Marta Somek

 

STENBOL - Zerrîwaştoxa Mor Çati Ezgî Çelîk vat, têkoşînê hemverê şîdetê cinîyan de dewlete wayîrê berpirsyarîya û vat, Tirkîya de polîtîkayê ke cinîyan mehkumê keye û şîdetî kenê, berz bîyê.

 

Demê peyîn de xeberê cinîyê vînîbîyaye zaf zêde çapemenî de ca gênê. Cinî vernê de vînî benê û dima ra rastê tecawizî yenê û yenê qetilkerdiş. Pêkerdişê Stenbolî 20 adare de bi qerarnameyê serekkomarî ame feshkerdiş û dimayê nê şîdetê serê cinîyan zî zêde bi.

 

Goreyê bîlançoyê şîdetî yê menga temmuze ya ajansê ma 27 cinî ameyê qetilkerdiş û 8 cinî bi hawayêke şikdar dinyaya xo bedilnayê. Zerrîwaştoxa Mor Çati Ezgî Çelîk derheqê şîdetê zêde bîyo û têkoşînê cinîyan de ercnayîş kerd.

 

'Bêcezaverdayîş açerya metod'

 

Ezgîye vat, dewlete babeta têkoşînê hemverê şîdetê serê cinîyan de berpirsyar a û vat: "Tirkîya de vera ke vernîya şîdetî bêro girewtiş, cinî bêrê pawitiş, verpayê ci polîtîkayê ke cinîyan mehkumê keyeyî kenê yenê kerdiş. Hemverê taciz û tecawuzî de bêcezabîyayîş bîyo sey metod û sere de zî hêzê asayîşî, wezîfedarê îstîmlakî nêzdîbîyayîşê ke cinîyan bipawê û paştdayîş bidê, xeylêk dûr ê. Sewbîna xorisnayîşê heqan zehmet o û mekanîzma zî bi ca nînê."

 

Ewnîyayîşê serdest yê dadger û dozgeran  

 

Ezgîye bale ant serê pêkerdişê Stenbolî yê 1ê temmuze de bi fermî ame wedaritiş û vat: "Mekanîzma û sererastkerdişê ke cinîyan eşkayîne muracat bikerê ame wedaritiş. Cinîyan nê dir zî bi şîdetî dir ameyî rî bi rî. Reyna zî ma cinî bi serran o têkoşîn kenê û ganî ma seba paştdayîşî dest têkoşîn ra vera nêdanê."

 

'Ganî têkoşîn her tim bêro dayîş'

 

Ezgîye dewam de wina vat: "Ma rêxistinê cinîyan şîdetê serê cinîyan de şahid ê. Ma tecrubeyê cinîyan û paştdayîşê seba cinîyan kenê. Gama ke pêkerdişê Stenbolî ameyîne kerdiş û bi ca nêameyîne û hetê cinîyan de nêbê. Ganî berpirsyarîyê nê mekanîzmayan her tim bêro vîrardiş."

 

'Cinîyan mehkumê şîdetî kenê'

 

Ezgîye tewr peyîn wina vat: "Çimeyê şîdetî bêtêduştîyê cinsî yê komelî, rolê ke cinîyan yenê ferzkerdiş û xelatkerdişê gumanbaran o. Bêcezabîyayîş cesaret dano gumanbaran. No polîtîka û caardişê menfeatê cinîyan dûrî yo. Pêkerdişê Stenbolî xurtbîyayîşê cinîyan esas girewtêne. Vernîya şîdetî girewtêne. Seba vernîgirewtişê şîdetî berpirsyarî dayîne dewlete. Berpirsyarî dayîne îdarekarê herême. Wedaritişê pêkerdişî yeno manaya ke cinî mehkumê şîdetî yenê kerdiş."