DİYARBAKIR- Kadın politikaları açısından büyük bir deneyim kazanan DBP'li belediyeler 11 Eylül 2016 tarihinden itibaren kayyımlara teslim edilerek halkın iradesi gasp edildi. Belediyelerin kadın politikaları açısından yapmış olduğu pek çok çalışma ise yerel yönetimlerde ilk olma özelliği taşıyordu. 

 

15 Temmuz darbesiyle başlayan süreç OHAL’in ilan edilmesiyle birlikte AKP hükümetinin saldırılarının meşru zemine oturtulması için kaçınılmaz bir fırsat olarak tüm kamuoyuna yansıdı. KHK’ler çıkararak tüm muhalif kesimleri işlevsiz hale getirmeyi amaçlayan iktidar, 11 Eylül 2016 tarihide  yayımladığı KHK ile Batman ve Hakkari'nin de aralarında olduğu 28 belediyeye kayyım atadı.

 

1999 yılında HADEP ile başlayan “demokratik yerinde özgürlükçü” belediyecilik anlayışını 2014 yerel seçimlerinde daha da güçlendiren DBP halkın iradesi ile Kürdistan’ın pek çok il ve ilçesinde belediyeleri kazandı.  2016 tarihinde yayınlanan KHK ile DBP'li 102 belediyeden 92’sine kayyım atanarak el konuldu. Özellikle kadın kazanımlarını gözeten ve eşit temsiliyet sistemini getirerek belediyecilik anlamında ilklere imza atan DBP'li belediyeler hala kayyımların işgali altında.

 

OHAL ile yetkilerin kapısı sonuna kadar açıldı

 

Halkın iradesi yok sayılarak seçilmiş belediye başkanlarının yerine İçişleri Bakanı talimatıyla kayyımlar atandı. İlan edilen OHAL’in  Cumhurbaşkanına KHK'ler yolu ile verdiği yetki sayesinde TBMM'de herhangi bir tartışmaya gerek duyulmadan 15 Ağustos 2016 tarihinde 674 No'lu KHK imzalandı. KHK ile belediyelere kayyım atamanın yanı sıra belediyelerin taşınır mallarına el koyma, çalışanlarını görevden alma yetkisi valilik ve kaymakamlıklara verildi. 

 

Böylece DBP'li belediyelere 11 Eylül 2016 tarihinden itibaren el konulmaya başlandı. Belediye başkanları da hukuksuzca tutuklandı. Belediye atanan kayyımlar, başta kadın çalışmaları olmak üzere demokratik, özgürlükçü belediye anlayışını ve çalışmalarını hedef aldı. 

 

Eşit temsiliyet sistemi getirildi

 

1999 yılında HADEP ile başlayan “demokratik yerinden özgürlükçü” belediyecilik anlayışı DBP döneminde daha güçlenmişti. HADEP döneminde 3 kadın başkan ile başlayan kadınların siyasette aktif rol alma hamlesi, 2004'te 9 belediye başkanlığı, 2009'da ise 14 kadın belediye başkanı ile devam etti. 2014'te gelindiğinde ise 15 yıllık yerel yönetimler deneyimi beraberinde güçlü bir kadın yerel yönetim birikimi olarak kendini gösterdi. Bu süreçte seçilmişlere ve hizmet alanlarına geniş bir kadın kotası ayrıldı. Yereldeki kadınlara yönelik çalışmalar yapıldı. Cinsiyet eşitliği konusunda farkındalığın artması için bir dizi faaliyet yürütüldü. Kadın özgürlüğü perspektifi; kadınlara yerelde karar alma ve uygulama süreçlerinde daha aktif olması gerekliliğinini getirdiğinden dolayı 30 Mart 2014 yerel seçimlerinde 1'i kadın 1'i erkek olmak üzere iki başkan seçileceği ve tüm yönetim kademelerinde eşit temsiliyetin uygulanacağı eşbaşkanlık sistemi hayata geçirildi. 2014 yerel seçimlerinde 102 belediyenin 96'sında eşbaşkanlık sistemine geçildi. 3 büyükşehir, 8 il ve 85 ilçe-beldede eşbaşkanlık sistemi uygulandı.

