Hopa ve Arhavi’de madene karşı doğa direnişi büyüyor

  • 09:05 17 Eylül 2024
  • Ekoloji
 
Melike Aydın 
 
ARTVİN – Hopa’da yapılmak istenilen maden ocaklarına karşı mücadelelerini sonuna kadar sürdüreceklerini ifade eden yaşam savunucusu Nevin Kaya, maden ocaklarının sadece Hopa ile sınırlı bırakılmak istenilmediğini Arhavi’de 9 Hopa’da 1 köyün ruhsata açıldığının bilgisini paylaştı. 
 
Türkiye, son yıllarda hızla artan çevresel tahribatlarla karşı karşıya. Sanayi yatırımları, maden projeleri, ormansızlaştırma ve enerji santralleri, doğanın geri döndürülemez bir şekilde zarar görmesine neden oluyor. Ekolojik yıkıma karşı direnen çevreciler ise seslerini duyurmak için zorlu bir mücadele veriyor. Ancak ekoloji mücadelesi sadece doğanın korunması için değil, aynı zamanda hayatları pahasına sürdürülen bir direniş haline geldi. İktidar, doğaya dönük ciddi düzenlemeler yapmak yerine açtıkları madenlere karşı direnenleri katletmekten geri durmuyor.
 
Çifteköprü Kooperatifi Başkan Yardımcısı Nevin Kaya, Artvin’in Hopa ilçesi Cankurtaran bölgesinde yapılmak istenen "Mesire alanı" projesine karşı değerlendirmelerde bulundu.
 
‘Kamyonlarca ağaç kesiliyor’ 
 
Aynı bölgede 4 yıl önce çimento ham maddesi için bir maden ocağı kurulmak istendiğini söyleyen Nevin, buna karşı köy halkının bir kez daha ocağın açılmaması için mücadele ettiğini kaydetti. Projenin sınırlı bir alandan ibaret olmadığına işaret eden Nevin, “17 bin hektarlık arazide ağaç katledilecek. Aslında yeniden maden projesi işletilmek isteniyor. Halk zaten turizm işletmesine de karşı. Buraya 30 sene önce gürgen ağacı ekilmiş, daha yeni kendilerini bulmuş; kesildikten sonra tekrar fidelemeyle ancak 30 senede bu kıvama gelecek. Sürekli ormandan kamyonlarca ağaç kesiliyor. Ekoloji bozuldu, sıcaklık arttı, yağmur yağınca sel ve heyelan meydana geldi. Bu ekolojik yıkımın farkında olduğumuz için köylülerle birlikte karşı çıkıyoruz” dedi.
 
Maden ocağının kurulmamasına karşı kooperatif kuruldu
 
Turizm projesinin üstlenicisi Yapısoy Şirketi’nin sahibi Yunus Merttürk’ün, maden ocağı projesinin sahibinin akrabası olmasının köylünün dikkatini çektiğini belirten Nevin, “Yunus Merttürk ve Reşit Merttürk, Çifteköprü köyünün iki köy uzağındaki Düz Köyü'nden, ancak Yunus Merttürk yıllardır Kocaeli’de yaşıyor. Yapılmak istenen projelere karşı daha önce birçok kez valiliğe şikayet ettik, ama dikkate alınmadı. Şirket ihaleye giriyor. Arkadaşlarımız da ihalede ne olup bittiğini öğrenmek için ihaleye katıldı. Biz burada bulunan bir vadimizde, orman olmayan bir yerde köy kooperatifi kurduk. Bu kooperatifi kurmamızın sebebi, maden ocağının yapılmaması içindi” diye belirtti.
 
Çekileceklerine dair dilekçe verilmemiş
 
Projenin sahibi Yunus Merttürk’ün köye yatırım yapma bahanesi sunduğunu, ancak turizm faaliyetinin de köylerine zarar vereceğine vurgu yapan Nevin, şirket sahibinin geri çekileceğine dair valiliğe dilekçe vereceğini, fakat araştırmaları sonucu geri çekilmeye dair dilekçe verilmediğini öğrendiklerini dile getirdi. Nevin, Reşit Kibar’ın katledilmesine dair yaşananları da aktardı. Nevin, “Yunus Merttürk köylüyü tanıyor; kimlerin zaaflı olduğunu ve kimleri kendi işine dahil edebileceğini ya da kimlerin doğaya sahip çıkacağını biliyor. Ateş eden zaten ormancıydı. Yunus Merttürk’ün yanından hiç ayrılmıyordu. Bu noktaya geleceğini hiç düşünmedik. Onlar tarafından ne oldu bilmiyorum. İnsafa gelirler, çekilirler diye düşündük. Doğadaki canlıların yaşam hakkını hiç düşünmediler” diye belirtti.
 
Mücadele mesajı
 
Köyde tedirginliğin hâkim olduğunu belirten Nevin, yaşananların amacının köy halkını korkutmak ve mücadeleden geri çekmek olduğunu dile getirdi. Nevin, “Arkamızda halk var ve direneceğiz. O şirket gider, başkası gelir. Ama biz her zaman buradayız. Kaç senedir davalar sürüyor. Sadece burayla sınırlı değil; Arhavi’de 9 köy, Hopa’da 1 köy ruhsata açılmış” sözlerini kullandı.
 
Yapısoy Şirketi ve sahipleri kimlerdir?
 
Yunus Merttürk, eski Savunma Bakanı ve AKP eski Milletvekili Fikri Işık’ın kardeşi olup, 10 yıl önce iflasın eşiğindeki Soylular Hazır Beton firmasını alarak adını Yapısoy olarak değiştirdi. Kocaeli’de yaşayan Yunus Merttürk ayrıca Gülaş İnşaat, Gülaş Makine ve Efor Madencilik, bir yapı market ve bir restoranın sahibi. Yunus Merttürk, Gülaş İnşaat Şirketi üzerinden AKP’li Gölcük Belediyesi’nden ihaleler aldı, Ilıca Kaplıcaları ve Gölcük Sanayi Sitesi’ni yaptı.
 
Artvinli İsmail Baran’ın belediye başkanlığı döneminde, yaşam savunucularının itirazına rağmen Körfez Belediyesi'ne ait taş ocağı ve mıcır tesisini kiraladı. İzmir’de bulunan Yapısoy Beton, 23 Ağustos 2018’de mühürlenmesine rağmen 14 Ocak 2023’e kadar kaçak şekilde işletildi. Şirket, 12 Aralık 2022’de Adil Altınkaya isimli işçinin iş cinayetinde hayatını kaybetmesi nedeniyle mühürlendi. Efor Madencilik tarafından işletilen taş ocağının ise yer bedeli ödemediği ortaya çıktı; şirket 2023’de arazi bedeli olarak 681 bin 847 TL ödedi. Taş ocağı ile ilgili Kocaeli Valisi Seddar Yavuz, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın, Körfez Belediye Başkanı Şener Söğüt, Kocaeli Cumhuriyet Başsavcısı Habib Korkmaz ve diğer idareciler hakkında suç duyurusunda bulunuldu. Dava takipsizlikle sonuçlanırken, olayı ortaya çıkaran gazeteci Faruk Bostan "iftira" ve "hakaret" suçlamasıyla tutuklandı.
 
Yunus Merttürk'ün kardeşi Reşit Merttürk'ün ise Hopa’da mesire alanı yapılmak istenen alanda taş ocağı açmak istediği, ancak 16 Haziran 2017 ve 23 Ocak 2020'de taş ocağı için verilen "Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gerekli değil" kararının yurttaşların mücadelesiyle iptal edildiği belirtiliyor.