Rengin Azizoğlu

 

DİYARBAKIR - Bir yandan ‘Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’ kutlanırken diğer yandan çocuklar katledilmeye devam ediliyor. Zırhlı araçla, mayın ya da bilinmeyen bir cisimle katledilen çocuklar için hiçbir önlem alınmazken yürütülen davalar ise takipsizlikle sonuçlanıyor. 

 

Türkiye Meclisi’nin açılış günü olan 23 Nisan, Türkiye’de ‘Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’ olarak kutlanıyor. Bugün hala olanak bulamayan, eğitimden yoksun, yoksul çok sayıda çocuk bulunuyor. Bölgede çocuklar kurşunların hedefinde, çalışmak ya da evsiz ve ailesiz yaşamak zorunda bırakılıyor. Öte yandan çocuklar her gün zırhlı araçla, bilinmeyen bir cimle ya da bir mayınla katledilme tehlikesiyle karşı karşıya bulunuyor. Birçok çocuk zırhlı araçların altında kalarak yaşamını yitirdi. İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi’nin yayınladığı "Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Zırhlı Araç Çarpması Sonucu Meydana Gelen Yaşam Hakkı İhlalleri Araştırma Raporu"na göre, 10 yılda (2008-2018) zırhlı araçların karıştığı 63 olayda, 16’sı çocuk ve 6’sı kadın olmak üzere toplam 36 sivil yaşamını yitirdi, 85 sivil ise yaralandı.

 

Sadece Diyarbakır’da 2016-2018 yılları arasında zırhlı araçların karıştığı 6 olayda, 2’si çocuk toplam 12 sivil yaşamını yitirdi. Son bir senede ise zırhlı araç çarpmaları sonucu 1’i çocuk 3 yurttaş yaşamını yitirdi ve 1 çocuk ise yaralandı. Verilere göre meydana gelen ölüm ve yaralanmaların en çok çocuk ve yaşlı yetişkinleri etkilediği görülüyor. Çocukların katledilmesine karşın hiçbir önlem alınmazken çoğunlukla tutuksuz yargılanan asker ve polisler sonu genellikle takipsizliğe varan davalar neticesinde ödül gibi cezalara çarptırılıyor. Verilen komik para cezaları ise zamanla ertelenerek düşürülüyor. 

 

Son on yılda zırhlı araç çarpması sonucu yaşamını yitiren çocuklar şöyle: 

 

* 3 Haziran 2010’de Şırnak’ta akrep tipi zırhlı aracın,  okul çıkışında yolda yürüyen 10 yaşındaki Diren Basan isimli çocuğu çarpması sonucu, çocuk olay yerinde yaşamını yitirdi. Olay ilgili başlatılan soruşturma takipsizlikle sonuçlandı.

 

* 13 Haziran 2012’de Erzurum’un Karayazı ilçesinde ayakkabı boyacılığı yaptığı sırada zırhlı aracın çarpması sonucu 9 yaşındaki Yusuf Yılan yaşamını yitirdi. Olay ile ilgili dava açılmadı.

 

* 23 Nisan 2013’de Şırnak’ın Cizre ilçesinde zırhlı polis aracının çarptığı 17 yaşındaki Sinan Saltıkalp ağır yaralandı. 4 ay süren tedavisinin sonunda, 29 Ağustos 2013 tarihinde yaşamını yitirdi. 

 

* 15 Nisan 2016 tarihinde Antep ile Urfa karayolunda Bölge Jandarma Komutanlığı’na ait askeri zırhlı aracın çarptığı minibüste bulunan 17 yaşındaki Cuma Özkaplan isimli çocuk olay yerinde yaşamını yitirdi. 

 

* 7 Haziran 2016’de Şırnak’ın Cizre ilçesinde zırhlı polis aracı 6 yaşındaki Bünyamin Bayram isimli çocuğa çarptı. Cizre Devlet Hastanesi'ne kaldırılarak tedavi altına alınan Bünyamin yaşamını yitirdi. 

 

* 24 Temmuz 2016’da Van’ın Merkez İpekyolu ilçesinde İlçe Emniyet Müdürlüğü’nün önünde hareket halindeki polis panzeri 4 yaşındaki Taha Kılıç isimli çocuğa çarptı. Çocuk olay yerinde yaşamını yitirdi.

 

* 30 Ağustos 2016 tarihinde Van merkez İpekyolu ilçesine bağlı Hacıbekir Mahallesi'nde evinin bahçesinde otururken zırhlı araçtan etrafa açılan ateş sonucu başından vurulan 17 yaşındaki Mustafa Duman isimli çocuk yaşamını yitirdi. 

 

* 24 Ekim 2016 tarihinde Şırnak’ın Cizre ilçesi Nur Mahallesi'nde seyir halinde olan çevik kuvvete ait zırhlı polis aracı, 5 yaşındaki Hakan Sarak isimli çocuğa çarptı. Yaralı olarak Cizre Devlet Hastanesi'ne kaldırılan Hakan, yapılan ilk müdahalenin ardından Batman Devlet Hastanesine sevk edildi.  Hakan, sevk sırasında yaşamını yitirdi.

