Afganistan’da derinleşen kriz ve çocuk haklarına etkisi  

 

Derya Ceylan

 

HABER MERKEZİ - Afganistan'da, Taliban'ın Ağustos 2021'de yeniden iktidarı ele geçirmesinin ardından, çocuk hakları alanında yaşanan gerilemeler derinleşiyor. BM’nin son raporlarına göre, ülkedeki çocuğa yönelik suçların artışı ve çocuk haklarına erişimdeki ciddi kısıtlamalar, uluslararası toplumun tepkisine rağmen, köklü çözümler bulunamamasıyla daha da karmaşık bir hale geldi.

 

Afganistan'ın karmaşık tarihine kısaca değinildiğinde; coğrafi konumu, kültürel zenginliği ve tarihi olaylar dizisi, ülkeyi daima dünya sahnesinde önemli bir aktör yapmıştır. Ancak, Sovyet işgalinden ABD'nin müdahalesine, iç savaşlardan Taliban'ın iki dönem iktidarına kadar uzanan bu tarih, çocukların ve genel olarak insan haklarının ihlaliyle doludur.  Birleşmiş Milletler’in (BM) raporları, özellikle Taliban'ın son iktidarında, çocuk haklarının ciddi şekilde gerilediğine işaret ediyor.

 

Sorunlar daha fazla arttı 

 

Çocuk haklarının gerilemesi konusunda, Taliban'ın 2021'deki iktidara dönüşüyle beraber, kız çocuklarının eğitim hakkının önemli ölçüde kısıtlanması, çocuk yaşta çalıştırılma ve çocuk yaşta evlilikler gibi sorunlar daha da belirginleşti. BM raporları, bu sorunların Taliban öncesinde de var olduğunu ancak mevcut yönetim altında daha da kötüleştiğini belgelemekte.

 

Tepkiler yetersiz 

 

Afganistan'da çocuklara yönelik işlenen suçlarda artış gözlemlenirken, uluslararası toplumun bu duruma karşı tepkileri somut sonuçlar doğurmakta yetersiz kaldı. BM raporları, çocuk yaşta çalıştırılma, evlendirilme, cinsel suçlar ve çatışmalarda çocukların kullanılması gibi ihlallerin, genel güvensizlik ortamında artış gösterdiğine dikkat çekiyor.

 

Eğitim hakkı kısıtlanıyor

 

Taliban yönetiminin sert politikaları, özellikle kız çocuklarının eğitim hakkını ciddi şekilde kısıtlıyor. Bu durum, çocukların temel insan haklarından mahrum kalmasına ve Afganistan'ın sürdürülebilir kalkınma şansının azalmasına yol açıyor. BM'nin vurguladığı gibi, eğitim, sağlık ve güvenlik gibi temel haklara erişim, ülkenin geleceği için kritik önem taşımakta.

 

Etkili stratejiler geliştirilmesi bekleniyor 

 

Uluslararası toplumun Afganistan'daki çocuk hakları krizine yönelik tepkileri ve yardım çağrıları artarken, BM raporları bu durumun acilen ele alınması gerektiğini ortaya koyuyor. Afganistan'da çocuklara ve gençlere yönelik baskıların arttığı bu dönemde, yerel ve uluslararası düzeyde etkili stratejilerin geliştirilmesi gerekiyor.

 

Sadece Afganistan’ın değil tüm dünyanın sorunu 

 

Afganistan'daki mevcut durum, sadece bu ülkenin değil, tüm dünyanın sorunu haline gelmiş durumda. BM raporları, uluslararası toplumun birlikte hareket etmesi ve Afganistan'daki çocukların yaşadığı zorluklara somut çözümler üretmesi gerektiğini gösteriyor. Bu kapsamda, Afganistan'daki çocuk haklarına yönelik küresel mücadele, önemli bir sınav teşkil ediyor ve uluslararası toplumun etkili müdahaleleri ile iyileştirilebilir bir durumda.