Roza Metîna

 

HABER MERKEZİ - Ana akım medyanın Kürtçeye karşı deformasyon ve yok sayma politikalarına karşı Kürtçe TV kanalları, haber ve programlarla asimilasyona karşı çıkılırken, toplumsal sorunlara ve yaşama mizahi bir bakış getiren Sterk TV’de yayınlanan  ‘Hinek Henek’ programı ile hikayeler anadille tüm topluma taşınıyor.

 

Sanattan, toplumdan uzak sadece kendi ideolojilerini izleyicilerin bilinçaltına yerleştirmeyi hedefleyen tekçi medyanın kalıplarına karşı direnişin adı da oluyor ‘Hinek Henek’.

 

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi bünyesinde çalışma yürüten ve kayyım sonrasında işlerine son verilen Amed Şehir Tiyatrosu oyuncuları,  Teatra Jiyana Nû, Tiyatro Mencel ve Yekta Hêvi Tiyatrosu oyuncuları tarafından hazırlanan program Kürt televizyonlarında bir ilk. Kürtçe skeçlerden oluşan program kolektif emekle hazırlanıyor. Seyircisinin de kendi hikayeleri ile katkı sunduğu program başta gençler üzerinde olmak üzere her kesimde Kürtçeyi teşvik ediyor.

 

Yoğun baskıların olduğu ve yersiz bahanelerle Kürtçe tiyatroların yasaklandığı bir dönemde Kürt tiyatrocularının bir ilke imza  atarak Kürtçe skeçlerden oluşan bir televizyon programını yapmaları toplumun değer yargılarını, hassasiyetini ve yaşamını hiçe  sayan tekçi, inkarcı, faşist medyaya karşı bir cevap niteliği taşıyor. 

 

Medya kimlik mücadelesi açısından önemli

 

Küresel dijital teknolojinin gelişmesiyle beraber medyanın güçlü bir etki noktası haline gelmesi kültür, dil, sanat, ekonomi, siyaset, insan psikolojisi ve hayatı üzerinde de güçlü etkinin yaratılmasına yol açtı. Doğru haber ve bilgi alma ihtiyacı doğrultusunda basın yayın organlarının rolü yadsınamaz. Dünyanın ortak bir paylaşım ağı haline gelip kitleler üzerinde büyük bir tesir yaratıp, harekete geçiren medya, yaşamın asıl nedenlerinden bir tanesi olan kimliğin koruma açısından da elzem. Özellikle her alanda yıllardır kimlik mücadelesi veren Kürt halkı için ayrı bir önem taşıyor. Bu esaslar üzerinden yola çıkarak doğru yerden, kimliğin bir parçası olan ana dili, kültürel devamlılığı ve sanatı sürdürmek amacıyla hazırlanan Hinek Henek skeç programı son zamanlarda yoğun bir ilgi ile karşılanıyor. Tekçi sistemin tekelinde yol alan medyanın taklitçi üslubu, özgünlükten uzak duruşu, linç kültürü,  toplumsal cinsiyet eşitliğine ters düşen politikasına karşı bir alternatif niteliği taşıyan Hinek Henek, Kürtçe dilinin üzerindeki baskılara, popülist kültürün Kürt dili üzerindeki etkisine, toplumsal direnişin bir parçası olan Newroz gibi önemli ulusal değerlere ve daha bir çok konuya dikkat çekiyor. Ayrıca tek düzen medyanın bazı gündemler üzerinden manipülasyonunu verdiği toplumsal mesajlarla teşhir ediyor. 

 

Anadilde kamusal hizmetin önemi işleniyor

 

Kürtçe dili üzerindeki baskılar ve asimilasyon politikalarının yoğun bir şekilde yaşandığı bu dönemde Hinek Henek üzerinden büyük kitlelere ulaşıp anadilin önemine vurgu yapmak, aynı zamanda dil üzerinden gerçekleşen asimilasyon politikalarına değinmek anlamlı. Hinek Henek’in dil ve banka skecinde müşteri hizmetlerinin Kürtçe konuşmaya karşılık ısrarla Türkçe konuşup  'evet' demeyi dayatması yıllardır kurumlar üzerinden yürütülen tek dil politikası gerçeğini ortaya koyuyor. 

 

Ayrıca Kürtçe dilinin zenginliğinin simgesi olan deyim ve atasözlerinin kullanılması bu zenginliği hafızada canlı tutmak açısında örnek bir durum teşkil etmekte. Yeni yıl programında sözlü edebiyat ve kültür olan dengbêjlik kılamlarının söylenmesi biat medyasının Kürtçe için 'bilinmeyen bir dil' algısını oluşturma çabasına karşı aynı zamanda bir mesaj taşıyor.

 

Şiiri yaşatan skeçler

 

Sanatsal yozlaşmaya hizmet edip toplumsal travmalara yol açan tek tip medyanın tavrına karşı Hinek  Henek’de şiirin toplumdaki yeri ve önemini hatırlatması hatıra değer bir davranış. Ünlü sanatçıların örnek teşkil edecek şekilde özel günler için hazırlanan programlarda şiir okumaları sanatın bilinç altına etki etmesine hizmet ediyor. Bir diğer skeçte popülist kültürün şiir ve toplum üzerindeki olumsuz etkilerine de değiniliyor. Tabi toplumu sanata yönlendirmek,  dile sahip çıkma konusunda yönelim sağlamak için bu tür skeçlerin çoğaltılması daha faydalı olacaktır. 

 

Kürtler için toplumsal direnişin sembolü ve derin bir tarihi öneme sahip olan Newrozun Hinek Henek’in skeç programına konu olması  birlik mücadelesini dirilten özgürlük mücadelesinin halkın zihninde tekrar yer edinmesine olanak sağlayacaktır. Programda Kürt yöresel kıyafetlerin giyilmesi, kültürümüzde önemli bir yere sahip olan erbane eşliğinde şarkıların seslendirilmesi toplumsal hafızayı canlı tutmaya zemin oluşturuyor. 

 

Topyekun savaş konseptinin aracı haline getirilen ve yalan makinasına dönüşen, havuz medyanın bir toplumun sanat gibi değerlerini yok sayarak beslenmesine karşı Hinek Henek skeç programı ve buna benzer programlar toplumun sesi ve vicdanı olması, medyanın gerçek misyonunu koruması açısından değerli.

 

Kitlelerin ihtiyaçları doğrultusunda yalan, çarpıtma, yok sayma, gizlemekten uzak bir ahlak anlayışıyla hareket etmek baskılardan dolayı zor olsa da her zaman kazandırır. Sömürgeci bir medya anlayışına karşı haksızlığa uğrayanların medyası olmak yine kazandıracaktır.