 

* 9 Şubat 2017 tarihinde Mardin’in Derik ilçesi Bahçebaşı Mahallesi’nde okuldan eve dönen 7 yaşındaki Berfin Dilek, zırhlı aracın çarpması sonucu, olay yerinde yaşamını yitirdi.

 

* 4 Mayıs 2017’de Şırnak’ın Silopi ilçesine bağlı Karşıyaka Mahallesi’nde devriye gezen akrep tipi zırhlı polis aracının, 715’inci sokakta bulunan bir evin duvarını yıkarak içeri girdi. Yıkılan duvarın bulunduğu odada uyku halinde bulunan 7 yaşındaki Muhammet Yıldırım ile 6 yaşındaki Furkan Yıldırım tüm müdahalelere rağmen kurtarılamadı. Panzer davasının karar duruşmasında fail Murat Maden hakkında beraat kararı veren mahkeme diğer sanık sürücü Ömer Yeğit’e ise 2 yıl 1 bir ay ceza vererek bu cezayı da 19 bin TL paraya çevrilmesine karar verdi. 

 

* 19 Haziran 2017’de Lice’den Diyarbakır’a giden minibüse karşı yönden gelen zırhlı aracın çarpması sonucu 3 kişi yaşamını yitirdi. Yaşamını yitirenlerden biri de ilkokul 4’üncü sınıf öğrencisi Zilan Yamankılıç’tı. Hayatını kaybedenlerin taziyesine katılmak için yola çıkan 5 kişi de yine bir zırhlı aracın çarpması sonucu yaşamını yitirdi.  Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü yaşamını yitirenlerin varislerine ihtarname göndererek, zırhlı araçta meydana gelen 250 bin Euro hasarın olay tarihinden itibaren işlenecek yasal faiziyle birlikte ödenmesini istedi.  

 

* 21 Ekim 2017 tarihinde Siirt’te Emniyet Müdürlüğü’ne ait zırhlı aracın, Aydınlar Caddesi üzerinde yolun karşısına geçmeye çalışan 7 yaşındaki Felek Batur adlı çocuğa çarptı. Felek, olay yerinde yaşamını yitirdi. 

 

* 6 Kasım 2017’de Batman'ın Korik Mahallesi'nde arkadaşına araba sürmesini öğreten ismi ve rütbesi öğrenilemeyen bir askerin özel aracıyla, 5 yaşındaki Burak İlhan isimli çocuğa çarptı. Çocuk olay yerinde yaşamını yitirdi. Olayla ilgili soruşturma başlatıldığı duyuruldu, ancak bir sonuç alınamadı.

 

* 17 Aralık 2017 tarihinde Şırnak’ın İdil ilçesine bağlı Aşağı Mahalle’de polislerin kullandığı sivil bir araç, evinin önünde oynayan 4 yaşındaki Umut Özalp isimli çocuğa çarptı. Evde cihaza bağlı olarak tedavisine devam edilen Umut, 23 Eylül 2018 tarihinde yaşamını yitirdi.

 

* 29 Aralık 2017 tarihinde Diyarbakır’da şehir merkezinden Dicle Üniversitesi mevkiine giden minibüs tipi zırhlı polis aracı, 5 yaşındaki Ferhat Dalkılıç isimli çocuğa çarptı. Ferhat yaşamını yitirdi. Ailenin, Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’na giderek suç duyurusunda bulundu, ancak bir gelişme sağlanmadı.

 

* 13 Eylül 2019’da Diyarbakır’ın Bağlar ilçesi 5 Nisan Mahallesi’nde zırhlı polis aracının çarptığı 6 yaşındaki Efe Tektekin hayatını kaybetti. 6 yaşındaki Efe'nin yaya kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle asli kusurlu bulundu. Şüpheli polis İ.A.'nın ise, “tali kusurlu” olduğu tespiti yapıldı.

 

Mayın ya da bilinmeyen cisim

 

Öte yandan çok sayıda çocuk da mayın ve ya bilinmeyen bir cismin patlamasıyla yaşamını yitirdi. Son bir senede ise mayın patlamalarında 3 çocuk yaşamını yitirdi, 1 çocuk ise yaralandı. 5 çocuk ise şüpheli bir biçimde yaşamını yitirmiş olarak bulundu. Dersim Ovacık ilçesi Bilgeç Köyü Çakılyayla mezrasında daha önce döşenmiş olan mayının patlaması sonucunda 15 Temmuz 2019’da Ayaz Güloğlu (8) ve 4 yaşındaki kardeşi Nupelda Güloğlu kaldırıldığı Elazığ Fırat Üniversitesi Hastanesi’ne yaşamını yitirdi.

 

Son olarak da Diyarbakır’ın Lice ilçesine bağlı Serin (Pirik) ve Ziyaret mahalleleri arasında kalan alanda 31 Mart günü koyunlarını otlattığı sırada bulduğu cismin patlaması sonucu ağır yaralanan 11 yaşındaki Yusuf Yıldırak, 3 Nisan’da yaşamını yitirdi.