
Baskılara rağmen yaşamı üretiyorlar
- 09:03 20 Mayıs 2025
- Yaşam
Gülistan Gülmüş
DÊRSİM - Ekonomik kriz ve ataerkil baskılara karşı yıllardır direnen kadınlar, yaşamı her açıdan üretmeye devam ediyor.
Türkiye ve Kürdistan’da, özel savaş politikalarının etkisiyle derinleşen ekonomik kriz, yaşamın tüm alanlarına hızla yayılıyor. Yoksulluğun giderek arttığı bu süreçte, geçim koşulları neredeyse kıtlık seviyesine ulaşmış durumda. Krizin en ağır sonuçlarını ise kadınlar yaşıyor. Bir yandan geçim mücadelesi verirken, diğer yandan eril zihniyete karşı direnen kadınlar, yaşamın her alanında var olma mücadelesini sürdürüyor.
Bu kapsamda Dêrsim’in Pertek (Pertag) ilçesine bağlı Avşekîr (Akdemir) köyü de kadınların direnişinin bir örneğini sunuyor. Köydeki kadınlar, derinleşen ekonomik krize ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğine karşı yaşamı üretmeye devam ediyor. Küçükbaş hayvancılıkla geçimlerini sağlayan kadınlar, hem aile ekonomisine katkı sunuyor hem de tüm zorluklara rağmen üretimden kopmayarak, ataerkil baskılar karşısında da mücadele veriyor.
Avşekîr köyünde yaşayan İpek Kültür ve Gülistan Kala, karşılaştıkları engellere rağmen yaşamlarını nasıl sürdürdüklerini ajansımıza anlattı.
‘Yapacak başka bir iş yok’
Yıllardır hayvancılıkla uğraşan İpek Kültür, bu işin kendisi için zorlayıcı yanları olduğunu söylüyor. İpek Kültür, “10 yıl önce buraya geldim. Burada yaşamımı sürdürüyorum. Koyunlarımız vardı, onlardan bazılarını satıp burada ev tuttuk. Geri kalanıyla da geçimimizi sağlıyoruz. Sabah ilk kalktığımda koyunlarını çayıra bırakıyorum. Daha sonra çadırları temizliyorum, burada peynir yapıyorum, sonra süt kovalarını temizliyorum. Daha sonra kızımın kahvaltısını hazırlıyorum, akşama kadar bununla uğraşıyorum. Akşama kadar çalışıyoruz, zor ama çalışıyoruz” diyor.
Bir diğer kadın Gülistan Kala da küçükbaş hayvancılığı ile geçimini sağlıyor. Bir yandan çalışırken, bir yandan da eril zihniyet ile mücadele eden Gülistan Kala, “50 yıldır buradayım. Her şey çok pahalı. Hayvanların yemi, koyunlarımıza baksın diye çoban tutmak istiyoruz. Çok fazla para istiyorlar. Çok fazla sorun var. Rüzgar buradaki bütün çadırları götürdü” diye belirtiyor.
Baskıların arttığını söylüyor
Yoksulluğun yol açtığı sorunlara da değinen Gülistan Kala, bir yandan da 3 çocuğun bakımını üstleniyor. Ayrıca kadınlara dönük baskıların da arttığına işaret eden Gülistan Kala, “Kadınlar burada çok fazla baskı altında yaşadı. Ben gidip hayvanları sağıyorum, yabana gidiyorum, bazen geliyorum yoğunluktan hiçbir şey yapamıyorum. Şu an çoraplarımı bile daha giymedim. Kadınlara hakaret ediyorlar. Ben koyun sağmaya gidiyorum, geldiğimde de dedem bana, ‘Gel bana da bak’ diyor. Bir de onunla ilgileniyorum” diyerek yaşadığı zorluklara dikkat çekiyor.