Neslihan Kardaş 

 

WAN - Wan’daki Büyük Halk Pazarı’nda çalışan kadınlar, ekonomik krizle birlikte artan maliyetlerin işlerini zorlaştırdığını belirtti. Kadınlar, "İşler şu anda çok sakin. Her hafta artan fiyatlar nedeniyle satış yapmakta zorlanıyoruz. Ürün fiyatları sürekli değişiyor ve bu durum hem bizi hem de müşterilerimizi zorluyor. Sorunlarımızın kaynağı ekonomik kriz. Ancak ne olursa olsun geçinmek zorundayız" sözleriyle mevcut tabloyu özetledi.

 

Ekonomik kriz her geçen gün daha da derinleşiyor ve bu krizden en çok kadınlar etkileniyor. Hayatın her alanını sarsan bu zorlu süreç, kadın esnafların yaşamını adeta bir mücadele alanına çevirmiş durumda. Her gün değer kaybeden Türk Lirası, artan ürün maliyetleriyle birleşerek esnafları zam yapmaya mecbur bırakıyor. Ancak bu zamlar, satışların azalmasına ve müşteri kaybına yol açarak esnafı daha da zor duruma sokuyor. Wan’daki Büyük Halk Pazarı’nda çalışan kadınlar ise yalnızca ekonomik krizle değil, toplumsal baskılar ve olumsuz çalışma koşullarıyla da mücadele ediyor. Çoğu, asgari ücretin dahi altında çalışırken, çalıştıkları pasajın soğukluğu hayatlarını daha da zorlaştırıyor.

 

‘Her hafta ürünlere zam geliyor’

 

Çalıştığı iş yerinin ailesine ait olduğunu belirten Rojin Öcek, ortaokuldan bu yana çalıştığını ifade etti. Rojin Öcek, şunları söyledi:“Ortaokuldan bu yana ara sıra gelip burada çalışıyordum. Son üç yıldır ise aralıksız buradayım. Bir kadın olarak burada çalışmak gerçekten çok zor. Özellikle iş yerim iç giyim üzerine olduğu için işimiz daha da zorlaşıyor. İş potansiyelimiz geçmiş yıllara kıyasla çok kötü. Şu anda işler çok sakin. Her hafta ürünlere zam geliyor ve bu durum bizi çok zorluyor. Bu sebepten dolayı satış yapamıyoruz. İşimiz kışın daha da zorlaşıyor çünkü buranın bir ısıtma sistemi yok. Elimiz bazen poşet bile tutmuyor. Sattığım üründen memnun kalan bazı sabit müşterilerim var ancak çoğu kişi fiyatları fazla bulduğu için gelmiyor. Artık fiyatlar yükselmesin ve sürekli yeni zamlar olmasın. Herkes çok zorlanıyor; bütçeler yetmiyor.”

 

‘Ürün her geldiğinde fiyatlar değişiyor’

 

Altı yıldır Büyük Halk Pazarı’nda bir tuhafiye dükkanında çalışan Zehra Polat, çalışırken özellikle erkek müşterilerle sıkça sorun yaşadığını belirtti. Büyük Halk Pazarı’nda çalışmanın en zorlu taraflarından birinin de kışın yaşanan soğuk olduğunu ifade eden Polat, ekonomik anlamda büyük zorluklar yaşadığını şu sözlerle anlattı:“Geçinemiyoruz. Wan genelinde çalışan herkes neredeyse asgari ücretin altında çalışıyor ve ben de öyle. Ürün her geldiğinde fiyatlar değişiyor. Bunu müşterilere açıklamakta zorlanıyoruz. Kısa bir süre önce bir müşteriyle fiyatlardan dolayı tartışma yaşadım. Böyle olunca ürünü satamıyoruz. Ekonomi gerçekten çok kötü. Hiç kimse bir şey alamıyor. Müşterileri de bu konuda anlıyorum ama bizler esnaf olarak arada kalıyoruz. Müşteriler, fiyatları bizim artırdığımız konusunda çok fazla üzerimize geliyor.”

 

‘Pazar gittikçe ölüyor’

 

Pazarda ısıtma sisteminin olmamasının ve soğuk havaların kendilerini çok zorladığını belirten Zehra Polat, “En azından bir sistem yapılırsa bizim için daha iyi olur. Çünkü gerçekten çok zorlanıyoruz. Sabahları dükkanı açana kadar parmak uçlarımızı hissetmiyoruz. Müşteri potansiyeli de çok düştü; özellikle kışın bu durum daha da kötüleşiyor. Büyük mağazalara göre fiyatlarımız düşük olmasına rağmen müşteri gelmiyor. Her geçen gün buranın daha da öldüğünü hissediyoruz. Biz de ‘küçük esnaf’ sıkıntısı yaşıyoruz” şeklinde konuştu.

 

‘Yaşanan sorunların en büyük nedeni ekonomi’

 

Son olarak, beş aydır Büyük Halk Pazarı’nda bir takıcı dükkanında çalışan Didem Çetiner, esnafın çoğunun erkek olmasından dolayı zorlandığını belirtti. Asgari ücretin altında çalıştığını ve bu nedenle ekonomik açıdan çok zorlandığını dile getiren Didem Çetiner, “Ekonomik anlamda çok zorlanıyorum. Bir kadın olarak erkeklere kıyasla daha fazla ihtiyacımız oluyor. Aldığım ücret yetmiyor ama bir şekilde geçinmeye çalışıyoruz. Daha doğrusu, geçinmek zorundayım. Buraya gelen müşterilerin çoğu fiyat karşılaştırması yapıyor ve bu anlamda sorun yaşıyoruz. Yaşanan bu sorunların en büyük nedeni ekonomi. Gelen müşteri eli boş döndüğünde biz de kötü etkileniyoruz çünkü sabahtan akşama kadar buradayız” ifadelerini kullandı. 

 

‘Kadın olduğumuz için daha fazla baskıya maruz kalıyoruz’

 

Alışveriş için gelen erkek müşterilerle daha fazla sorun yaşadığını ifade eden Didem Çetiner, son olarak şunları söyledi: “Kadın olduğumuz için belki de daha fazla baskıya maruz kalıyoruz. Müşteriler fiyatlardan dolayı bize baskı yapıyor ama bu bizim elimizde olan bir şey değil. Aslında biz müşterileri de anlıyoruz çünkü ekonomi kötü durumda. Ben de başka bir yerde alışveriş yaptığımda aynı durumu yaşıyorum. Müşteriler haklı çünkü fiyatlar gerçekten çok yüksek. En büyük sorunlarımızdan biri de kışın ısınma problemi. Isıtma sistemi yok ve soğuk havalarda çalışmak bizim için çok zor oluyor.”