Melike Aydın

 

İZMİR - Komünal yaşam izlerini barındıran Evvel Temmuz Bayramı’nın deprem sonrasında daha farklı bir anlam kazandığını dile getiren Cansu Erkmen, asimilasyona karşı her yerde Hatay halkını bir arada tutmaya devam edeceklerini ifade etti.

 

Ortadoğu’da, özelliklede Arap Alevileri arasında yaygın olarak kutlanan Evvel Temmuz Bayramı bin yıllar öncesine dayanıyor.  Nisan ayında toprağa tohumun serpildikten sonra hasadın başladığı temmuz ayında yaza giriş, bolluk ve berekete evrilmesini kutlama anlamlarını içeren Evvel Temmuz Bayramı komünal yaşam kültürünün izlerini de taşıyor. Verimin artması için kurbanların da kesildiği bayramın Arap Alevileri için önemi büyük. 

 

7-23 Temmuz tarihleri arasında kutlanacak olan Evel Temmuz Festivali  organizatörlerinden Cansu Erkmen değerlendirmelerde bulundu. Evvel Temmuz Bayramı’nın 12 Eylül 1980 darbesi ardından Arap Aleviler kimliğine yönelik baskıların artması sonucu bayramı kutlamanın da politik bir direniş biçimine dönüştüğünü ifade eden Cansu festivallerin Hatay halkını her yerde bir araya getirmeyi hedeflediğini belirtti. 

 

‘Komünal geleneğin bayramının asimile olmaması çabası’

 

Arap Alevi halkının komünal bir gelenekten geldiğini ve Arap Alevi kimliği üzerindeki baskıların 12 Eylül darbesi ile arttığını ifade eden Cansu, geleneği Hatay Cumhuriyeti ve öncesinde ise daha da geniş coğrafyalarda yaşayabildiklerini ifade etti. Şimdi ise Türkiye sınırları içinde sadece Hatay’da ve Mersin’in çok az bir kesiminde kutlandığını dile getiren Cansu, “Geçmişte Arap Alevileri azınlık değildi. Hatay Cumhuriyeti Türkiye topraklarına bağlandıktan sonra asimilasyon ve nüfus politikaları Arap Alevilerinin Hatay’da azınlık olmasını hızlandırdı. Arap Alevlerin dağılmasına neden olan politikalar da yürütüldü. Metropollerde asimile olma ihtimali çok daha fazla olduğu için Hatay’daki festival öncesinde İzmir’deki Arap Alevilerin kaynaşması ve tanışması için iki yıldır bir etkinlik düzenliyoruz” şeklinde ifade etti.

 

‘Deprem sonrası asimilasyon ve nüfus politikaları hızlandı’

 

6 Şubat’ta yaşanan depremde Hatay’da ilk gününden itibaren görünmeyen devletin özellikle Arap Alevilerinin çadırlarda da olsa yaşamaya devam ettiği Harbiye, Samandağ, Serinyol’a hizmet götürmediğini ifade eden Cansu, buraların boşaltılmasının hedeflendiğini ifade etti. Cansu, “Konteyner, çadır getirmeyen devlet 7-8 gün sonra bölgeyi terk edin çağrılarıyla halkı tahliye etmek için taşımacı getirdi. Yaptığı tek iş buydu. Bu göçertme politikalarının amacı Arap Alevilerin tek yerleşim alanı olan Hatay’ı dönüştürmek. Arap Alevilerin köylerini kamulaştırarak TOKİ dikmek gibi projeler var. Bir yanıyla tarım arazileri kamulaştırılarak başka bir yerleşim alanları oluşturuyorlar. TOKİ ile zorunlu göçertme yapılırken inşadan sonra dışardan nüfus getirerek Arap Alevi halkının asimile oluşunu birbirinden kopuşunu tamamlayacak projeler bunlar” şeklinde ifade etti.

 

‘Evvel Temmuz Bayramı asimilasyon tehdidi altında’

 

Dayatılan bu politikaların Evvel Temmuz Bayramı’nı da etkileyeceğini ifade eden Cansu “Arap Alevi halkı buna karşı direniyor. Hatay’da hala tarım devam ediyor, geçim tarımdan sağlanıyor. Tarım kültürü yok edilirse komünal kültürün festivali Evvel Temmuz da yok edilmiş olacaktır. Bu yıl deprem nedeniyle festivalin farklı bir anlamı var” şeklinde belirtti.

 

‘Hatay halkını bulunduğu her yerde bir araya getireceğiz’

 

Arap Alevilerin Evvel Temmuz Festivalini yaşadıkları her yere taşımak istediklerini belirten Cansu, “Bunun Arap Alevi halkın ve Hataylılarda anlamı var. Çok kültürlü, farklı medeniyetlerin bir arada yaşadığı şehir ve bu birlikte yaşama kültürünün devam etmesini istiyoruz. Şehri inşa ederken asimilasyon politikalarına dikkat çekeceğiz. Evvel Temmuz Festivali’ni tüm Hatay halkını bir araya getirdiğimiz bir durum var. Geçen yıldan itibaren Samandağ’dan Harbiye Arsus’a kadar festival yayıldı. Bu seneden sonra da mücadeleye devam edeceğiz” diyerek herkesi festivallere katılmaya çağırdı.