 

Kadının belediyedeki rolü arttırıldı

 

2014 yerel seçimlerinden sonra kadının belediyedeki karar süreçlerine daha etkin katılmasına yönelik getirilen faaliyetler doğrultusunda seçilmiş ve çalışanlardan oluşan belediye kadın meclisleri oluşturuldu. Meclisin pratik çalışmalarını yürütmesi için kadın kurulları ve kadın koordinasyonları oluşturuldu. Kadın meclisleşmesi ile birlikte belediyelerde yapılan tüm işler kadınlarca gündemleştirildi. Kadın bakışı ile kararlaşmalara gidildi. Yine kadın erkek seçilmişlerden oluşan kadın-erkek eşitlik komisyonları ile kadın grupları oluşturuldu.

 

43 kadın merkezi kuruldu

 

Kadın politikalarında önemli bir deneyim kazanan DBP'li belediyeler kendi bünyelerinde Kadın Politikalar Daire Başkanlıkları ve Kadın Politikaları Müdürlükleri kurdu.  Büyükşehir belediyelerinde Kadın Politikaları Daire Başkanlıkları kurulurken bazı il ve ilçelerde ise müdürlükler oluşturuldu. Bu müdürlükler bünyesinde ise ekonomi, kadın eğitimi ve şiddet ile mücadele birimleri kurularak kadın çalışmalarında neredeyse bir ilke imza atıldı. Şiddet ile mücadele kapsamında Diyarbakır Büyükşehir, Van Büyükşehir belediyesi, Bağlar Belediyesi ve Akdeniz Belediyesi bünyesinde Kadın Sığınma Evleri açıldı. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nde ayrıca İlk Adım İstasyonu ve Alo Şiddet Hattı kuruldu. Yine 43 belediyede Kadın Merkezi açıldı.

 

Karar süreçlerine katılım güçlendirildi

 

Kadın Merkezleri açılarak kadınların yerel yönetimler ile bağının kurulması, mahallelerde kadınların yaşadıkları alanlara dair karar süreçlerine katılımları güçlendirildi ve toplumsal sorunların giderilmesi sağlandı. Kadın danışmanlık merkezleri de mahallelerde kadınların kolayca ulaşabilecekleri yerlerde açıldı. Kadınların rahatça ulaşabildikleri bu mekanlar kadın özgürlük alanları olarak ele alındı. Yine kadın merkezleri şiddete karşı etkin bir mücadelenin içine girdi. Mahallelerde şiddetle mücadele temelinde eğitimler gerçekleştirildi. Bilinçlendirme çalışmaları yapıldı. Kadın cinayetlerin durdurulması, erken yaşta evliliklerin sonlandırılması için etkin kampanyalar yürütüldü. Yine mahallelerde kadın merkezlerinde kadınların talepleri doğrultusunda kurslar açıldı. Birçok mahallede ve kadın merkezlerinde toplumsal cinsiyet, kadın sağlığı, erken yaşta zorla evlilik gibi konularda yapılan eğitim çalışmaları ile binlerce kadına ulaşıldı.

 

Kadın ekonomi alanları oluşturuldu

 

Kadın ekonomisinin geliştirilmesi kapsamında üretim atölyeleri kuruldu. Kadın emeğinin değerlendirme merkezleri, kadın semt pazarları ile kadınlara ürettiklerini pazara sunma imkanı yaratıldı. Çamaşırhaneler, halı yıkama alanları, kreşler, tandır evi mahallenin talebi doğrultusunda açılarak kadınların günlük ihtiyaçları karşılandı.

 

Yerel yönetime katılım ve yerellerde kadınlara ulaşma noktasında ‘ilklerin belediyeciliğini’ yapan eşbaşkanların siyasi çalışmaları ve onları belediyeye taşıyan halkın iradesi ‘Kürdistan’nın OHAL ile imtihanında’ ilk gasp edilen oldu.  

 

YARIN: 94 DBP'li belediye kayyımın elinde 28 kadın eşbaşkan tutuklu