yê. Qerarê tedbîrî zî no bî ke waştişê Birêz Ocalan û pêvînayîşê avûkatan û keyeyê ci ke muracat kerdî bi lez pê bêro. No 6 aşmî yo ke girewtişê qerarî ra derbaz bî zî Tirkîya tu gamêk nêeşt û cewab nêdana muracatanê ma. Muracatê keyeyan zî bi bahaneyê cezaya dîsîplînî ya 3 aşman bi hawayêk fîîlî yeno redkerdiş.”
'Qerarê Neteweyê Yewbîyaye nînê caardiş'
Newroze, dewam dîyar kerd ke caardişê mekanîzmayê tewr berz ke Tirkîya pêwa girêdayeya zî, xo qerarê caardişê tedbîrî ra dûr fînena û wina vat: "Nê prosesî de ma muracatê xeylêk sazgehê heqê merdiman ê derheqê sazgehê sivîl yan zî bi hawayêk huqûqî yê bi baro û komeleyan kerd. Seba vurnayîşê rewşa bîyaye û nê warî de însiyatîf û helwest nîşan dano. Derheqê nê de muracatê ma raya pêroyî de xeylêk veng da. Peynîya di serran de hetê qanûnê mîyanînî de tu averşîyayîşêk bi dest nêkerd û muracatê ma ra tu netîceyê pozîtîf nêvejîya. Wareyê mîyanneteweyî de zî qerarê Neteweyê Yewbîyaye hetê Tirkîya ra nîno caardiş û Tirkîya helwestê xo yê serê dewamkerdişê nê tecrîdî de dewam kena.
Prosesê sey yewbînî
Newroze, dîyar kerd ke no wareyêk ke bi serran o Girawa Îmraliyî agêraya wareyêk huqûqî û huqûq açaryayo hacetêk û wina vat: "No metodêk bi şeklê huqûqî yo îstîsna yan zî qanûnêk nêqanûnî ke uca ameyo viraştiş, bîyo hacetêk qanûnî; hem huqûqê Tirkîya, hem zî zîndananê bînan û netîceyê sîyasî yê nê çî komel û siyasetê dewlete de xo dano teber. Nê di serrê peyînan de ma nê çî dî. Muracatanê xo yê huqûqî de ma dî ke refleksê dadgere înfazî, cezayê giran û Dadgeha Destûra Bingehîn mekanîzmayê bînî yê hukmî de bi hawayêke huqûqî xo mojneno û şert û mercê zîndanî zî sey tedayê zîndananê bînan xo dano teber. Muracatê ma yê qanûnî, helbet do dewam bikerê. Heta nika qerarê NYyî bi ca nêameyo, la prosesê ercnayîşê binpaykerdişê rastî vernîya komîteyî hema zî dewam keno. Reyna prosesê vernîberdişê muracatê ma yê Konseyê Ewropa, CPT û sazgehê bînî yê huqûqî dimayê netîcenameyî dewam keno. Seba ke proses dewam keno, ma do taqîbkerdoxê nê prosesî bibê û no ware de muracatan bikerê. Bi yew cîyayî; prosesê peynîya 6 aşmîyê ewil û peynîya di serrî seyyewbînan nîyo. Hetê qanûnî ra wina nîyo. Giranîyê netîceyê yan sewîyeya binpaykerdişî hetê sîyasî û polîtîk seyewbînan nîyo."
'Ma do muracatê xo yê qanûnî dewam bikerê’
Newroze, tewr peyîn wina vat: “Motîvasyonê dewleta tirke destpêkê nê tecrîdî de yan zî motîvasyonê hemverê şarê kurdî çi heyf dimayê di serran tewr giran bi. Reflekso ke no ware de vejîyo werte, ganî bi eynî rengî xo nîşan bido. Ma ewro tecrîd serê esasê israrê dewlete ya çaresernêbîyayîşê problemê kurdî de esas gênê, demo ke dewlete hetê huqûqî ra tu netîceyêk bi dest nêkero, ma vînenê. Na nuqta de seba no bivuryo, helbet ganî sîyaset û helwestê dewlete bivuryo. Ma do muracatê xo yê qanûnî dewam bikerê. Muracatê ma hem TBB û hem zî Wezareta Dade reyde virazîya. Ma do raşteyê mîyanneteweyî de nê dewam bikerê. Nêzdîyê 2 hezar avûkatî mîyanneteweyî, derheqê roşnkerdişê pawitişê birêz Ocalanî yan zî tecrîdê bîyayeyê serê meslegê huqûqî, muracat û taqîb bikerê. Seba hîrakerdişê nê pêgirewtişî ke vejîyayo werte ma do xebatanê xo dewam bikerê. La her ke ma ver bi serra diyîne ê 25ê Adare de şinê, ma do bi vînayîşê giranîyê rewşa bîyaye hem vernîya hiqûqnas û hem zî vernîya komelî rayîr û metodî bigîrê ke pêgirewtiş û vengêk pîl berz bikerê."