AMED - Amed'de sivil toplum ve hukuk örgütlerinin cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerine dair hazırladığı raporda, 20 cezaevine 40'tan fazla ziyaret gerçekleştirildiği ve çok sayıda ihlal tespit edildiği aktarıldı.

 

Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), İnsan Hakları Derneği (İHD), Tutuklu Aileleri ile Yardımlaşma Derneği (TUAY-DER) ve Amed Barosu, cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerine dair hazırladıkları raporu, baro binasında açıkladı. Raporda, Amed, Xarpêt, Meletî, Erzingan ve Erzirom'da bulunan cezaevlerinde yaşanan ihlaller yer aldı.

 

Avukat görüşü çağrısı

 

Amed Baro Başkanı Abdulkadir Güleç, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin "Umut hakkı"na yönelik açıklamalarına dikkat çekti. Abdullah Öcalan’ın yeğeni Ömer Öcalan ile yaptığı görüşmeye değinen Abdulkadir, "Bunu olumlu görüyoruz. Avukatlarıyla da umarız görüşme gerçekleşir" dedi.

 

20 cezaevine 40'tan fazla ziyaret

 

Amed Barosu Cezaevi Komisyonu üyesi Zelal Karabulak, raporun Nisan-Mayıs-Haziran-Temmuz aylarında yapılan ziyaretler ile yapılan başvuruları kapsadığını belirtti. Zelal, Diyarbakır Kampüs (7), Elazığ Kampüs (5), Erzincan T Tipi, Erzincan L Tipi, Erzincan Kadın Cezaevi, Erzincan Yüksek Güvenlikli Cezaevi, Erzurum Dumlu 1 ve 2 No'lu cezaevleri, Erzurum Oltu T Tipi Cezaevi, Erzurum H Tipi Cezaevi, Malatya Akçadağ T Tipi cezaevlerinde yaşanan ihlallerin raporda yer aldığını aktardı. Ayrıca 20 cezaevine 40’tan fazla ziyaret gerçekleştirildiğini de paylaştı.

  

Raporda yer alan tespitler şu şekilde: 

 

"Diyarbakır 1 No'lu Yüksek Güvenlikli Cezaevi 

 

*Revirde ve sevklerde taleplerin geciktirildiği, bu durumun bekleyen hasta mahpusların devam eden tedavilerinde aksaklıklara sebebiyet verdiği,

 

*Mahpuslara kargo ile gelen kırtasiye ürünlerinin teslim edilmediği,

 

*Sosyal etkinliklerin güvenlik, yer ve personel eksikliği sebepleriyle kısıtlandığı,

 

*Açlık grevine katılan tüm mahpuslara disiplin cezası verildiği, yapılan itirazlar için açılan duruşmalara mahkemeye çıkmama gerekçesiyle zorla getirme işlemleri yapıldığı,

 

*Mahpusların tecrit sebebiyle başlattıkları eylemler nedeniyle disiplin cezaları verildiği,

 

*Haksız bir şekilde mahpusların ailelerinden uzak illerdeki hapishanelere sevk edildiği, sevk edilen mahpusların eşyalarının alınmasına izin verilmediği ve bu sevklerin gerekçesinin açıklanmadığı,

 

*23 Temmuz 2024 tarihinde yemeklerden kaynaklı 32 tutsağın gıda zehirlenmesi şikâyetiyle hastaneye kaldırıldığı öğrenilmiş ve süreçler takip edilmiştir.

 

Diyarbakır 2 No'lu Yüksek Güvenlikli Cezaevi 

 

*Mahpusların artan hava sıcakları sebebiyle odalarında soğutma sistemi kullanmalarına izin verilmediği, kendi imkânları ile almak istedikleri klima taleplerinin reddedildiği,

 

*Mahpuslara verilen yemeğin bir porsiyon miktarını karşılamadığı, 3 kişilik odada 1 kişiye yetecek kadar yemek verildiği,

 

*Mahpusların hastane sevk taleplerinin aylar geçtikten sonra yapıldığı,

 

*Mahpusların hapishane içinde başka mahpuslara mektup/posta göndermelerinin engellendiği,

 

*Mahpusların ailelerinden gelen temel ihtiyaç kargolarının belirtilmeyen gerekçelerle verilmediği, bekletildiği, gecikmeli olarak verildiği,

 

*Mahpusların hapishane idaresinden taleplerini içeren dilekçelerine idare tarafından cevap verilmediği,

 

*Mahpusların sosyal etkinlik haklarının açık görüş haftası, yer problemi vb. gerekçelerle kısıtlandığı,

