VAN - Çalıştırılan çocuk sayısı 2 milyona ulaşırken, giderek tırmanan ekonomik kriz bu sayısının artmasına neden oluyor. Erciş’te her dükkanda, pazarda ya da sokakta çalışan çocuklara rastlamak mümkün. 

 

Dünyada çocuk istismarı, şüpheli çocuk ölümleri, çocuğa yönelik fiziki ve psikolojik şiddet, çocuk işçiliği atarken, Türkiye’de de tablo farklı değil. Özellikle AKP’nin iktidar olduğu süreçte çocuk istismarındaki ve çocuk işçiliğindeki artış dikkat çekiyor. Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim Sen) tarafından geçen yıl hazırlanan rapora göre, “çocuk işçi” sayısı 2018 itibariyle 2 milyona yaklaştı. 2012’de 601 bin olan 15-17 yaş arası çalıştırılan çocuk sayısı, 2016 yılına gelindiğinde 709 bine ulaştı. Her 10 çocuktan 8’i kayıt dışı çalıştırıldı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2016 yılı verilerine göre, kayıt dışı oranı yüzde 78.

 

2018 yılında yaşları 15,16 ve 17 olan 3 çocuk, iş cinayetinde yaşamını yitirdi. Mesleki eğitim alan ve özellikle turizm sektöründe çalıştırılan stajyerler, resmi kayıtlara geçmedi.

 

Ekonomik kriz ve yoksulluk!

 

Tüm bunların yanında Türkiye’de son bir yılda hızla tırmanan ekonomik kriz çocukları da olumsuz etkiliyor. Van Erciş ilçesinde çok sayıda çocuğun semt pazarlarında, sanayide ve lokantalarda, su, şeker ve kağıt mendil satması dikkat çekiyor. 

 

‘Çalışken ellerim buz tutuyor’

 

Semt pazarlarına giderek babasına yardım ettiğini belirten 9 yaşındaki 3. sınıf öğrencisi M.A., hafta sonları ve okul çıkışlarında babasının zücaciye tezgahına  yardım ediyor. Soğuk havalarda dahi pazara giden M.A., “9 yaşındayım ama paramız olmadığı için ben ve kız kardeşim gelip pazarda çalışıyoruz. Pazarı kuruyoruz, kaldırıyoruz. Satış yapıyoruz” dedi.

 

Kar kış demeden çalıştıklarını kaydeden M.A., “Çoğu zaman karanlığa kalıyoruz, çalışken ellerimiz buz tutuyor ama mecburen ailelerimize destek vermemiz gerekiyor” diye konuştu. 

 

Okulu bırakarak sanayide çalışamaya başladı

 

Ailesinin yaşadığı ekonomik sıkıntıdan dolayı okulu bırakarak sanayide çalışmak zorunda olduğunu söyleyen 14 yaşındaki U.A. da, şöyle dedi: “Şimdi sanayide çırağım, ailem burada daha iyi meslek öğreneceğini söyledi. Günlük ekmek paramı bile kazanmak yetiyor.” 

 

‘Yiyecek ekmek yok’

 

Yaşanan ekonomik krizden dolayı artık hiçbir şekilde geçimlerini sağlayamadıklarını söyleyen Şaize Güler ise, yazın çalışması için oğluna iş aradığını söyledi. Şaize, “Biz 6 nüfusuz. Pazara gidiyoruz hiç bir şey alamıyoruz. 5 çocuk var hepsi de okuyor. Hayat eskisi gibi değil. İnsanların yiyecek ekmeği yok. Ben şimdiden en büyük çocuğum için yazın çalışabilecek bir iş arıyorum. O çalışmasa ben tek başıma çocuklara bakamam bu nedenle oğlumun her hangi bir dükkana ya da sanayiye göndererek mecburen çalıştıracağım” ifadelerini kullandı.