HABER MERKEZİ – Uluslararası Af Örgütü, Suriye’de kayıp ailelerinin hâlâ yakınlarını aradığını belirterek hükümete çağrı yaptı: “Hakikat, adalet ve onarım sağlanmadıkça iyileşme mümkün değil.”

 

Uluslararası Af Örgütü, 30 Ağustos Uluslararası Zorla Kaybedilme Mağdurları Günü öncesinde yayımladığı açıklamada, Suriye’de kayıpların ailelerinin hâlâ yakınlarını aradığını belirterek hükümete çağrı yaptı: “Hakikat, adalet ve onarım sağlanmadıkça Suriye halkı gerçek anlamda iyileşmeyecek.”

 

Suriye’de Beşar Esad yönetiminin 8 Aralık 2024’te devrilmesinin üzerinden dokuz ay geçmesine rağmen on binlerce aile, zorla kaybedilen yakınlarından haber alamıyor. Uluslararası Af Örgütü, tanıklarla, eski tutuklularla ve ailelerle yaptığı görüşmelere dayanan bir açıklama yayımladı.

 

Suriye’de kayıplara dair önemli kanıtların kaybolduğunu ya da imha edildiğini, şüpheli faillerin serbestçe dolaştığını belirtilen açıklama, ailelerin eski tutukluluk merkezlerine, cezaevlerine, morglara ve toplu mezarlara akın ettiğini, fakat hâlâ net yanıtlar alamadığını ortaya koydu. Af Örgütü ayrıca açıklamasında ailelerin kamusal alanda kurduğu “Hakikat Çadırları” ile verdikleri mücadeleye dikkat çekti.

 

‘Adalet sağlanmazsa iyileşme mümkün değil’

 

Uluslararası Af Örgütü Orta Doğu ve Kuzey Afrika Bölgesel Direktör Yardımcısı Kristine Beckerle, ailelerin 10 yılı aşkın süredir belirsizlik ve ıstırap içinde yaşadığını belirterek şunları söyledi: “Eski hükümetin düşmesi umut ışığı yaksa da şüpheli faillerin peşinin bırakılacağı ve kayıpların aranmasıyla ilgili kapsayıcı bir süreç olmayacağı endişesi yeni travmalara yol açıyor. Hakikat, adalet ve onarım sağlanmadıkça Suriye halkı hiçbir zaman gerçek anlamda iyileşmeyecek.”

 

Kristine Beckerle, yeni hükümete çağrıda bulunarak Kayıp Kişiler Hakkında Suriye Araştırma Komisyonu’nun bağımsızlığının korunması, yeterli kaynak ayrılması ve devlet kurumlarının tam işbirliği yapması gerektiğini vurguladı.

 

Ailelerin talepleri

 

Açıklamaya göre kayıp ailelerinin temel talepleri şunlar:

 

“*Yakınlarının akıbetiyle ilgili hakikatin ortaya çıkarılması,

 

*Tüm taraflardan faillerin yargılanması,

 

*Maddi, psikososyal ve sağlık desteği dahil onarım sağlanması,

 

*Suriye’de bir daha asla zorla kaybetmelerin yaşanmayacağına dair güvence verilmesi.”

 

Açıklamanın devamında kardeşi kaybolan Wasel Hamide’nin sözlerine yer verildi. Wasel Hamide, “Tüm mağdurlar için adalet talep ediyoruz. Faillerden hesap sorulması yaşadığımız acının tekrarlanmayacağının tek güvencesidir” dedi.

 

100 binden fazla kişi kayıp

 

Af Örgütü verilerine göre 2011-2024 yılları arasında Suriye’de 100 binden fazla kişi zorla kaybedildi. Çoğu Esad hükümeti tarafından tutukluluk merkezlerinde ortadan kaybolurken, binlerce kişi de silahlı muhalif gruplar tarafından kaybedildi. Ancak Af Örgütü, dokuz ayda hâlâ insanların kaçırıldığını ve hükümetin bu vakalarda hızlı, kapsamlı ve tarafsız soruşturmalar yürütmediğini vurguladı.