 

*Hapishanede tecridi protesto etmek amacıyla mahkemeye çıkmayan, ziyaretçi ve telefon görüşüne çıkmayan mahpuslara disiplin cezası verildiği, soruşturma açıldığı,

 

*Hapishanede tecridi protesto etmek amacıyla açlık grevine giren tüm mahpuslara disiplin cezası verildiği, bu cezalara ilişkin yapılan itirazlardan sonra açılan infaz hâkimliği duruşmalarına mahkemeye çıkmama protestosuna karşılık zorla getirme işlemlerinin yapıldığı,

 

*Kantin fiyatlarının dış piyasa fiyatlarının da üzerinde olduğu, ürünlere bir hafta içinde iki kez zam yapıldığı,

 

*Mektup/kargo fiyatlarının yüksek olmasından ötürü mahpusların haberleşme haklarının kısıtlandığı aktarılmıştır.

 

Diyarbakır 1 No'Lu T Tipi Cezaevi 

 

*Mahpuslar, hapishanelerde bulunan imkânların kısıtlı olmasından dolayı sosyal etkinliklerin yapılmadığını aktarmışlardır.

 

*13 Mayıs 2024 tarihinde Diyarbakır Kampüs Cezaevi'nde 76 mahpusun gıda zehirlenmesi şikâyetiyle hastaneye kaldırıldığı öğrenilmiş ve süreçler takip edilmiştir.

 

Diyarbakır Kadın Kapalı Cezaevi

 

*Mahpuslar, yemeklerde hijyen koşullarına uyulmadığını, yemeklerin besin değerinin düşük olduğunu ve yağlı bir şekilde getirildiğini; 1 Mayıs günü mahpuslara verilen toplu yemeğin içinden mermi çıktığını ve olaya ilişkin mahpusların suç duyurusunda bulunduklarını,

 

*İç sorunlardan sorumlu müdür ile görüşme taleplerinin kabul edilmediğini ve sorunlarını çözemediklerini,

 

*Hapishaneye mahkeme ve hastane sebepleriyle giriş-çıkış yaptıklarında usulsüz aramaya maruz bırakıldıklarını, çıplak arama uygulamasına kadar varan aramalara tabi tutulduklarını,

 

*Genel oda aramalarının haftada birden fazla kez yapıldığını, gerekçesiz bir şekilde sürekli mahpusların yanında bulunan eşyalara el konulduğunu,

 

*Mahpuslara gelen kitap ve dergilerin yasak veya başka bir karar olmamasına rağmen el konulduğunu ve verilmediğini,

 

*Yemeklerin hijyen koşullarına ve besin değerlerine önem verilmeden yapıldığını, yemekler dolayısıyla mahpusların zehirlendiğini, bu nedenle mahpusların hastaneye sevk edildiklerini,

 

*Mahpusların kurumlara, ailelerine ve arkadaşlarına gönderdikleri mektupların içeriklerinin sansürlendiğini ve el konulduğunu; örneğin, bir vekile yazılan, hapishane koşullarını anlatan mektuptaki 'yemekler dolayısıyla zehirlendiklerini belirttikleri' cümlenin üstünün çizilerek sansürlendiğini,

 

*Mahpuslara açılan disiplin soruşturmalarında gözlem kurulu tarafından orantısız ve hukuksuz bir şekilde hücre cezaları verildiğini ve bu hücre cezalarının mahpusların infazlarının yanmasına sebebiyet verdiğini,

 

*Mahpusların ortak spor veya sohbet haklarının kullandırılmadığını; hapishanede başlatılan kurs saatlerinin de görüş saatlerine denk getirildiği sebebiyle faydalanamadıklarını,

 

*Kantin fiyatlarının dış piyasanın üzerinde olduğunu; kendilerine hijyen paketinin verilmediğini, yalnızca kalitesiz bir ped verildiğini, bu pedleri kullanan mahpusların hastalandığını; idarenin, yalnızca hesabında hiç para akışı olmayan mahpuslara deterjan verebileceklerini,

 

Mahpusların hastaneye sevklerinde kendilerine çift kelepçe uygulandığını, doktor muayenesinde jandarma personelinin dışarı çıkarılmadığını; ayrıca hastaneye veya adliyeye gidiş gelişlerde mahpusun işleminin bitmesine rağmen saatlerce hapishaneye götürülmediğini ve çoğunlukla hapishane ring araçlarında kafes içindeki koltukta saatlerce bekletildiklerini, personelin keyfine göre mahpusların hapishaneye götürüldüğünü aktarmışlardır."