Şirin Çınar - Sema Çağlak

 

DİYARBAKIR - Dicle'de işlettikleri fırında kolektif bir çalışma yürüten esnaf kadınlar yaşadıkları zorluklara dikkat çekti: “Eskiden fırın için bir ton odunu 200 TL’ye alırken şimdi bin TL’ye alıyoruz. Yaptığımız ekmeği 4 TL’ye satıyoruz. Fakat krizden kaynaklı kimse ekmek alamıyor.”

 

AKP-MHP iktidarının yönetememe hali gün geçtikçe ekonomik krizi derinleştiriyor. İhtiyaç ürünlerine yapılan fahiş zamlarla birlikte alım gücü giderek düştü alınan, asgari ücret ise zamlar karşısında eridi. Yurttaşlar zamlardan kaynaklı ihtiyaçlarını gideremezken, iktidara yönelik tepkileri ise sürüyor. Öte yandan ekonomik kriz, en çok kendi ayakları üzerinde durmaya çalışan esnaf kadınları etkiliyor.Diyarbakır'ın Dicle ilçesinde geçimini sağlamak için fırıncılık yapan Nevin Akgündüz ile Zülfiye Umut'ta krizden etkilenen esnaflardan.

 

'Kolektif bir çalışma yürütüyoruz'

 

18 yıldır komşularının ve köylülerin siparişi üzerine ekmek yaparak geçimini sağlamaya çalıştığını söyleyen Nevin, "Dicle’de kadınların çalışabileceği bir alan pek yok. Bunun için bir fırın açarak kadınlar içinde bir çalışma alanını var etmek istedim. Fırını ilk açtığım zamanda baya bir zorluk çektim ama işimde çok ısrarcıydım. Çünkü yaptığım işi hem severek yapıyordum hem de işimi daha da çok geliştirmek istiyordum. Fırını ilk açtığımda ilk başlarda eşim bana yardım ediyordu. Daha sonraları ise tek başıma fırını işletmeye başladım. Şimdi de iki kızımla beraber çalışıyoruz. Ekmek yapmam için hamurlarını getiren kadınlarda bazen yardım ediyor. Bu şekilde kolektif bir çalışma yürütüyoruz” dedi.

 

'Kadın esnafların artması kadınlara motivasyon veriyor'

 

Kadınların kendi ayakları üzerinde durabilmesinin başka kadınlara da cesaret verdiğini söyleyen Nevin, kadınların kendi ekonomik özgürlüklerini elde ederek erkeklere ‘minnet’ etmemeleri gerektiğini belirtti. Emek vermenin kadınların varoluşuyla doğrudan bağlantılı olduğunu ifade eden Nevin, “Kadınların çalışması ve kendi ayakları üzerinde durması gerekiyor. Kadınlar ve erkekler eşittir. Erkeklerin nasıl ki her işi yapabileceği söyleniyorsa kadınlarda her işin üstesinden gelebilir. Şu anda yaptığımız iş her ne kadar zahmetli olsa da işimizi severek yapıyoruz. Bu şekilde Dicle’de çalışan kadın esnaflar giderek artıyor ve bu da biz kadınlara ciddi oranda bir motivasyon kaynağı oluyor" diye ifade etti.

 

‘Bir ton odunu 200 TL’ye alırken şimdi bin TL’den fazla’

 

Nevin, konuşmasının devamında Türkiye’de giderek derinleşen ekonomik krize dikkat çekerek yaşadıkları zorlukları şu sözlerle dile getirdi: “Ekonomik krizden kaynaklı baya bir zorluk çekiyoruz. Yaptığımız ekmeği 4 TL’ye satıyoruz. Fakat derinleşen ekonomik krizden kaynaklı kimse ekmek alamıyor. Aynı şekilde ekmek yapmak için un da alamıyorlar. Çünkü gerçekten halk zor durumda. Böyle olunca insanlar faturalarını dahi ödemekte zorlanıyor. Eskiden fırın için bir ton odunu 200 TL’ye alırken şimdi bin TL’den daha fazla olmuş. Fırında sadece ekmek yapmıyoruz. Aynı zamanda çörek ve lahmacunda yapıyoruz. Fırına gelen kadınlar kendi ekmeklerini de yapabiliyor.”

 

'Kadınlar kendine inansın'

 

İki yıldır ekmek fırınında çalışan Zülfiye Umut ise, “Kadın istediği zaman yapamayacağı iş yoktur” dedi. Fırına ekmek yapmak için gelen kadınlarla sohbet ederek tartışmalar yürüttüklerini fırına gelen kadınlarla kardeş gibi olduklarını belirten Zülfiye, “ Hem birbirimizle vakit geçiriyoruz hem de çalışıyoruz. İlk başlarda fırında çalıştığımda bana çok zahmetli bir iş olarak görünmüştü. Ama şimdi ise yaptığım işi iyi öğrenmekle beraber severek yapıyorum. Bu şekilde çalışarak kendi ekonomik imkanlarımı sağlamış olmakla beraber eşimden para istemek zorunda kalmıyorum. İstediğim şeyleri tek başıma alabiliyorum. Bu da bana ayrı bir mutluluk veriyor. Bunun için bütün kadınlar kendine inansın ve kendi ekonomik özgürlüklerini biran önce elde etsinler” sözlerine yer verdi.