‘Rayan medêne tîfaqê hemverê qanûnê 6284î’
- 11:41 30 Adare 2023
- NAROJANE
WAN - Weçînayîşî rê demêk kilm mend û tîfaqê AKP-MHPyî qanûnê hûmara 6284î seba xo kerdo hedef. Femînîst aktîvîst Zozan Ozgokçeye reaksîyon mojnaye û vat: “Tîfaqo ke serê pênêameyîşê qanûnê 6284î de ameyo awankerdiş, yeno na mana ke hemverê kiştişê cinîyan de çimanê xo girewtî. Veng dana cinîyan ke rayê xo nêdî Tîfaqê Cumhurî.”
Bado ke tarîxê weçînayîşî ame eşkeradiş pêro partîyê sîyasî seba ke weçînayîş qezenc bikerî kewenê tîfaqanê cîyayan. Demek nizdî de Tîfaqê Cumhurî ke AKP-MHPyî zî tede yo Partîya Yenîden Refah (YRP) û HUDA PARî zî tewrê ci bî. Nê partîyî 30 pêşnîyaran ke tede Qanûnê Hûmara 6284î zî estbî peşkeş kerd. AKPyo ke kiştiş, destdergê û şîdetê hemverê cinîyan de rolê ci esto, ge-ge nê qanûnî hedef girewtbî. La timî reaksîyonan vera xo tepîya antene. Nika ke partîyê bînî dekewtî tîfaqê ci reyde na babete reyna bî rojev.
Aktîvîsta femînîste Zozan Ozgokça ke Wan û bajaranê dorme de raşteyê heqê cinîyan de xebate rayra bena reaksîyon mojnaye rewşe û derheqê babete de ercnayîşan kerd.
6284 destkewtişê cinîyan o
Zozane dîyar kerd ke qanûnê 6284î seba pawitişê cinîyan, şîdetî ra pawitiş û her tewir girewtişê tedbîran xeylê muhîm o û cinîyan heta no qanûnî dest fînayî raşteyan de têkoşîn kerd. Zozane wina dewam kerd: “Tîfaqê Cumhurî nê qanûno ke cinî û domanan paweno hedef girewt. Tîfaqêk ke serê pênêardişê Peymana Stenbol û qanûnê hûmara 6284î de ameyo awankerdiş, yeno na mana ke hemverê kiştişê cinîyan, wetilkerdiş û destgerîyan de çimanê xo girewto. Eynî wextî de tesdîqkerdişê îstîsmarkerdişê domanan o. No tîfaq serê binpaykerdişê cinîye de ameyo awankerdiş.”
‘Tîfaqê Cumhurî rê ray çinî yo’
Zozane sewbîna wina vat: “Wa taybet cinî rayan nêdî Tîfaqê Cumhurî. Şertê wedarnayîşê qanûnî ke cinîyan paweno yeno çi mana gelo? Nîmeyê welatî cinîyan ra pê yeno. Bi her cinîye destdergê, şîdet eşkeno bêro kerdiş. No yeno no mana ke pawitişê cinîyan raşte ra wedarnayî. Eke 6284 bi hawayêk raşt pê bêro do cinî bieşkî xo biresnî her qerekol û dezgehê weşîye. La çi heyfo ke caardiş xeylê teng kerdî. Sey nimune Erdîşa Wanî de cinîyêk şîdet vînena û şina qerekolê qezaye la aye ewja ra şirawenê qerekolêk bîn. No yeno na mana ke cinîyan rê vanê ti şo keyeyê xo, hemveê şîdetî de sereyê xo çewt bike. Vanê ke ‘camêrdan qederê şima sene xêr kerdo se şima wina cuyenî’. Îqtîdar wazenê profîlê cinîya makul awan bikero.”
‘Wazenê bi cinîyan sere de çewtkerdiş’
Zozane qiseykerdişê xo yê peyênan de bale ant muhakemekerdişê camêrdî ser û vat ke şertê bîyaye de tu kesêk bi muhakeme, dezgehê cemawerî û bi meclîsî bawer nêkeno û vat: “Ma şinê mehkemayanê mîyanneteweyî zî qerar pê nêanê. Eke ma heqê xo nêkerî binê asayîşî do cuye seba ma zaf zehmet biba. Profîlo ke Tîfaqê Cumhurî wazeno profîlêk cinîyan yê sereçewtkerde yo. Wazenê ke neslêk ke camêrdan rap ê yeno awan bikerî. Heme kesê ke raybazê înan qebul nêkenê, red keno. Faşîzmî ra wetêr şîyo. No weçînayîş do çi bîyaro nêzana. La umud kena ke do dormeyêk demokratîk bîyara.”