Marta Somek

 

STENBOL -  Şêwirmenda Huqûqî ya CÎSSTî Esra Erîn, vat menga çele de dimayê qanûnêk ame bi caardiş ra dima, qerardayîşê hîra dayê îdarekarê zîndanan û vat, derheqê tepişteyê ke grevê vêşanîye de yê bi bahaneyê eletewş qerarî yenê dayîş û sewbîna vernîya tehlîyeyê înan yeno girewtiş.

 

Tepişteyê PKK û PAJKî bi amancê tecrîdê serê Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî bêro wedaritiş 27’ê teşrîna peyêne 2020 de kewtî grevê vêşanîye yê bêdem û bidor û roja 268 de dewam keno. Nika grev bi koma 49ine dewam keno. Heto bîn ra hemverê tepişteyan binpaykerdişê heqan zêde bîyo, tepişteyê nêweşî rastê binpaykerdişê cidî yenê. Şêwirmenda Huqûqî ya Komeleya Komelî yê Sîvîlî Sîstemê Înfazê Ceza (CÎSST), Esra Erîn derheqê babete de qisey kerd. Esra dîyar kerd ke tepişteyê ke grevê vêşanîye de yê rastî cezayê dîsîplînî yenê û cuya înan fînenê binê tehluke.

 

‘Tepişteyî erd de rakewenê’

 

Esra qiseykerdişê xo wina dewam kerd: “Zîndanê Tirkîya pirr ê. Tirkîya yew welatê ke tewr zêde zîndanê ci pirr ê. Tepişteyî erd de rakewenê. No çî tena bi sereyê xo problem o. Bi kovîdî dir zîndanî cayê tewr bi rîsk bî. Werdêk baş çinbi, problemê hîjyenî esto. Coka tepişteyî rîsk de bî. Pêwa nê înfazî ameyî vindarnayîş û vera ke tepişteyî serbest bêrê veradayîş, sererastkerdişê înfazî yê newe kerdî û tepişteyê sîyasî nêkerdî na çarçeva. Xeylêk tepişteyî; veradayîşê bi kontrol, veradayîşê bi şert, zîndanê akerde rê bi destur vejîyayîş ra feyde nêgirewtî. Bi nê caardişê cîya, kapasîteyê zîndanan nêame kêmkerdiş û rewşa tepişteyan tewr zêde xira bîya.”

 

‘Bi bahaneyê covîdî binê tecrîdî de yê’

 

Esra dîyar kerd ke seba netîceyê covidî binê tecrîdî de yê û wina vat: “Grevê vêşanîye binê şertê tecrîdî de destpêkerdî. Ewro ra tepya grev keweno roja 271ine. Grev nika 5 rojan reyke yeno dewrkerdiş. Komê bînî dewr gênê. Komê neweyan rê cipersayîşê dîsîplînî yeno akerdiş. Tepişteyî heqê xo ra bêpar yenê verdayîş. Heme têkilîyê bi teberî dir yenê birnayîş. Kontrolê înan weşîye nîno kerdiş.”

 

‘Vîtamînî nînê dayîş’ 

 

Esra bale ant serê vîtamînî ke ganî seba tepişteyan bêrê dayîş û vat: “Vîtamînê tepişteyan nînê dayîş. Vîtamînan verdê xeylêk zîndanan de dermanî zî nînê dayîş. Ganî dimayê grevî werdê diyetî bêro dayîş la o zî nîno dayîş. Tepişteyê ke nêweşê giranê ganî taloqkerdişê înfazî ra feyde bigîrê, îmkan nêdanê înan. Xora çend rojan ra reyke ma zanayîşê mergan gênê.”

 

‘Hucreyî zaf pîs ê’

 

Esra tewr peyîn wina vat: “Nika agêrayîşê nêweşxaneyî de 14 rojî caardişê karantîna esto. Nê demê peyîn de xeylêk muracatê hucre pîs ê û lêşinê yenê kerdiş. Dimayê qanûnî, îdareyê zîndanî muameleyê kêfî kenê. Derheqê teêişteyê ke grev de yê bi bahaneyê eletewş qerar danê û vernîya tehlîyeyê înan yeno girewtiş. Tepişteyê ke bi serran o nînê tehlîyekerdiş estê. Tepişteyê ke probleman keyeyê xo rê qal kenê zî pêvînayîşê înan yeno birnayîş.”