Elfazi Toral

 

İSTANBUL - Devletin eğitim adı altında çocukları eğitime değil çalışmaya hazırladığına dikkat çeken İSİG gönüllüsü Serpil Ünal, “Devlet çocuklara değil sermayeye destek verirken, çocuklar güvencesiz koşullarda çalıştırılmaya zorlanıyor” dedi.

 

Türkiye’de her 10 çocuktan biri sağlıksız ve güvencesiz işlerde çalıştırılıyor.  Çocuk yaşta çocukların yaş gurupları ise 14’ün altında. Her ne kadar 4857 sayılı İş Kanunu'nda “15 yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır”  denilse de,  12, 13,14 ve 15 yaşındaki çocuklar Türkiye koşullarında çalıştırılıyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)  2023 yılı verilerinde çalışan çocuk sayısı 720 bin olarak yer alıyor. İşçi Sağlığı ve Güvenliği (İSİG) ise çocuk yaşta çalıştırılanların sayısı bir milyonun üzerinde. İSİG’in açıkladığı 2023 yılı raporunda 14 yaş ve altı 22 çocuk işçi, 15-17 yaş arası 32 çocuk-genç işçinin yaşamını yitirdi. 

 

Çocuk yaşta çalıştırılmanın çocuklarda bıraktığı tahribat ve yaşamlarını nasıl etkilediğine dair İSİG Meclisi gönüllüsü Serpil Ünal JINNEWS’e değerlendirmelerde bulundu.

 

Çocuklar güvencesiz koşullarda çalıştırılıyor!

 

Türkiye’de çocukların küçük yaşlardan itibaren çalıştırıldığını söyleyen Serpil, çocukların iş koşullarında baskıya ve şiddete maruz kaldığını belirtti. Çocukların güvencesiz koşullarda çalıştırıldığını ifade eden Serpil, “Türkiye’de yetişkinler bile güvencesiz koşullarda çalışıyorken, çocuklar daha fazla bu durumla karşı karşıya kalıyor. Çocuklar özellikle kayıt dışı ve çok daha kötü şartlarda çalışıyor. İş alanlarında baskı ve şiddete maruz kalıyor. Dolayısıyla çalıştıkları ortamlarda iş cinayetleri, kazalar, yaralanma olayları çok daha fazla oluyor” şeklinde ifade etti.

 

Çocuklar eğitim adı altında çalıştırılıyor!

 

Mesleki Eğitim Merkezleri’ne (MESEM) dikkat çeken Serpil, “Özellikle sanayi bölgelerinde liseler açılmış durumda. Orada çocuklar bir gün okula dört gün işe gidiyor” diyerek, çocukların, fabrikaya giderek mesleki eğitim adı altında çalıştırıldığını vurguladı. “Çocukların eğitim görmesi gerekirken ve eğitmenler tarafından gözetilmesi gerekirken, sanayilerde çalıştırılıyor” diyen Serpil, “Okullarda eğitim yok çalışma sistemi var” dedi. Devlet eliyle sermaye ve ucuz iş gücünün sağlandığını kaydeden Serpil, “Güvencesizlik giderek büyüyor. Bugün sanayi bölgelerinin tamamı çocuklarla dolu. Girdiğimiz her sokakta çalışan çocuklarla karşılaşıyoruz. Çocuklar yaşamlarının tamamını staj gördükleri okullarda çalıştırılıyor” sözlerine yer verdi.

 

‘Sistem çocukları okula değil çalışmaya hazırlıyor’

 

Çocukların çalıştırılmaması gerektiğine değinen Serpil,  “Çocukların işe değil eğitime gitmesi gerekiyor” dedi. Serpil, çocukların küçük yaşta çalıştırılmasına ilişkin “Küçük yaşta çalıştırılan çocukların yaşam kaliteleri de düşüyor” ifadelerini kullandı.  Serpil, şunları belirtti: “Çocuklar bütün zamanlarını çalışarak geçirdiklerinde izin kullanmadıklarında dinlenemiyor, yoruluyor ve kısa sürede yaşama olan bakış açıları da değişiyor. Yorgunluk, bıkkınlık gibi durumlar da gelişmeye başlıyor. Sistem aslında çocukları eğitime değil, çalışmaya hazırlıyor. Eğitim adı altında sermaye ve ucuz iş gücü sağlanıyor.” 

 

‘Devlet çocuklara değil sermayeye destek veriyor’

 

Vergi parasının işçi ve emekçilerin cebinden çıktığını ifade eden Serpil, alınan vergilerin çocukların eğitimi için kullanılması gerektiğini dile getirdi. Türkiye’de bütçenin çocukların geleceğine ve eğitimine harcanmadığını kaydeden Serpil, “Devlet çocuklara bütçe ayırmıyor. Çocukların eğitimi adı altında destek vermek yerine sermayeye destek veriyor. Çocuklara iş eğitimi veriliyor, okul eğitimi verilmiyor. Bu da çocukların geleceğini etkiliyor. Çocuklar tarım alanında, sanayi bölgelerinde çalışarak büyüyor. Öğrendikleri tek şey bu meslekler oluyor. Çocuklar zaten bu koşullarda okullardan koparılıyor. Eğitime değil farklı işlere yöneliyor. Çünkü ekonomik zorlukları da bir yerden sonra sıkıştırmaya başlıyor. Yani şunu diyebiliriz,  çocuklar birçok şeye maruz kalıyor”  diye ifade etti.

 

‘Kimi çocukların kalacak yeri dahi yok’

 

Sokakta çalışan çocuklara vurgu yapan Serpil,  sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Bu çocuklar kimi zaman su, mendil satarken, kimi zaman da atıkları topluyor. Bir böyle şartlarda çalışan çocuklar var. Özellikle atık plastik, kağıt toplayan çocukların çoğu zaman kalacak yerleri bile yok. Bir kısmı göçmen çocuklar, birçoğu çok yoksul, evleri barkları yok. Aileleri de çadırlarda, barakalarda kalıyor. Kimisinin de kalacak bir yeri dahi çok. Sokaklarda kalıyor. Biz MESEM ve tarım işçiliği diyoruz, bunun yanında bir de başını sokacak bir yerleri dahi olmayan çocuklar var. Bunları iyi analiz etmek gerekiyor.”

 

İşçi çocuklar için duyarlı olma çağrısı!

 

Türkiye’deki eğitim sistemini eleştiren Serpil, “Eğitim sisteminden memnun değiliz. Eğitimde 4 + 4 + 4 sisteminden tamamen vazgeçmeleri gerekiyor” dedi. Serpil, “Tam ücretsiz nitelikli eğitimin, bütün çocuklara eşit olarak sağlanması gerekiyor. Aynı zamanda okullarda çocukların eğitimlerine ulaşabilmeleri, beslenmeleri için de bir takım şartlar sağlanması gerekiyor” şeklinde konuştu. Serpil, “Birçok sorunla karşı karşıyayız. Öncelikle de bu politikaların değişmesi gerekiyor ve ekonomik koşulların enflasyon oranları çözülmeden, çocuk işçiliğini tabii ki önlemek zor. Bizler de bu çocuk işçiliğinin son bulması için talep oluşturmak ve bu talepler üzerinden bir mücadele süreci yürütmeyi amaçlıyoruz. Mücadele etmediğimiz sürece devlet ve sermaye kıskacında ne çocuk işçiliğini ne de çocuk cinayetlerinin önüne geçebiliriz” diyerek, bütün emek ve meslek gruplarının bu konuda duyarlı olan herkesin birlik olması gerektiğini belirtti.