‘Kürtlerin kendi kaderini tayin hakkı vardır’

  • 09:06 23 Mayıs 2025
  • Güncel
Melike Aydın
 
İZMİR - Çerkeslerin anadil ve kültürel haklarını talep ettiğini ifade eden Yurtsever Devrimci Çerkes Hareketi üyesi Türkan Varol, Kürtlerden ve onların haklarına saygı duyanlardan oluşan heyetlerin birbirleriyle müzakere ederek birlikte çözüm üretebileceğine işaret etti.
 
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan ile yapılan görüşmelerin ardından gelen 27 Şubat çağrısı ve son olarak PKK’nin kendini feshetmesi, toplumsal kesimlerde etkisini sürdürüyor. Bu gelişmelere rağmen devletten bir adım atılmazken, demokratik bir toplumun kurulmasına dair tartışmalar devam ediyor. 
 
Yurtsever Devrimci Çerkes Hareketi üyesi Türkan Varol, sürece dair değerlendirmelerde bulunurken, Çerkeslerin ve Kürtlerin dil ve kültürel haklarına dikkat çekti. 
 
‘Kürtlerin kendi kaderini tayin hakkı vardır’
 
Türkiye’de, farklı kimliklerden halkların sömürüldüğüne işaret eden Türkan Varol, ilerici halklar olarak her halkın kendi diliyle eğitim alma, dillerini ve kültürlerini devam ettirme hakkını savunduklarını ifade etti. Kürtlerin ağırlıklı bir nüfusa sahip olduğunu ve halkının İran, Suriye, Irak ve Türkiye arasında bölündüğünü dile getiren Türkan Varol, kişisel düşüncelerini ise şu şekilde belirtti: “Hatta ailelerin bir kısmı diğer ülkelerde kalmışlardır. Maddi, kültürel, dil olarak ezilmiştir ve mücadelelerini sonuna kadar destekliyoruz. Kendi kaderlerini tayin etme hakları vardır. Bunun için eğitim dahil olmak üzere, en azından özerk bir yönetim olması gerektiğini düşünüyorum. Ama Türkiye için de, Irak için de, hepsi için de en yakın hedef olarak acilen kendi özerk yönetimlerini tesis etmelerinde yarar var.”
 
‘Heyetler müzakere edebilir’
 
Türkan Varol, dört parçaya bölünmüş bir halkın birleşerek kendi devletini kurmasının en ideal çözüm olacağını belirtirken, bunun günümüz koşullarında mümkün görünmediğine dikkat çekti. Bu nedenle, kısa vadede dillerinde eğitim görebilecekleri ve kendi finansal sistemlerini oluşturabilecekleri otonom, özerk bir yönetimin kurulmasını önerdi. Türkan Varol şöyle konuştu: “Türkiye’de federe bir devlete gidebilirler ya da özerk bir yapı olarak kalabilmeli. Buna, iki halktan da özellikle bu ilkeye saygı duyan kesimlerden heyetler oluşturulabilir. Ben bilemem belki ama farklı kuruluşlardan oluşan geniş çaplı bir oluşum sağlanabilir. Türklerden de öyle ve bunları karşılıklı müzakere edebilirler. Ama öncelik Kürt halkının neler istediği olmalıdır.”
 
‘Çerkeslerin otonomi değil kültürel hak talebi var’
 
Türkiye’nin, Çerkeslerin anavatanı olmaması yönünden Kürtlerle ayrıştığını, Kürtlerin yaşadıkları toprakların kadim halkı olduğunu dile getiren Türkan Varol, şu sözleri kullandı: “Çerkeslerin esas vatanı Kafkasya. Sürgün nedeniyle farklı ülkelere dağıtıldılar. Türkiye’de belli bölgelerde değil, aileleri parçalayarak dağıtmışlardır. Bu nedenle otonom bir bölge talebi mümkün değil, olmamalı da. Ama kültürel olarak kendi anadillerinde eğitimi, üniversite düzeyinde geniş kapsamlı Çerkesceyi araştıran bir akademik birim oluşturulabilir. Çerkeslerin az olduğu bölgelerde okul açmak yerine seçmeli ders sunulabilir. Gerçekten kendi yurdu olanlar için kanton, özerk yönetim olabilir.”
 
Aynı ülkede halkların eşit koşullarda, eşit haklarla yaşayabilmesi için o ülkede kapitalizmin olmaması gerektiğinin altını çizen Türkan Varol, emperyalist ülkelerin güdümünde kurulacak bir devletin Kürt halkının aleyhine sonuç vereceğini; otonom veya federe bir devlet kurulmasına da, oranın kendi halklarının karar vermesi gerektiğini sözlerine ekledi.