Rozerîn Gultekîn

 

WAN - Verfeka Eko-Derî ya Wanî Dîlek Akdag ard ziwan ke 128 çimeyê awe yê Gola Wanî ke est ê tenya 38 herikênê û va, ganî Prosesê Aştî û Komelê Demokratîkî de aştîya ekolojîk bêro viraştiş û va: “Ganî ma ekolojîya komelî merdiman rê qal bikerê. Semedê nê ganî dewan, taxan de komûnê ekolojîkî û atolyeyê ekolojîkî bêrê viraştiş. Hedefê ma viraştişê înan o.”

 

Netîceya sîyasetê şerî yê dewlete de bi serran o Kurdistan de talanê xoza domîyeno û eynî demî de Kurdistan de sey sîyasetê asîmîlasyonî merdiman erdanê înan ra dûr fîneno û bênasname verdeno. Talanê Kurdistanî domîyeno. Wan de pê dima 20 awbendî û HESî, 18 înan ra projeyê GESî û 2 zî RESî virazîyayî. Verfeka Eko-Derî ya Wanî Dîlek Akdag derheqê babete de qisey kerd.

 

‘Jehrbîyayîşê Firatî manaya jehrîbîyayîşê Mezopotamya yo’

 

Dîlek Akdag ard ziwan ke Kurdistan qirkerdişê ekolojîkî dir rî bi rî yo û va: “Xozaya Kurdistanî bi serran o yena bombebarankerdene. Her ca semedê rantî yeno talankerdene. Verê koyê ma ameyîne bombebarankerdene. Nika darê ey yenê birnayene. Santralê termîkî yê sînorê Agirî û Ermenîstanî zirarêk gird dano herême. Semedê madenê zerdî yew baskê tewr gird ê Firatî, Çemê Muratî bi sîyanurî rî bi rî yo. Jehrîbîyayîşê Firatî manaya jehrîbîyayîşê Mezopotamya yo. Ocaxê madenan xoza talan keno. Payîzavayî de semedê madenî dewêke ameye vengkerdene. Koyê Colemêrgî binê nameyê madenê zerdî de her ca ame xirabkerdene. Nika Gabar û Cudî de koyî nêmendê. Bedlîs û Sêrtî de eynî rijnayîşî ser o meseleya qiseykerdişî ya. Botan de semedê faalîyetê madenan rijnayîş domîyeno. Wan de semedê HES, GES, RES û madenanê bînan rijnayîş domîyeno.”

 

‘Dimayê 30 serran ma do maseyê Încî Kefalî nêvînê’

 

Dîlek Akdag dewam de va, qanûnê nika rayîr vera têkoşînê ekolojîkî de astengan virazenê û va: “Bahçesarayî de projeyê HESî yenê plankerdene. La bi têkoşîn nê ameyî vindarnayene. Semedo ke HES Şax, Erdîş û Ebexî de bêro vindarnayîş ma muracat kerd la hema qerarêk nêvejîya. Qers de semedê HESanê ke yenê viraştene êdî vewre nêvarena. Heto bîn ra qetilkerdişê Gola Wanî domîyeno do masîyê Încî Kefalî dimayê 30 serran çinî bê. Herêma Serhedî de hedîseyê kanserî zêde bîyê. Agirî, Îdir û Wan de nê dayeyî zaf zêde yê.”

 

‘Çimeyê awe kêmî bîyê’

 

Dîlek Akdag bale ant ser tehlukeyê ziwabîyayîşê Gola Wanî û va: “128 çimeyê awe yê Gola Wanî ke wey kenê nika tenya 38 herikênê. No zî se ra 50 yan zî 30 kapasîte herikêno gole. Sondajê dorê gole yê fermî û nêfermî tesîrê xo gole ser o kenê. Ma sey komele raporêk texrîbatî yê semedê herême amade kenê. Ma do nê raya pêroyî dir pare bikerê. Ganî ma ekolojîya komelî merdiman rê qal bikerê. Semedê nê ganî dewan, taxan de komûnê ekolojîkî û atolyeyê ekolojîkî bêrê viraştiş. Hedefê ma viraştişê înan o.”