Nazlıcan Nujin Yıldız

 

İZMİR - İsrail’in Filistin’e yönelik saldırılarına ilişkin konuşan kadınlar, savaşlarda en çok kadınların ve çocukların zarar gördüğünü dile getirdi. Türkiye ve İsrail arasındaki ticaretin kesilmesi gerektiğini vurgulayan kadınlar, Türkiye’nin bir yandan İsrail’i kınamasının bir yandan da ticari ilişkisini devam ettirmesinin çelişki olduğunu belirtti.

 

İsrail’in 7 Ekim'den bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda 14 bin 685’i çocuk, 9 bin 670'i kadın olmak üzere en az 33 bin 970 Filistinli katledildi, 76 bin 770 kişi ise yaralandı. İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları devam ederken Türkiye’nin İsrail’le olan ticari ilişkisi de gündemdeki yerini koruyor. Gazze operasyonlarının başlamasından sonra Türkiye’nin İsrail’e ihracatı ve ithalatı düşmeye başladı. 2023 yılının Ekim-Aralık döneminde Türkiye’nin İsrail’e ihracatı 2022 yılına göre yüzde 34 geriledi. Bu dönemde ithalat ise yüzde 58 azaldı. Diğer yandan Türkiye İsrail’e “kişisel amaçlı spor av vb. amaçlı silahlar ve bunların aksam parçalarına ilişkin” ihracata devam etti. Yıl genelinde bakıldığında 2023’te Türkiye’den İsrail’e 5,43 milyar dolar değerinde ihracat gerçekleşti. Bu sayı 2022’de 7,03 milyar dolar; 2021’de ise 6,36 milyar dolardı. İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının ardından Türkiye’nin İsrail’e ihracatı ve ithalatı düşmeye başlamasına rağmen 2023 yılındaki ihracat toplamı en yüksek üçüncü veri olarak kayıtlara geçti. Öte yandan AKP iktidarında Türkiye-İsrail arasındaki ticaret hacminin katlanarak arttığını paylaşılan verilerden görmek mümkün.

 

İsrail’in Filistinlilere yönelik saldırılarına ilişkin mikrofon uzattığımız kadınlar, savaşların hiçbir zaman getirisi olmadığını vurguladı. Kadınlar, süren savaşın son bulmasını ve savaşa karşı tepki verilmesinin önemli olduğunu dile getirerek Türkiye ve İsrail arasındaki ticaretin de kesilmesi gerektiğini ifade etti.

 

Savaşlarda en çok kadınlar ve çocuklar zarar görüyor

 

Savaşların olmadığı bir dünyada yaşamak istediğini söyleyen Deniz Tarin, savaşlarda en çok kadın ve çocukların zarar gördüğüne dikkat çekti.  İsrail’in Filistin’e yönelik saldırılarında da bu durumun net bir şekilde yaşandığına dikkat çeken Deniz, Türkiye’nin İsrail ile olan ticaret ilişkisine tepki gösterdi. Deniz, “Türkiye geri çekilmeli, İsrail’in tarafında olmamalı. Bunları kabul etmiyoruz. Yazık, günah kadınlara, çocuklara. Bu savaşa dur denmeli” dedi.

 

‘Türkiye, İsrail’le olan ticari ilişkisini kesmeli’

 

Yetkililere  “Buna dur deyin” sözleriyle seslenen Deniz, devletlerin hep birlikte hareket edip İsrail’e tavır alması gerektiğini ifade etti. Savaşın durması gerektiğini kaydeden Deniz, Türkiye’nin İsrail’le olan ticari ilişkisini sonlandırması gerektiğini belirtti. Deniz, “Kesinlikle kesilmeli. Kabul etmiyoruz. Geri çekilsinler, Türkiye buna bir çare bulsun. Olmaması gerekiyor. Ben bunu kaldıramıyorum, bir anneyim, bir evladım. Ben de onların yerine kendimi koyuyorum. Bu şekilde olmamalı” şeklinde konuştu.

 

‘Aldığı bir destekle güçlenerek diğer tarafa zulmediyor’

 

Savaşın her türlüsüne her zaman karşı olduklarını belirten Dilber Güney de savaşla hiçbir şeyin elde edilemeyeceğini ve savaşla sadece kan döküldüğünü söyledi. Dilber, savaşta en büyük zararı çocukların gördüğünü ifade ederek bu duruma tepki gösterilmesi gerektiğini sözlerine ekledi. Türkiye ve İsrail arasındaki ticari ilişkilere de değinen Dilber, “Bir yerden bir şekilde tepkiyi belirtmek için bir şeyler durdurulmalı.  Nasıl belli edersiniz? Siz ticareti durdurarak, onların ekmeğini, suyunu keserek bir şeylere tepki gösterebilirsiniz. Madem öyle bir imkânımız var, kesilmeli. Bizlerden aldığı bir destekle güçlenerek diğer tarafa zulmediyor. Diğer tarafa yapılan zulme bir her zaman karşıyız. Bizden aldığı destekle diğer tarafa zulmediyorsa kesinlikle kesilmeli” diye ifade etti.

 

‘İsrail ekonomik anlamda güçsüz bırakılmalı’

 

Artık savaşın değil barışın hâkim olduğu bir dünya istediklerini söyleyen Naime Dalan ise İsrail ve Filistin arasında süren savaşın durması gerektiğini belirtti. Hiçbir devletin İsrail’e destek vermemesi gerektiğini vurgulayan Naime, “Onlara destek verildiği müddetçe onlar devamlı orayı bombalamaya devam edecekler. Destek verilmesin ki orası da bombalanmasın” dedi. İsrail’in ekonomik anlamada güçsüz bırakılması gerektiğinin altını çizen Naime, “Onların acısı bizim acımız. Bu savaşın durmasını istiyorum” diye belirtti.

 

Savaşta en çok çocuklar katledildi

 

Sema Şeker de savaşın içinde olan çocukların durumuna işaret ederek İsrail ve Filistin arasında süren savaşta çok sayıda çocuğun katledildiğini ve her bir çocuğun acısını yaşadıklarını dile getirdi. Savaş nedeniyle haberlere bile bakmak istemediğini dile getiren Sema, “O çocukların hiçbir suçu yok. Şu an çok açlar, kalacak yerleri yok. Neden bu kadar çocuğun günahına giriyorlar? Yazık günah değil mi? Bu savaşı durdursunlar. Bir sürü masum çocuk öldü. O çocuklar bizim de çocuklarımız olabilirdi” diye konuştu.

 

İsrail’i güçlü tutan şey ticaret

 

Devletlerin insanlık görevini yapması gerektiğini ve savaşın karşısında durmaları gerektiğini söyleyen Sema, Türkiye’nin de bu nedenle İsrail’le olan ticari ilişkisini kesmesi gerektiğini vurguladı. “Onları güçlü tutan tek şey bence bu ticaret” diyen Sema, İsrail’in güçlü oldukça Filistin’e saldırmaya devam edeceğini dile getirdi. 

 

Bir yandan kınama bir yandan ticaret 

 

Her türlü savaşa karşı olduğunu belirten Öznur Temiztaş da Türkiye ve İsrail arasında süren ticari ilişkinin kesilmesi gerektiğini söyledi. Türkiye’nin İsrail’i kınamasının ardından ticarete devam etmesinin de çelişkili olduğunu sözlerine ekledi.