Nûjîyane seba xebatkaranê çapemenîya azade bena rayber

  • 13:03 22 Adare 2023
  • NAROJANE
 
MERKEZÊ XEBERAN - Rojnamegera şorişgêre Nûjiyan Erhana ke hetê çeteyanê ‘Pêşmergeyê roje’ yê PDKyî ra ameye qetilkerdiş ser de seba rojnamegeranê cinî yê kurd û heme xebatkaranê çapemenîya azade rê bena rayber.
 
Mabenê serranê 2013-2014î de DAIŞ hêrişê Şingal kerd û fermanêk gird pê ard. Bi hezaran Êzidîyî ameyî qetilkerdiş, bi hezaran cinîyî ameyî remnayîş û bi hezaran zî mecbur mende ke herra xo biteriknê. No ferman 3yê Tebaxa 2014î de vere çimanê pêro dinyaye de pê ame.
 
Bî vengê Êzidîyan
 
Xoverdayîşêk ke vengê Êzidîyan û vengê cinîyan yê Êzidîyan dinya de da eşnawitiş estbî. Aye rojnamegerêka şorişgêr bî. Nameyê aye cuya newe temsîl kerdêne. Nûjîyan Erhan (Tugba Akyilmaz). Hemverê fermanê Êzidîyan de bi kamera, qeleme û makîneyê fotografê xo têkoşîn da.
 
Nûjîyane heta roja ke hetê ‘pêşmergeyanê Roje’ yê PDKyî ra ameye qetilkerdiş, Şingal bî vengê Êzidîyan. 
Nûjîyana bajarojê Xanesorî de xeber taqîp kerdêne 3ê Adara 2017î de ameye hedefgirewtiş. Nûjîyane wedarîyena nêweşxaneyê Hesekê û 22ê Adare de dinyaya xo bedilnena.
 
Riha de yena dinya
 
Nûjîyane serra 1987î de qezaya Curnê Reşî ya Rihaye de yena dinya. 8 wayê û bira yê. Pîrê aye memur o û coka ra qezaye ra şinê merkezê Rihaye de bi ca benê. Nûjîyane wendekarêka serkewte bî. Dimayê Lîseye hedefe aye mîmarî bî. Fakulteya mîmarî qezenc kena. La heto bîn de şerê Kurdistanî yeno rayraberdiş û bêveng nêmanena. Serranê unîversîteye de ver bi qerardayîşî ra şina. 2008î de verê xo dana koyan. Nujîyane sey qalxanê ganîyî verê xo dana koyanê Kurdistanî û Qendîl ra nêagêrena. Cuya Nujîyane de prosesêk newe dest pêkeno. Êdî aye rojnamegerêke bena. Qendîl, Başurê Kurdistan û tewr peynî zî Şingal de rojnamegerî kerd. Her cayo ke şîyêne de her kesî ser de tesîr viraştêne.
 
Verê xo da Şingalî 
 
Badê hêrişê DAIŞî yê hemverê Êzidîyan verê xo dana Şingalî. Nujîyane bî şehîda hêrişanê DAIŞî û têkoşînê cinîyanê Êzidîyan ya hemverê DAIŞî. Di serran Şingal de manena. Hêrişê DAIŞî heme dinyaye de dana pêhesnayîş. Hewarîya cinîyanê Êzidîyan bi dinya da eşnawitiş. Cinîyanê Şingalî rê komêk awan kerd û rojnamegerî bi înan da musnayîş.
 
Nûjîyane nuşteyêk xo yê ke prosesê Şingalî de nuştbî de wina vana: “Komelê ke xo serê manewîyatî de bîyaye kenê, seba înan manaya merg û cuye cîya ya. Cuye tena bîyayîş nîya, merg tena çinîbîyayîş nîyo. Cuye û merg, tarîbîyayîş û roşnbîyayîş, sîya û sipe. Raybazê ke sîstemê analîtîkî dayo vere ma nînê fehmkerdiş. Coka ra zî komelê winasî de kalibê ke cîhano teberî ra ameyî cîya yê. Gerdun bi wijdanî yena muqayesekerdiş û ewnîyayîş zî bi çimanê zerrî yeno awankerdiş. Coka ra zî komelanê winasîyan de manaya her çîyî teberê lîteraturê sîstemî ya. Nika ez bi heyranîyêk gird têkoşînê xoresnayîşê heqîqetê komelêk winasî dana. Zerrîya mi wazena ke hetê fehmkerdişê nê heqîqetî de biba dalpeyêk. Coka ra zî ganî ma kaliban ra dûrî bikewê û bi çimanê serrî şêrî.”
 
Bîye raybere
 
Nûjîyana ke hewl da heqîqetê komelê Êzidî bi dinya bida pêhesnayîş, temsîlkarîya adetê çapemenîya azade mojna. Ewro sere de rojnamegerê cinî yê kurdî heme xebkatkarê çapemenîya azade rê bena raybere.